Ανδρική κατάθλιψη: Συμπτώματα και κρυμμένα σημάδια που οι άνδρες συχνά αγνοούν

Πολλοί άνδρες πασχίζουν σιωπηλά, βιώνοντας συμπτώματα που δεν ταιριάζουν πάντα με την «κλασική» εικόνα της κατάθλιψης.

Οι κοινωνικές προσδοκίες, τα στερεότυπα περί αρρενωπότητας, το στίγμα και οι μαθημένες συμπεριφορές μπορούν να κάνουν τους άνδρες πιο πιθανό να κρύψουν τη συναισθηματική τους δυσφορία, να παρερμηνεύσουν τα συμπτώματα ή να καθυστερήσουν την αναζήτηση βοήθειας.

Κατανόηση της κατάθλιψης στους άνδρες

Η κατάθλιψη είναι μια πάθηση που περιλαμβάνει επίμονη κακή διάθεση, απώλεια ενδιαφέροντος και αλλαγές στις σωματικές, συναισθηματικές και γνωστικές λειτουργίες. Ενώ η υποκείμενη βιολογία είναι παρόμοια και στα δύο φύλα, οι άνδρες συχνά εκφράζουν και αντιμετωπίζουν την κατάθλιψη διαφορετικά, κάτι που δυσκολεύει την αναγνώρισή της.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν τον τρόπο που εμφανίζεται η κατάθλιψη στους άνδρες περιλαμβάνουν:

• Κοινωνική πίεση να φαίνονται πάντα δυνατοί
• Μαθημένη συναισθηματική αποφυγή
• Φόβος επιβάρυνσης των άλλων
• Άγχος που σχετίζεται με την εργασία
• Άγχος για τους ρόλους ταυτότητας
• Χρήση ουσιών ως μηχανισμός αντιμετώπισης

Ως αποτέλεσμα, οι άνδρες πολύ συχνά εσωτερικεύουν και καλύπτουν τα συμπτώματα, αντί να τα εκφράζουν ανοιχτά.

Κλασικά συμπτώματα κατάθλιψης στους άνδρες

Οι άνδρες μπορούν να εμφανίσουν παραδοσιακά καταθλιπτικά συμπτώματα, όπως:

1. Επίμονη θλίψη
2. Αίσθηση κενού στη ζωή τους
3. Απώλεια ενδιαφέροντος για συνήθεις δραστηριότητες
4. Κόπωση και χαμηλή ενέργεια
5. Προβλήματα ύπνου (αϋπνία ή υπερβολικός ύπνος)
6. Αισθήματα ενοχής
7. Αισθήματα αναξιότητας
8. Δυσκολία συγκέντρωσης
9. Αλλαγές στην όρεξη ή/και το σωματικό βάρος
10. Σκέψεις ή συμπεριφορές αυτοκτονίας

Ωστόσο, πολλοί άνδρες δεν αναφέρουν αυτά τα συμπτώματα άμεσα. Αντίθετα, η κατάθλιψή τους μπορεί να εμφανιστεί μέσω συμπεριφορικών και σωματικών σημαδιών.

Κρυμμένα σημάδια κατάθλιψης που οι άνδρες συχνά αγνοούν

1. Ευερεθιστότητα, θυμός ή διέγερση

Αντί να εκφράζουν θλίψη, πολλοί άνδρες δείχνουν αυξημένη απογοήτευση, ανυπομονησία ή θυμό. Τα ξεσπάσματα ή ο εκρηκτικός εκνευρισμός μπορεί να είναι σύμπτωμα κατάθλιψης και όχι αλλαγή προσωπικότητας.

2. Συμπεριφορές ανάληψης κινδύνου

Η επικίνδυνη οδήγηση, οι απερίσκεπτες αποφάσεις, τα επιθετικά αθλήματα ή τα αλόγιστα οικονομικά ρίσκα μπορεί να υποδηλώνουν συναισθηματική δυσλειτουργία.

3. Απόσυρση ή απομόνωση

Οι άνδρες μπορεί να μειώσουν την κοινωνική αλληλεπίδραση, να αποφύγουν την επικοινωνία ή να αποσυρθούν από οικογενειακές υποχρεώσεις, ενώ επιμένουν ότι είναι «καλά».

4. Εργασιακή εξουθένωση ή υπερβολική εργασία

Οι άνδρες συχνά κρύβουν την κατάθλιψη βυθιζόμενοι στην εργασία, για να αποφύγουν τη συναισθηματική δυσφορία, δημιουργώντας έναν κύκλο εξάντλησης και αποστασιοποίησης.

5. Σωματικά συμπτώματα

Η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί ως:

• Πονοκέφαλοι
• Πεπτικά προβλήματα
• Πόνοι στην πλάτη
• Μυϊκή ένταση
• Χαμηλή λίμπιντο

Οι άνδρες μπορεί να τα αντιμετωπίζουν ως καθαρά σωματικά προβλήματα χωρίς να αναγνωρίζουν τη συναισθηματική ρίζα.

