ΟΜΟΡΦΙΑ

Βασικό μαύρισμα: Σε πόσο SPF αντιστοιχεί – Γιατί ωρύονται οι δερματολόγοι

Μιχάλης Θερμόπουλος

Καθώς πλησιάζει το καλοκαίρι, πολλοί σκέφτονται να κάνουν ένα «βασικό μαύρισμα» πριν από την κλασική ηλιοθεραπεία, πιστεύοντας ότι θα τους προστατεύσει από τα ηλιακά εγκαύματα και τις βλάβες από τον ήλιο.

Βασικό μαύρισμα: Σε πόσο SPF αντιστοιχεί – Γιατί ωρύονται οι δερματολόγοι
Bigstock

Αλλά οι δερματολόγοι διαφωνούν κάθετα. Παρά τη ευρεία δημοτικότητά του, το βασικό μαύρισμα δεν είναι μια μορφή προστασίας: είναι ένα πρώιμο σημάδι βλάβης του δέρματος!

Διαβάστε επίσης: Γιαούρτι για κάψιμο από τον ήλιο: Τι ισχύει – Πώς εφαρμόζεται

Αυτό το άρθρο εξηγεί τι είναι στην πραγματικότητα ένα βασικό μαύρισμα, καταρρίπτει τους κοινούς μύθους σχετικά με τα προστατευτικά του αποτελέσματα και παραθέτει τι προτείνουν οι δερματολόγοι για ασφαλή και αποτελεσματική προστασία από τον ήλιο.

Τι είναι το λεγόμενο βασικό μαύρισμα

Το βασικό μαύρισμα αναφέρεται σε ένα ήπιο μαύρισμα που αποκτάται σκόπιμα μέσω περιορισμένης άμεσης έκθεσης στον ήλιο, δηλαδή ένα "μαύρισμα-ασπίδα" πριν από πιο την έντονη έκθεση στον ήλιο στην παραλία. Η ιδέα είναι ότι το ελαφρώς σκουρόχρωμο δέρμα θα βοηθήσει στην πρόληψη του ηλιακού εγκαύματος αργότερα.

Ωστόσο, αυτό το σκουρόχρωμο είναι η απάντηση του δέρματός σας στη βλάβη του DNA που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV) και κάποιου τύπου προστατευτικό φράγμα. Το μαύρισμα (έστω και ελαφρύ) υποδηλώνει ήδη βλάβη στα κύτταρα του δέρματος.

suntan-beach-sunbathing-bikini

Σας προστατεύει ένα βασικό μαύρισμα από την ηλιακή ακτινοβολία;

ΟΧΙ. Η ιδέα ότι ένα βασικό μαύρισμα παρέχει ουσιαστική αντηλιακή προστασία είναι μύθος. Η έρευνα δείχνει ότι ένα βασικό μαύρισμα παρέχει SPF (αντηλιακός παράγοντας) περίπου 3 ή λιγότερο, πολύ κάτω από τον ελάχιστο SPF 30 που προτείνουν οι δερματολόγοι.

Γιατί δεν λειτουργεί:

  • Συσσωρεύεται ζημιά από την υπεριώδη ακτινοβολία: Το βασικό μαύρισμα απλά προστίθεται στη συνολική σας έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία κατά τη διάρκεια όλη της ζωής σας.
  • Το μαυρισμένο δέρμα είναι ήδη κατεστραμμένο δέρμα: Η αλλαγή χρώματος είναι μια απόκριση του σώματος στην ηλιακή βλάβη και όχι αμυντικός μηχανισμός.
  • Προσφέρει ελάχιστη προστασία από τα ηλιακά εγκαύματα: Οποιαδήποτε «προστασία» είναι πολύ μεγαλύτερη από τη βλάβη που έχει ήδη προκληθεί.

Ουσιαστικά, το βασικό μαύρισμα αυξάνει τον κίνδυνο ηλιακού εγκαύματος, πρόωρης γήρανσης και καρκίνου του δέρματος, ιδιαίτερα του μελανώματος, της πιο θανατηφόρας μορφής καρκίνου του δέρματος.

Σολάριουμ: Ακόμα πιο επικίνδυνο!

Μερικοί χρησιμοποιούν σολάριουμ, για να δημιουργήσουν αυτό το βασικό μαύρισμα, πιστεύοντας ότι είναι πιο ασφαλές από τη φυσική έκθεση στον ήλιο. Στην πραγματικότητα τα σολάριουμ εκπέμπουν ακτινοβολία UVA, η οποία διεισδύει βαθύτερα στο δέρμα και συνδέεται στενά με το μελάνωμα!

Σύμφωνα με τους δερματολόγους:

  • Το μαύρισμα με σολάριουμ πριν από την ηλικία των 35 ετών αυξάνει τον κίνδυνο μελανώματος έως και 75%!
  • Ακόμη και η περιστασιακή χρήση σολάριουμ σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο βασικοκυτταρικού και ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.
  • Η έκθεση στην UVA συμβάλλει σημαντικά στις ρυτίδες, τις σκούρες κηλίδες και την αραίωση του δέρματος.
Sun-Cream-Sunscreen

Τι προτείνουν οι δερματολόγοι για σωστή αντηλιακή προστασία

Αντί για ένα βασικό μαύρισμα, οι δερματολόγοι υποστηρίζουν στρατηγικές βασισμένες σε ερευνητικά στοιχεία, μη βλαβερές για την προστασία του δέρματός σας από τις βλάβες της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας.

1. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό ευρέος φάσματος καθημερινά

  • Επιλέξτε SPF 30 ή υψηλότερο
  • Εφαρμόστε ξανά κάθε 2 ώρες ή μετά από κολύμπι ή εφίδρωση
  • Εφαρμόστε γενναιόδωρα: περίπου ένα ποτηράκι σφηνάκι για κάλυψη ολόκληρου του σώματος

2. Φοράτε προστατευτικά ρούχα

  • Επιλέξτε ρούχα με προστασία UPF, μακριά μανίκια, καπέλα με φαρδύ γείσο και γυαλιά ηλίου που εμποδίζουν την υπεριώδη ακτινοβολία
  • Τα ελαφριά, σφιχτά υφαντά υφάσματα προσφέρουν την καλύτερη προστασία

3. Μείνετε στη σκιά

  • Ειδικά μεταξύ 10 π.μ. και 4 μ.μ., όταν οι ακτίνες UV είναι ισχυρότερες
  • Χρησιμοποιήστε ομπρέλες, στέγαστρα ή δέντρα όταν βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους για παρατεταμένες περιόδους

4. Αποφύγετε το σκόπιμο μαύρισμα

  • Δεν υπάρχει ασφαλές μαύρισμα: ακόμη και η «σταδιακή» έκθεση στον ήλιο προκαλεί αθροιστική βλάβη στο DNA
  • Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του βασικού μαυρίσματος

Το βασικό μαύρισμα ως μορφή… προστασίας μπορεί να οδηγήσει σε:

  • Επιταχυνόμενη γήρανση του δέρματος (ρυτίδες, χαλάρωση, υπερμελάγχρωση)
  • Καταστολή της ανοσοποιητικής λειτουργίας στο δέρμα
  • Υψηλότερο κίνδυνο για όλους τους σημαντικούς καρκίνους του δέρματος κατά τη διάρκεια της ζωής
  • Και ίσως το πιο κρίσιμο: ο κίνδυνος μελανώματος αυξάνεται με τη αθροιστική έκθεση στον ήλιο ανεξάρτητα από το πόσο σταδιακό ή ήπιο εμφανίζεται το μαύρισμα!
Bikini-Tan-Sea-Beach-Sun-paralia-hlios-hliotherapeia-kapelo

Συχνές Ερωτήσεις

Αν δεν καίγομαι εύκολα στο ήλιο, χρειάζομαι αντηλιακό;

Ναι! Ακόμα κι αν το δέρμα σας δεν κοκκινίζει εύκολα, η βλάβη από την υπεριώδη ακτινοβολία εξακολουθεί να εμφανίζεται σε κυτταρικό επίπεδο, αυξάνοντας τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο καρκίνου του δέρματος και φωτογήρανσης.

Το βασικό μαύρισμα στις αρχές του καλοκαιριού μειώνει τον κίνδυνο ηλιακού εγκαύματος αργότερα;

Όχι. Το βασικό μαύρισμα δεν προσφέρει σημαντική προστασία από τα ηλιακά εγκαύματα. Απλώς προσθέτει στο συνολικό φορτίο υπεριώδους ακτινοβολίας, καθιστώντας την περαιτέρω ζημιά πιο πιθανή, όχι λιγότερο.

Ποια είναι η καλύτερη εναλλακτική για το βασικό μαύρισμα;

Χρησιμοποιήστε προϊόντα «αυτομαυρίσματος» (λοσιόν, σπρέι κ.α.) που περιέχουν διυδροξυακετόνη (DHA), η οποία «βάφει» με ασφάλεια το εξωτερικό στρώμα του δέρματος χωρίς έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Εντούτοις, αυτά δεν προστατεύουν από το ηλιακό έγκαυμα, επομένως και πάλι απαιτείται αντηλιακό.

Θεωρείται ασφαλής οποιαδήποτε ποσότητα μαυρίσματος;

Κανένα μαύρισμα δεν είναι απολύτως ασφαλές. Κάθε μαύρισμα είναι σημάδι βλάβης του δέρματος, ακόμα κι αν αναπτύσσεται αργά ή φαίνεται ήπιο.

Μπορεί ένα βασικό μαύρισμα να βοηθήσει στην πρόληψη της ανεπάρκειας βιταμίνης D;

Αν και η ηλιακή ακτινοβολία συμβάλλει στην παραγωγή βιταμίνης D, οι δερματολόγοι προκρίνουν την λήψη βιταμίνης D από τη διατροφή και τα συμπληρώματα διατροφής και όχι από σκόπιμη έκθεση στον ήλιο. Οι κίνδυνοι του μαυρίσματος υπερβαίνουν κατά πολύ τα οφέλη.

Σύνοψη

Η ιδέα του «βασικού μαυρίσματος» είναι ένας επικίνδυνος μύθος, που δεν έχει θέση στη σύγχρονη ασφάλεια από τον ήλιο. Αντί να προστατεύει το δέρμα σας, δημιουργεί συνθήκες για συσσωρευμένη βλάβη, γήρανση και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. Οι δερματολόγοι συνιστούν ανεπιφύλακτα αντηλιακή προστασία ευρέος φάσματος, ρούχα προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία και ασφαλείς εναλλακτικές λύσεις, όπως προϊόντα αυτομαυρίσματος για τη διατήρηση της υγείας και της εμφάνισης του δέρματός σας.

Με λίγα λόγια: Παραλείψτε το βασικό μαύρισμα. Προστατέψτε το δέρμα σας και θα σας προστατεύσει και αυτό.

Πηγές:
health.com
skincancer.org
aad.org
cdc.gov
fda.gov