Έρευνα MRB: Ανησυχία για την έκταση της χρήσης προϊόντων καπνού και νικοτίνης από ανηλίκους

Την πρωτοβουλία «Είναι στο χέρι μας να μην είναι στο χέρι τους», παρουσίασε η Παπαστράτος, με στόχο την αποτροπή της πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη στρατηγική πρόληψης, εκπαίδευσης και ψηφιακής καινοτομίας, σε συνεργασία με την Πολιτεία και συγκεκριμένα με το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Η πρωτοβουλία στηρίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες:

• Εφαρμογή υπεύθυνων πρακτικών σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα και εκπαίδευση όσων βρίσκονται στην «πρώτη γραμμή».

Στο πλαίσιο αυτό, η Παπαστράτος θα ξεκινήσει πανελλαδικό πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει την ενημέρωση και τη σχετική πιστοποίηση των περίπου 20.000 λιανοπωλητών καθώς και την παροχή ειδικών σημάνσεων για τα σημεία πώλησης.

• Κοινωνική ευαισθητοποίηση.

Με τις αιγίδες των Υπουργείων Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης, θα υλοποιηθεί μια εκτεταμένη καμπάνια ενημέρωσης για την ανάγκη αποτροπής της πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης και την καλλιέργεια κουλτούρας ευθύνης σε ολόκληρη την κοινωνία.

• Aξιοποίηση της τεχνολογικής καινοτομίας.

Η Παπαστράτος συνεργάζεται με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης, μοιράζεται “know-how” και συμμετέχει στην ανάπτυξη «έξυπνων εργαλείων» που διασφαλίζουν την αξιόπιστη επαλήθευση της ενηλικότητας στις online αγορές.

Η έρευνα της MRB

Στο πλαίσιο του σχεδιασμού της πρωτοβουλίας, η Παπαστράτος ανέθεσε στην εταιρεία ερευνών MRB τη διεξαγωγή στοχευμένης έρευνας για να χαρτογραφηθούν οι πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος, οι στάσεις της κοινωνίας και οι ανάγκες των επαγγελματιών της αγοράς. Η έρευνα ανέδειξε τόσο το εύρος του φαινομένου όσο και την κοινή πεποίθηση ότι η προστασία των ανηλίκων απαιτεί συντονισμένη δράση από όλους.

Οι πολίτες εμφανίζουν ανησυχία για την έκταση της χρήσης προϊόντων καπνού και νικοτίνης
από ανηλίκους, με τις αντίστοιχες εκτιμήσεις να είναι υψηλότερες από αυτές των
λιανοπωλητών. Συγκεκριμένα, σε πολύ υψηλά ποσοστά που ανάλογα με το προϊόν κυμαίνεται
από 79,5% (συμβατικό τσιγάρο) έως 72,8% (ηλεκτρονικό τσιγάρο) πιστεύουν ότι το φαινόμενο της κατανάλωσης προϊόντων καπνού και νικοτίνης από ανηλίκους είναι πολύ εκτεταμένο. Σχεδόν 6 στους 10 ερωτηθέντες πιστεύουν ότι το πρόβλημα επιδεινώνεται σε σχέση με το παρελθόν.

Και οι λιανοπωλητές αναγνωρίζουν ότι το φαινόμενο κατανάλωσης προϊόντων καπνού και νικοτίνης από ανηλίκους είναι εκτεταμένο, αλλά με πιο συγκρατημένα ποσοστά (από 53,3% για το ηλεκτρονικό τσιγάρο έως 44,3% για το τσιγάρο).

Σε μεγάλο βαθμό οι πολίτες γνωρίζουν για τις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς που έχουν τεθεί από την Πολιτεία. Συγκεκριμένα, το 75,3% των πολιτών γνωρίζει την απαγόρευση πώλησης – πρόσβασης των ανηλίκων σε τσιγάρα και αντίστοιχα 6 στους 10 γνωρίζουν για την απαγόρευση πώλησης - πρόσβασης των ανηλίκων σε εναλλακτικά προϊόντα.

Ωστόσο, η έρευνα στο ευρύ κοινό αναδεικνύει ένα σημαντικό εύρημα: το 25% των πολιτών δήλωσε ότι δεν γνωρίζει για τις απαγορεύσεις που ισχύουν σήμερα για όλα τα καπνικά ή συναφή προϊόντα, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για περαιτέρω ενημέρωση για το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.

