Μαζί με τους ασθενείς η επόμενη ημέρα της Υγείας

«Είναι ατελέσφορονα περιορίζεις διαρκώς τους πόρους για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας καθώς,με αυτόν τον τρόπο, δημιουργείς νέους ασθενείς και βέβαια, μεσοπρόθεσμα,προκαλούνται νέες αυξητικές πιέσεις στις δαπάνες υγείας. Αυτή η επιλογήφαίνεται ότι υιοθετείται σε πολλές αναπτυγμένες χώρες, παρά το γεγονός ότι οιδαπάνες για πρόληψη, δημόσια υγεία και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας αποτελούνένα μικρό μέρος των συνολικών δαπανών υγείας».

Τη φράση αυτή καταθέτει στο Onmed.gr ο επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Υγείαςτου Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και επισκέπτης καθηγητής της Ιατρικής Σχολής τουΠανεπιστημίου Αθηνών κ. ΚυριάκοςΣουλιώτης, προσθέτοντας: «Στην περίπτωση μάλιστα της χώρας μας όπουοι δαπάνες υγείας έχουν ήδη σημειώσει μια αξιοσημείωτη υποχώρηση τα τελευταίαχρόνια, οποιαδήποτε περαιτέρω αναπροσαρμογή των στόχων δαπάνης για τηνπρωτοβάθμια φροντίδα υγείας -όπως συνήθως γίνεται προς τα κάτω- ελέγχεται όχιμόνο για την εφικτότητα αλλά και για τη σκοπιμότητά της».

Με αφορμή την ομιλία του την περασμένη Παρασκευή στο 12ο συνέδριο Healthworld με θέμα «Από το Μνημόνιοστην Ανασυγκρότηση της Υγειονομικής Περίθαλψης» και με παρεμβάσεις πουέκαναν αίσθηση, όπως για παράδειγμα η πρότασή του για «συμμετοχή εκπροσώπων των ασθενών σε όλα τα διοικητικά συμβούλια καιστη λήψη αποφάσεων οργανισμών που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με την υγεία», τοOnmed.gr συνομίλησεμε τον κ. Σουλιώτη για του που βρίσκεται σήμερα η υγεία των πολιτών και πωςδιαμορφώνεται η επόμενη ημέρα. Ο καθηγητής επίσης τοποθετήθηκε για μείζοναθέματα της υγείας, όπως πχ την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και το ρόλο τουΕΟΠΥΥ.

«Ημεταρρύθμιση στην ΠΦΥ είναι σήμερα περισσότερο απαραίτητη από ποτέ», σημειώνεικαι συνεχίζει: «Στην προσπάθεια αυτή είναι πρωτίστως απαραίτητος έναςαναβαθμισμένος ρόλος των ασθενών. Τα συστήματα υγείας υπάρχουν για να υπηρετούντους πολίτες». «Ωστόσο, για την υλοποίησηαυτού του εγχειρήματος, θα απαιτηθούνευρείες συναινέσεις. Για να υπάρξουν όμως αυτές θα πρέπει να δώσουμε ως χώραμια μάχη με τις εμμονές μας που τόσα χρόνια μας έχουν οδηγήσει στο νααρνούμαστε οποιαδήποτε αλλαγή όσο απαραίτητη και επιστημονικά τεκμηριωμένη κιαν είναι αυτή. Ειδικά στο θέμα της ΠΦΥ, τα σχετικά κείμενα τεκμηριώνουν τηναναγκαιότητα μιας παρέμβασης, τουλάχιστον εδώ και 15 χρόνια».

«Ωστόσο,ακόμη κι αν οι παραπάνω προϋποθέσεις καλυφθούν», συνεχίζει ο καθηγητής, τοπρόβλημα της χρηματοδότησης εξακολουθεί να υφίσταται και να αποτελεί σημαντικόανασταλτικό παράγοντα για την όποια μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Θυμίζω ότι ηΕλλάδα έχει πλέον κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας κατά 1.000 ευρώ λιγότερα από τον μέσοόρο του ΟΟΣΑ αν και ως ποσοστό του ΑΕΠ, η διαφορά φαίνεται μικρή. Ωστόσο,πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο δείκτης που συνδέει τη δαπάνη υγείας με το ΑΕΠδεν είναι αξιόπιστος λόγω της διαρκούς ύφεσης που είχε ως αποτέλεσμα τη μείωσητου ΑΕΠ κατά 25%. Περαιτέρω μείωση δεν θεωρείται ούτε εφικτή ούτε ωφέλιμη.Άλλωστε, μια και μιλάμε για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, το 2011 οισχετικές δαπάνες είχαν είδη σημειώσει μια μείωση της τάξης του 18% σε σχέση μετο 2009, με την τάση να είναι και στη συνέχεια πτωτική.

