ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Πώς αναγνωρίζουμε σημάδια ψυχικού προβλήματος στους άνδρες

Μιχάλης Θερμόπουλος

Οι άνθρωποι πολύ συχνά δεν αντιλαμβάνονται ότι ένα υποκείμενο πρόβλημα ψυχικής υγείας είναι ο λόγος που αισθάνονται αδιαθεσία.

Πώς αναγνωρίζουμε σημάδια ψυχικού προβλήματος στους άνδρες
Bigstock

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2023 στο The Lancet Psychiatry ανέλυσε δεδομένα που συλλέχθηκαν για 20 και πλέον χρόνια από περισσότερους από 150.000 ενήλικες σε 29 χώρες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι περίπου οι μισοί άνθρωποι θα αναπτύξουν τουλάχιστον μία ψυχική διαταραχή μέχρι την ηλικία των 75 ετών. Μεταξύ των ανδρών, οι πιο συχνές διαταραχές ήταν η κατάθλιψη, οι φοβίες και η διαταραχή χρήσης αλκοόλ.

Γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό;

“Οι ηλικιωμένοι είναι ευάλωτοι σε ψυχικές διαταραχές, επειδή εκτίθενται σε πολλά περιστατικά που αλλάζουν τη ζωή τους και σε διάφορα άλλα τραυματικά γεγονότα, όπως προβλήματα υγείας, θάνατος αγαπημένων προσώπων και σωματικοί περιορισμοί. Πολλοί, επίσης, δεν αναγνωρίζουν τα σημάδια μιας ψυχικής διαταραχής και επομένως δεν αναζητούν ιατρική βοήθεια, κάτι που μπορεί να επιδεινώσει τη διαταραχή τους αυτή”, λέει ο δρ. Ronald Kessler, καθηγητής πολιτικής υγειονομικής περίθαλψης στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και ένας από τους συνεπικεφαλής εκείνης της μελέτης.

Παρακάτω βλέπουμε τα προειδοποιητικά σημάδια και συμπτώματα για την κατάθλιψη, τις φοβίες και τη διαταραχή χρήσης αλκοόλ που πρέπει να προσέχουν οι άνδρες. Οι άνδρες πρέπει να βρουν παρηγοριά με το να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι τους όταν αντιμετωπίζουν μια ψυχική διαταραχή. Υπάρχουν διαθέσιμες αποτελεσματικές θεραπείες, επομένως δεν χρειάζεται να περάσουν τη ζωή τους με πόνο”, λέει ο ίδιος.

Κατάθλιψη

Ένας καταθλιπτικός άνδρας μπορεί να πάρει ή να χάσει βάρος, να τρώει περισσότερο ή λιγότερο από το συνηθισμένο, να δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί και να έχει προβλήματα με τον ύπνο ή να κοιμάται περισσότερο από το συνηθισμένο. Μπορεί επίσης να έχει κούραση και χαμηλή ενέργεια, επομένως ακόμη και οι μικρές εργασίες να του φαίνονται αξεπέραστες. Άλλα συμπτώματα κατάθλιψης περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

  • επίμονη θλιμμένη ή “κενή” διάθεση
  • απώλεια απόλαυσης σε αγαπημένες δραστηριότητες
  • αισθήματα απελπισίας ή απαισιοδοξίας
  • αισθήματα αναξιότητας και ενοχής για μια συγκεκριμένη εμπειρία ζωής ή γενικά
  • αυξημένη πλήξη και απάθεια
  • δυσκολία συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων
  • ανησυχία ή ευερεθιστότητα

Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα τις περισσότερες ημέρες για δύο εβδομάδες ή περισσότερο. Εκείνος μπορεί να σας παραπέμψει για συμβουλευτική, να συνταγογραφήσει ένα αντικαταθλιπτικό ή και τα δύο.

Φοβίες

Η φοβία είναι ο επίμονος, υπερβολικός, μη ρεαλιστικός φόβος για ένα αντικείμενο, άτομο, ζώο, δραστηριότητα ή κατάσταση. Οι φοβίες είναι ένας τύπος αγχώδους διαταραχής.

Ένας άνδρας με φοβία είτε προσπαθεί να αποφύγει το αντικείμενο ή την κατάσταση που πυροδοτεί τον φόβο του, είτε τον υπομένει με μεγάλο στρες και αγωνία. Μπορεί επίσης να αντιδράσει υπερβολικά σε μια πιθανή απειλή. Μερικά παραδείγματα κοινών φοβιών είναι ο φόβος για τα ύψη, τους δημόσιους χώρους, τις κοινωνικές καταστάσεις ή τους κλειστούς χώρους.

Τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν γρήγορο καρδιακό παλμό, ρηχή ή γρήγορη αναπνοή, εφίδρωση, ζάλη, στομαχικές διαταραχές (κράμπες, ναυτία, διάρροια), πονοκεφάλους και γενικούς πόνους. Συμπτώματα όπως αυτά μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε διάγνωση διαταραχής πανικού. Είναι επίσης σύνηθες οι άνδρες με αγχώδη διαταραχή να υποφέρουν από κατάθλιψη και χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση μιας φοβίας είναι να προσπαθήσετε να εντοπίσετε την υποκείμενη αιτία και τους πιθανούς στρεσογόνους παράγοντες. Μπορεί να παραπεμφθείτε σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για αξιολόγηση και θεραπεία. Η θεραπεία για μια αγχώδη διαταραχή συχνά περιλαμβάνει συνδυασμό φαρμακευτικής αγωγής και ψυχοθεραπείας.

Διαταραχή κατανάλωσης αλκοόλ

Σήμερα, πολλοί ειδικοί συνιστούν στους ανθρώπους να περιορίζουν τη χρήση αλκοόλ σε όχι περισσότερο από ένα τυπικό ποτό την ημέρα.

Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ φτάνει στο σημείο να αποτελεί πλέον διαταραχή υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, όταν κάποιος πίνει τακτικά περισσότερο από ό,τι σχεδίαζε και συνεχίζει να πίνει παρά τις ανησυχίες των άλλων γύρω του και τις συχνές προσπάθειές του να μειώσει ή να κόψει το ποτό. Μπορεί επίσης να επιδοθεί σε υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (5 ή περισσότερα ποτά σε μία περίπτωση).

Αφού ένας άνδρας εξαρτηθεί από το αλκοόλ, θα εμφανίσει συνήθως συμπτώματα στέρησης, όπως πονοκέφαλο, ναυτία και έμετο, άγχος και κόπωση εάν δεν μπορεί να πιει ένα ποτό.

Ο γιατρός σας μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της διαταραχής χρήσης αλκοόλ μέσω μιας σειράς ερωτήσεων προσυμπτωματικού ελέγχου. Η θεραπεία αποτελείται από συνδυασμό ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής και συμμετοχή σε ομάδες αυτοβοήθειας όπως οι Ανώνυμοι Αλκοολικοί.

Πηγή: harvard.edu