6. Αυξημένη χρήση αλκοόλ ή ουσιών

Το αλκοόλ, τα ηρεμιστικά ή τα ναρκωτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να «μουδιάσουν» τη δυσφορία, να κοιμηθούν ή να «αισθάνονται φυσιολογικά», καλύπτοντας την υποκείμενη κατάθλιψη.

7. Συναισθηματικό μούδιασμα

Μερικοί άνδρες περιγράφουν ότι δεν αισθάνονται «τίποτα», χάνουν τη συναισθηματική τους σύνδεση με την οικογένεια, τα χόμπι ή την αίσθηση του εαυτού τους.

8. Δυσκολία στην έκφραση συναισθημάτων

Αντί να πουν ότι αισθάνονται κατάθλιψη, οι άνδρες συχνά λένε ότι είναι κουρασμένοι, «εξαντλημένοι», αγχωμένοι ή απογοητευμένοι.

9. Αλλαγές στα πρότυπα ύπνου-αφύπνισης

Το να μένουν ξύπνιοι αργά, να ξυπνούν νωρίς ή οι διαταραγμένες νύχτες μπορεί να είναι πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια.

Η αναγνώριση αυτών των λιγότερο εμφανών σημαδιών είναι ζωτικής σημασίας, επειδή πολλοί άνδρες αρνούνται ή παραβλέπουν τα συναισθηματικά συμπτώματα, οδηγώντας σε καθυστερημένη διάγνωση και επιδείνωση της υγείας.

Γιατί οι άνδρες συχνά δεν τα εντοπίζουν;

Αρκετοί πολιτισμικοί και ψυχολογικοί παράγοντες συμβάλλουν σε αυτό:

• Κοινωνικά στερεότυπα: Πολλοί άνδρες ανατράφηκαν με τρόπο που να καταπιέζει τα συναισθήματα, να αποφεύγει το κλάμα και να «προωθεί» το άγχος.
• Φόβος για το στίγμα: Ανησυχίες για το ότι θα θεωρηθούν αδύναμοι ή ασταθείς αποθαρρύνουν την αναζήτηση βοήθειας.
• Διαφορετική συναισθηματική έκφραση: Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να εξωτερικεύουν τη δυσφορία/θλίψη μέσω της συμπεριφοράς παρά να την εκφράζουν με λόγια.
• Παρερμηνεία των συμπτωμάτων: Τα σωματικά ή συμπεριφορικά σημάδια συχνά συγχέονται με το εργασιακό άγχος ή την κόπωση, όχι με την κατάθλιψη.

Συχνές Ερωτήσεις

Μπορεί η κατάθλιψη να φαίνεται διαφορετική στους άνδρες απ’ ό,τι στις γυναίκες;

Ναι. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να εμφανίζουν θυμό, ευερεθιστότητα και απόσυρση παρά θλίψη.

Υπο-αναφέρουν οι άνδρες τα συναισθηματικά τους συμπτώματα;

Συχνά. Πολλοί εκφράζουν την κατάθλιψη μέσω σωματικών ενοχλήσεων ή αλλαγών στη συμπεριφορά.

Είναι θεραπεύσιμη η κατάθλιψη;

Ναι. Οι περισσότεροι βελτιώνονται με θεραπεία, φαρμακευτική αγωγή ή συνδυασμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Πότε πρέπει κάποιος να ζητήσει βοήθεια;

Εάν τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από δύο εβδομάδες ή επηρεάζουν την καθημερινή λειτουργία, συνιστάται επαγγελματική αξιολόγηση.

Συμπέρασμα

Η κατάθλιψη στους άνδρες συχνά δεν αναγνωρίζεται, επειδή τα συμπτώματα μπορεί να είναι ανεπαίσθητα, συγκαλυμμένα ή να παρερμηνεύονται. Η κατανόηση τόσο των κλασικών όσο και των κρυφών σημαδιών, από την ευερεθιστότητα και την απόσυρση έως τη σωματική δυσφορία και τη συμπεριφορά ανάληψης κινδύνου, είναι απαραίτητη για την έγκαιρη παρέμβαση και την αποτελεσματική φροντίδα.

Η ενθάρρυνση ανοιχτών, συμπονετικών συζητήσεων και η μείωση του στιγματισμού βοηθά τους άνδρες να λαμβάνουν την υποστήριξη που χρειάζονται για να θεραπευτούν και να ζήσουν πιο υγιείς, πιο συνδεδεμένες ζωές.

Πηγές:
medicaldaily.com
mayoclinic.org
clevelandclinic.org
harvard.edu
medicalnewstoday.com