Πως θα περιγράφατε την οικονομική διαχείριση της υγείας στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια;

Αν το έκανα αυτό με έναν τίτλο θα πρότεινα τον εξής: “απαντώντας στην υπερβολή μεμια νέα υπερβολή”, υπό την έννοια ότι η απάντηση της χώρας στις ακραίεςσπατάλες του παρελθόντος είναι οι ακραίες πιέσεις στους τωρινούς και τουςμελλοντικούς προϋπολογισμούς».

Πως μπορούμεόμως να ξεφύγουμε από αυτόν φαύλο κύκλο ρωτάμε τον κ. Σουλιώτη:

«Θα πρέπεινα τολμήσουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές που όλοι γνωρίζουμε ότι πρέπει να γίνουναλλά τις αναβάλλουμε για τους “επόμενους” απαντά. Το παράδειγμα της πρωτοβάθμιαςφροντίδας υγείας είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό: ο σχετικός νόμος είναι σεισχύ από το 2004, κανείς όμως δεν επιχείρησε να τον εφαρμόσει, προφανώς διότιτο σύστημα είχε “ισορροπήσει” με τα χρήματα που “νόμιζε” ότι διέθετε καιμπορούσε να ξοδεύει αλόγιστα».

«Πάντως προσωπικά», συνεχίζει, «δεν θεωρώ “διόρθωση”μια χώρα με τον υψηλότερο δείκτη ιατρών ανά κάτοικο να βρίσκεται στην 5η θέσηστην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά στην αδυναμία κάλυψης των αναγκών των πολιτώνγια ιατρική επίσκεψη, κάτι φυσικά το οποίο δεν είναι ανεξάρτητο από το γεγονόςότι οι προβλεπόμενες δαπάνες του ΕΟΠΥΥ για πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας δενξεπερνούν το 8% του συνολικού προϋπολογισμού του Οργανισμού».

Ερωτηθείςγια το μέλλον του ΕΟΠΥΥ και για το τι ρόλο θα μπορούσε να διαδραματίσει, εάνδηλαδή θα είναι μόνο αγοραστής ή και πάροχος, ο καθηγητής επισημαίνει τα εξής: «Το μείζον θέμα είναι κυρίως η χρηματοδότησήτου και η δυνατότητα κάλυψης των αναγκών των μελών του. Το εάν αυτή η κάλυψη θαγίνεται και από τον ίδιο τον Οργανισμό ή από άλλες δημόσιες δομές, αυτό έπεται.Ο ΕΟΠΥΥ πρέπει να διεκδικήσει τους πόρους που απαιτούνται για την κάλυψη τωναναγκών υγείας των πολιτών και να τους διαχειριστεί με τον καλύτερο δυνατότρόπο. Και οι πολίτες να απαιτήσουν ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό σύστημακάλυψης των αναγκών τους, με εγγυητή τον ΕΟΠΥΥ. Πάντως επειδή δεν θέλω νααποφύγω την απάντηση στην ερώτησή σας, θα πω ότι προσωπική μου άποψη είναι πωςη ενδυνάμωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας –που είναι το ζητούμενο– μπορείνα επιτευχθεί καλύτερα μέσω ενός ενιαίου συστήματος το οποίο θα αξιοποιήσει όλεςτις διαθέσιμες δομές και τους αντίστοιχους πόρους είτε αυτοί ανήκουν στο ΕΣΥείτε στον ΕΟΠΥΥ. Και φυσικά, στο πλέγμα αυτό εντάσσονται και οι ιδιωτικές δομέςπου παρέχουν υπηρεσίες υπό ασφαλιστική κάλυψη».

Τέλος,με αφορμή τις τοποθετήσεις του κ. Σουλιώτη στο Συνέδριο του ΕλληνοαμερικανικούΕπιμελητηρίου αναφορικά με το μέλλον του υγειονομικού τομέα, τον ρωτάμε για τοποιος θα πρέπει να είναι ο προσανατολισμός μας από εδώ και πέρα.

Καιαπαντά χαρακτηριστικά: «Είναι γεγονός ότικινούμαστε σε ένα εξαιρετικά δύσκολο και ασαφές περιβάλλον όπου δεν γνωρίζουμετι μας περιμένει την επόμενη ημέρα. Η χώρα μας πέτυχε σημαντικούς στόχους στηνυγεία με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, ωστόσο,η βιωσιμότητα του συστήματος και η απεμπλοκή από τη μονοδιάστατη δημοσιονομικήοπτική των δανειστών μας, απαιτεί δικές μας πρωτοβουλίες και διαρθρωτικέςαλλαγές. Αν δεν τις τολμήσουμε, χάνουμε το δίκιο μας…».