Και τα δύο κοινά, σε ποσοστά 91% οι πολίτες και 98% οι λιανοπωλητές, αναγνωρίζουν τη μεγάλη σημασία της αποτροπής των ανηλίκων από την πρόσβαση και κατανάλωση προϊόντων καπνού και νικοτίνης. Και τα δύο κοινά (πολίτες και λιανοπωλητές) συμφωνούν σχεδόν στο ίδιο ποσοστό (90%) για την ανάγκη συνεργασίας Πολιτείας και καπνοβιομηχανίας για την αποτροπή της πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης. Επιπλέον, το 92% των πολιτών αναγνωρίζει ότι είναι ευθύνη όλων μας να περιοριστεί η πρόσβαση των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης.

Μηχανισμός επαλήθευσης ηλικίας

Ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, κατά την εκδήλωση παρουσίασης της πρωτοβουλίας, τη Δευτέρα (01/01/2025) τόνισε σχετικά: «Η προστασία της υγείας των παιδιών και των εφήβων μας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για το Υπουργείο Υγείας. Η αποτροπή της πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης είναι κρίσιμο ζήτημα δημόσιας υγείας και απαιτεί τη συντονισμένη κινητοποίηση όλων μας: της Πολιτείας, της κοινωνίας των πολιτών, των επιχειρήσεων, της αγοράς. Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία της "Παπαστράτος" και τη στρατηγική της προσέγγιση μέσα από την πρόληψη, την εκπαίδευση και την τεχνολογική καινοτομία. Είναι εξαιρετικά σημαντικό που ένα τόσο ευαίσθητο θέμα αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα, επιστημονικά δεδομένα και υπευθυνότητα. Η συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο αυτής της δράσης αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς τη διαμόρφωση μιας κοινωνίας με επίγνωση, γνώση και αξίες. Μόνο μέσα από τέτοιες συμπράξεις μπορούμε να διασφαλίσουμε ένα υγιές μέλλον για τη νέα γενιά».

Από πλευράς του, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης, Δημήτρης Παπαστεργίου, ανέφερε: «Η ασφάλεια των νέων είναι υπόθεση όλων μας και είναι απαραίτητο να προχωρούμε, Πολιτεία και ιδιώτες, σε πρωτοβουλίες από κοινού. Μέσα από το Gov.gr Wallet και το Kids Wallet, με έναν ασφαλή μηχανισμό επαλήθευσης ηλικίας με απόλυτη προστασία των προσωπικών δεδομένων, θέτουμε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο ελέγχου ώστε να αποτρέπεται η πρόσβαση των ανηλίκων στα προϊόντα καπνού, νικοτίνης,στο αλκόολ, στα τυχερά παιχνίδια. Συγχρόνως, δημιουργούμε ένα ψηφιακό μητρώο ελέγχου για να διασφαλίζουμε την τήρηση των κανόνων στην αγορά καπνού, αλκοόλ και των συναφών προϊόντων. Στο πλαίσιο των τεχνολογικών λύσεων που θα φέρουμε το αμέσως επόμενο διάστημα είναι και η δημιουργία μια νέας υπηρεσίας στο gov.gr για την "Αναγγελία Ιδιωτικής Εκδήλωσης", ώστε να απαγορεύεται η ανεξέλεγκτη είσοδος των ανηλίκων στα νυχτερινά κέντρα. Είναι αισιόδοξο ότι μια μεγάλη εταιρεία, όπως η "Παπαστράτος" πραγματοποιούν μια τόσο σημαντική καμπάνια για την προστασία των παιδιών μας».

O Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος, Γιώργος Μαργώνης κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, δήλωσε: «Σε συνεργασία με την Πολιτεία, τα Υπουργεία Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης, ενώνουμε δυνάμεις και συγκροτούμε μια ισχυρή συμμαχία για ένα μεγάλο κοινωνικό ζήτημα, την αποτροπή της πρόσβασης των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης. Όταν το προϊόν φτάνει στα χέρια των ανηλίκων, κάτι δεν λειτουργεί σωστά. Και για να αλλάξει, χρειάζεται συλλογική κινητοποίηση. Η προστασία των ανηλίκων είναι ευθύνη όλων μας, και η Παπαστράτος αναλαμβάνει έμπρακτα τον ρόλο που της αναλογεί μέσα από στοχευμένες δράσεις και συνεργασίες. Είναι στο χέρι μας, να μην είναι τα προϊόντα καπνού και νικοτίνης στο χέρι των ανηλίκων».