ΥΓΕΙΑ

Γιατί κάποιοι κοιμούνται με τα μάτια ανοιχτά

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η αιτία θα μπορούσε να είναι ο λαγόφθαλμος, μια απρόσμενα κοινή πάθηση που εμποδίζει το κλείσιμο του ενός ή και των δύο ματιών κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Γιατί κάποιοι κοιμούνται με τα μάτια ανοιχτά
Bigstock

“Σε σοβαρές περιπτώσεις, ο λαγόφθαλμος μπορεί να οδηγήσει σε πόνο και να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στα μάτια”, λέει η ειδική στην ιατρική ύπνου, δρ. Christen Cheuvront.

Πρέπει να κλείνετε τα μάτια σας για να κοιμηθείτε;

Όσο και αν είναι περίεργο, πολλοί άνθρωποι κοιμούνται με το ένα ή και τα δύο μάτια ανοιχτά.

“Οι ειδικοί δεν είναι απολύτως σίγουροι πόσοι άνθρωποι έχουν λαγόφθαλμο. Αλλά πιστεύουμε ότι είναι μια υποδιαγνωσμένη πάθηση”, λέει η δρ. Cheuvront. Αυτό συμβαίνει επειδή, για τα περισσότερα άτομα με λαγόφθαλμο, το άνοιγμα των βλεφάρων είναι αρκετά μικρό, μερικές φορές τόσο μικρό που, ειδικά για άτομα με πυκνές βλεφαρίδες, δεν γίνεται αντιληπτό.

Αλλά ακόμη και μια μικρή έκθεση στο φως και τον αέρα του δωματίου κατά τη διάρκεια του ύπνου μπορεί να έχει αντίκτυπο στη δομή και την λειτουργία του ματιού. Επίσης απορυθμίζει το εσωτερικό σας “ρολόι”, δηλαδή τον κιρκάδιο ρυθμό σας, ο οποίος είναι ευαίσθητος στο φως.

Μπορεί να καταλάβει κάποιος αν κοιμάται με ανοιχτά μάτια;

Ο ύπνος με τα μάτια ανοιχτά είναι κάτι που σχεδόν ποτέ δεν θα καταλάβετε μόνοι σας, διότι όταν συμβαίνει εσείς... κοιμάστε! Στην πραγματικότητα δεν βλέπετε τίποτα όταν κοιμάστε με τα μάτια σας ανοιχτά, επειδή ο εγκέφαλός σας έχει “αποσυνδέσει” τη συγκεκριμένη λειτουργία: έχει σταματήσει να αποκωδικοποιεί τις εικόνες που λαμβάνει από τα μάτια. Ως αποτέλεσμα, οι περισσότεροι ανακαλύπτουν ότι έχουν λαγόφθαλμο, μόνο όταν κάποιος άλλος τους παρατηρήσει όταν κοιμούνται και τους το πει μετά.

Άλλοι καταλαβαίνουν ότι κάτι δεν πάει καλά, διότι ξυπνάνε με μερικά οφθαλμικά προβλήματα όπως:

  • Ξηρά μάτια με αίσθηση σαν να έχει μπει άμμος
  • Ερεθισμός ή κάψιμο
  • Ερυθρότητα
  • Θολή όραση
  • Ευαισθησία στο φως

Αυτά τα συμπτώματα προκαλούνται από το στέγνωμα της επιφάνειας του οφθαλμού κατά τη διάρκεια της νύχτας. Όταν το εξωτερικό στρώμα του ματιού δεν παραμένει υγρό με δάκρυα, μπορεί να γρατσουνιστεί ή να καταστραφεί.

Λαγόφθαλμος: Πιθανές σοβαρές αιτίες

Ο λαγόφθαλμος σπανίως ξεκινάει ξαφνικά. Συνήθως προκαλείται από κατεστραμμένα νεύρα ή μύες στο πρόσωπό. Η κατάσταση μπορεί να σχετίζεται με:

  • Εγκεφαλικό
  • Παράλυση Bell
  • Βλεφαροπλαστική επέμβαση
  • Νευρομυϊκές παθήσεις όπως το σύνδρομο Kearns-Sayre και η αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS)
  • Τραύμα στο κεφάλι ή στο πρόσωπο
  • Υπερθυρεοειδισμός
  • Χρήση αλκοόλ ή/και υπνωτικών χαπιών

Ο λαγόφθαλμος μπορεί να επηρεάσει το ένα ή και τα δύο μάτια. Και αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα όρασης. “Αν η ξηρότητα γίνει σοβαρή, μπορεί να βλάψει τον κερατοειδή και την όραση. Μπορεί επίσης να προκαλέσει σημαντικό πόνο”, λέει η δρ. Cheuvront.

Άλλες αιτίες που κοιμάστε με τα ανοιχτά μάτια

Αλλά ο λαγόφθαλμος δεν είναι ο μόνος λόγος που ένα άτομο μπορεί να κοιμάται με τα μάτια του ανοιχτά. Τα άτομα που εμφανίζουν παραϋπνίες (μη φυσιολογικές συμπεριφορές ύπνου) μπορεί να κάθονται, να μιλάνε ή να περπατούν στον ύπνο τους. Ο επίσημος ιατρικός όρος είναι υπνοβασία.

Τα άτομα με παραϋπνίες δεν παρουσιάζουν συνήθως συμπτώματα όπως ξηροφθαλμία, ερυθρότητα ή ερεθισμό. Αυτό συμβαίνει επειδή -αν και μερικοί ανοίγουν τα μάτια τους κατά τη διάρκεια συμβάντων παραϋπνίας- τα βλέφαρά τους κλείνουν ξανά όταν το άτομο δεν εμφανίζει συμπτώματα. Επιπλέον, οι συμπεριφορές παραϋπνίας τείνουν να είναι πολύ σύντομες για να οδηγήσουν σε οφθαλμικά συμπτώματα.

Πηγή: clevelandclinic.org