ΥΓΕΙΑ

COVID-19: Γιατί τα παιδιά δεν ασθενούν βαριά

Μιχάλης Θερμόπουλος

Γιατί οι σοβαρές μορφές λοίμωξης από τον SARS-CoV-2 είναι πολύ λιγότερο συχνές σε παιδιά και εφήβους από ό,τι στους ενήλικες;

COVID-19: Γιατί τα παιδιά δεν ασθενούν βαριά
Bigstock

Οι επιστήμονες του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας για τον Καρκίνο ανακάλυψαν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα στην ανώτερη αναπνευστική οδό είναι πολύ μεγαλύτερη εγρήγορση και πολύ πιο ενεργό στα παιδιά πριν από την μόλυνση απ' ό,τι στους ενήλικες και, ως εκ τούτου, είναι καλύτερα εξοπλισμένο για να καταπολεμήσει τον ιό.

Πολλοί παράγοντες κινδύνου για μια σοβαρή περίπτωση COVID-19 είναι γνωστοί, όπως η υπέρταση, ο διαβήτης, η παχυσαρκία και η προϋπάρχουσα καρδιακή νόσος. Αλλά ο πιο ξεκάθαρος και πιο εντυπωσιακός παράγοντας κινδύνου για την σοβαρότητα της λοίμωξης είναι η ηλικία.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, λιγότερο από το 0,001% των μολυσμένων μαθητών πέθαναν από την μόλυνση. Με την ηλικία, το ποσοστό θνησιμότητας αυξήθηκε σχεδόν εκθετικά, φτάνοντας πάνω από το 10% στους πολύ ηλικιωμένους. Αν και τα αρχικά ιικά φορτία δεν διαφέρουν σημαντικά, τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν λιγότερα συμπτώματα και μικρότερη διάρκεια ασθένειας από τους ενήλικες και ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους.

Ενεργή άμυνα του ρινικού βλεννογόνου στα παιδιά

Ένα σημαντικό βήμα προς την κατανόηση των αιτιών αυτής της αξιοσημείωτης αντίστασης των παιδιών στη σοβαρή νόσο COVID-19 έγινε από ερευνητές στο Ινστιτούτο Υγείας Charité στο Βερολίνο (BIH) και στο Γερμανικό Ερευνητικό Κέντρο Καρκίνου (Deutsches Krebsforschungszentrum - DKFZ) ήδη από το 2022: ανακάλυψαν ότι τα επιθηλιακά κύτταρα του ρινικού βλεννογόνου των υγιών παιδιών είναι μόνιμα σε “υψηλή εγρήγορση”.

Το μοριακό υπόβαθρο πίσω από αυτό έχει ως εξής:

Οι πρωτεΐνες-αισθητήρες που αναγνωρίζουν τον ιό από το γονιδίωμά του RNA και ξεκινούν μια απόκριση ιντερφερόνης είναι σε πολύ μεγαλύτερη αφθονία στα κύτταρα του ρινικού βλεννογόνου των παιδιών σ εσύγκριση με των ενηλίκων. Ως αποτέλεσμα, ο ιός μπορεί να αναγνωριστεί πολύ πιο γρήγορα και να καταπολεμηθεί αμέσως μόλις φτάσει στο κύτταρο.

Αλλά γιατί ο ρινικός βλεννογόνος των παιδιών είναι τόσο καλύτερα προετοιμασμένος για να αμυνθεί έναντι του SARS-CoV-2;

Για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, ο δρ. Marco Binder και η ομάδα του στο DKFZ, μαζί με συναδέλφους από το ΒIΗ, ερεύνησαν την κυτταρική σύνθεση του βλεννογόνου στη ρινική κοιλότητα υγιών παιδιών με ακόμη μεγαλύτερη λεπτομέρεια, σε επίπεδο μεμονωμένων κυττάρων.

Το κύριο αποτέλεσμα των ιολόγων του DKFZ ήταν το εξής:

Σε σύγκριση με τους ενήλικες, ο ρινικός βλεννογόνος των παιδιών δεν αποικίζεται μόνο από σημαντικά περισσότερα κύτταρα του ανοσοποιητικού. Ακόμη και σε υγιή, μη μολυσμένα παιδιά, τα μεμονωμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος παράγουν επίσης περισσότερες προφλεγμονώδεις κυτοκίνες. Το ανοσοποιητικό σύστημα επικοινωνεί με τα κύτταρα του βλεννογόνου μέσω αυτών των αγγελιαφόρων, διεγείροντάς τα να παράγουν τις πρωτεΐνες-αισθητήρες.

“Δείξαμε ότι η παρουσία χαμηλών δόσεων αυτών των κυτοκινών διατηρεί τα επιθηλιακά κύτταρα των αεραγωγών σε αυξημένη εγρήγορση. Στη συνέχεια, τα κύτταρα του βλεννογόνου οπλίζονται αυξάνοντας την παραγωγή των πρωτεϊνών-αισθητήρων για ιούς, επιτρέποντάς τους να ανταποκριθούν πολύ πιο γρήγορα στην μόλυνση από τον SARS-CoV-2”.

Ο προστατευτικός μηχανισμός των παιδιών έναντι αναπνευστικών λοιμώξεων

Ως εκ τούτου, τα παιδιά φαίνεται να έχουν έναν έμφυτο ισχυρό προστατευτικό μηχανισμό έναντι λοιμώξεων του αναπνευστικού, που πιθανότατα ενεργοποιεί και την άμυνα έναντι άλλων ιών.

“Κατά τη διάρκεια της πανδημίας αυτή η διάκριση ήταν ιδιαίτερα σαφής, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα όλων ήρθε σε επαφή με αυτόν τον κορονοϊό για πρώτη φορά. Στην περίπτωση άλλων λοιμώξεων όπως το κοινό κρυολόγημα και η γρίπη, οι ενήλικες έχουν ήδη δημιουργήσει μια ανοσολογική μνήμη μέσω της επανειλημμένης επαφής με τους ιούς, κάτι που βοηθάει στην άμυνα έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών. Ως αποτέλεσμα, η αποτελεσματικότητα της καλύτερης άμυνας των παιδιών από τους ιούς δεν είναι πλέον τόσο ξεκάθαρη”, εξηγεί ο δρ. Marco Binder.

Ο ίδιος αναφέρει ένα άλλο ειδικό χαρακτηριστικό:

“Ο SARS-CoV-2 πολλαπλασιάζεται εξαιρετικά γρήγορα στα κύτταρά μας και έχει επίσης πολλά κόλπα στο μανίκι του για να απενεργοποιήσει τους αισθητήρες του κυψελοειδούς συστήματος συναγερμού ιών. Επομένως, ο πρωταρχικός μηχανισμός προστασίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός γι' αυτό το παθογόνο. Για άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού, η διαφορά μεταξύ παιδιών και ενηλίκων μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλη”.

Ο δρ. Marco Binder σχεδιάζει να διερευνήσει περαιτέρω αυτό το ερώτημα σε μελλοντικά ερευνητικά έργα. Υποθέτει ότι ίσως αξίζει τον κόπο να διερευνηθούν προφυλακτικές στρατηγικές για τον SARS-CoV-2 και άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού:

“Τέτοιες προσεγγίσεις θα μπορούσαν να στοχεύουν στην μίμηση της κυτταρικής σύνθεσης του βλεννογόνου ιστού των παιδιών, π.χ. με εισπνοή σκευασμάτων κυτοκίνης χαμηλής δόσης”.

Πηγή: scitechdaily.com