ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Διατροφή με πολύ πρωτεΐνη και λίγους υδατάνθρακες: Οφέλη και κίνδυνοι

Μιχάλης Θερμόπουλος

Οι υδατάνθρακες, οι πρωτεΐνες και τα λίπη, τα οποία είναι γνωστά ως μακροθρεπτικά συστατικά, είναι όλες πηγές ενέργειας για το σώμα σας. Όλα τα τρόφιμα παρέχουν κάποιο συνδυασμό αυτών των θρεπτικών συστατικών.

Διατροφή με πολύ πρωτεΐνη και λίγους υδατάνθρακες: Οφέλη και κίνδυνοι
Bigstock

Πολλά τρόφιμα περιλαμβάνουν περισσότερα από ένα μακροθρεπτικά συστατικά. Για παράδειγμα, οι ξηροί καρποί περιέχουν λίπη και πρωτεΐνες, ενώ το αγελαδινό γάλα είναι πηγή πρωτεΐνης, λίπους αλλά και υδατανθράκων.

Πιθανότατα έχετε ακούσει για δίαιτες που είναι πλούσιες σε πρωτεΐνες και χαμηλές σε υδατάνθρακες. Πολλοί τις ακολουθούν για να χάσουν βάρος ή για να χτίσουν μυς ή για να διαχειριστούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους.

Οφέλη από διατροφή υψηλής πρωτεΐνης και χαμηλών υδατανθράκων

Η αύξηση της ποσότητας πρωτεΐνης στη διατροφή σας μπορεί να είναι χρήσιμη για πολλούς λόγους. Μπορείτε να επωφεληθείτε ακόμα κι αν δεν αποφεύγετε ταυτόχρονα τους υδατάνθρακες.

Το σώμα σας χρειάζεται πρωτεΐνη για να υποστηρίξει την λειτουργία του ανοσοποιητικού, να χτίσει και να επιδιορθώσει τους μύες και να διατηρήσει όλα τα όργανα και τους ιστούς.

Η κατανάλωση διαιτητικών πηγών πρωτεΐνης μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Βραχυπρόθεσμα, μια δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2.

Οι συγγραφείς μιας έρευνας του 2021 ανακάλυψαν ότι τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 είχαν βελτιωμένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους πρώτους 6 μήνες, όταν ακολούθησαν δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες. Αλλά μετά το όριο των 6 μηνών, οι κίνδυνοι άρχισαν να υπερτερούν των οφελών: παρουσίασαν αυξήσεις στην LDL (“κακή”) χοληστερόλη και επιδείνωση της ποιότητας ζωής.

Πιθανοί κίνδυνοι από μια διατροφή χαμηλών υδατανθράκων και υψηλής πρωτεΐνης

Υπάρχουν μερικοί πιθανοί κίνδυνοι αν ακολουθήσετε μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες και χαμηλή σε υδατάνθρακες. Όπως συμβαίνει με οποιοδήποτε πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους, τα αποτελέσματα συνήθως δεν διαρκούν πολύ. Μια δίαιτα με στόχο τη γρήγορη απώλεια βάρους είναι ένας από τους μεγαλύτερους προγνωστικούς παράγοντες για την μελλοντική αύξηση/ανάκτηση βάρους.

Η δίαιτα μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών διαταραχών.

Εάν έχετε κάνει δίαιτα στο παρελθόν, μπορεί να έχετε παρατηρήσει κάποιες συναισθηματικές επιπτώσεις. Μια περιοριστική δίαιτα μπορεί να κάνει πιο δύσκολη την κοινωνικοποίηση και να προκαλέσει απομόνωση. Μπορεί επίσης να επηρεάσει τη διάθεσή σας και το επίπεδο ενέργειάς σας εάν δεν τρώτε αρκετά.

Επιπλέον, ακολουθώντας μια δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες μπορεί να δυσκολευτείτε να πάρετε αρκετές φυτικές ίνες. Οι φυτικές ίνες είναι ένας τύπος υδατανθράκων που είναι σημαντικός για την υποστήριξη της υγιούς πέψης. Μπορεί να διαπιστώσετε ότι αντιμετωπίζετε περισσότερη δυσκοιλιότητα όταν μειώνετε την πρόσληψη υδατανθράκων.

Εάν έχετε ιστορικό νεφρικής νόσου, μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες μπορεί να είναι δύσκολη για τα νεφρά σας. Έρευνες δείχνουν ότι μειώνει την λειτουργία των νεφρών.

Πρέπει να τρώτε περισσότερη πρωτεΐνη από υδατάνθρακες για να χάσετε βάρος;

Αυτή η προσέγγιση μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους βραχυπρόθεσμα, αλλά δεν είναι μια βιώσιμη επιλογή για τους περισσότερους ανθρώπους. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που ακολουθούν μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και χαμηλή σε υδατάνθρακες συχνά χάνουν περισσότερο βάρος από εκείνους που ακολουθούν μια δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά.

Λάβετε όμως υπόψη ότι αυτές οι μελέτες εξετάζουν μόνο βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα. Η πραγματικότητα είναι ότι σχεδόν όλοι όσοι χάσουν βάρος θα το ξαναπάρουν. Έρευνες δείχνουν ότι έως και το 80% των ανθρώπων που χάνουν βάρος θα το ξαναπάρουν.

Παραδείγματα τροφίμων

Ακολουθούν ορισμένες τροφές που έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και υψηλή σε πρωτεΐνες:

  • ξηροί καρποί και σπόροι
  • φυστικοβούτυρο και άλλα βούτυρα ξηρών καρπών
  • ψάρια και θαλασσινά
  • κοτόπουλο, γαλοπούλα, μοσχάρι και χοιρινό
  • αυγά
  • τυρί και απλό γιαούρτι
  • τόφου

Μπορείτε να συμπεριλάβετε άλλα τρόφιμα, όπως τα ακόλουθα, παρόλο που δεν αποτελούν σημαντικές πηγές πρωτεΐνης:

  • μη αμυλούχα λαχανικά, όπως μπρόκολο, κουνουπίδι, φυλλώδη χόρτα, αγγούρια, πιπεριές, ντομάτες, μανιτάρια, σπαράγγια, πράσινα φασόλια, σέλινο και κολοκυθάκια
  • αβοκάντο, ελιές και μικρές μερίδες μούρων

Πηγή: healthline.com