ΥΓΕΙΑ

Πότε η υπνηλία μέσα στην ημέρα “δείχνει” νευρολογική διαταραχή

Μιχάλης Θερμόπουλος

Τα άτομα που αντιμετωπίζουν υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, ακόμη και μετά από έναν καλό βραδινό ύπνο, μπορεί να πάσχουν από μια κατάσταση γνωστή ως ιδιοπαθής υπερυπνία.

Πότε η υπνηλία μέσα στην ημέρα “δείχνει” νευρολογική διαταραχή
Bigstock

Πρόσφατη έρευνα δείχνει τώρα ότι αυτή η νευρολογική διαταραχή μπορεί να είναι πιο συχνή από ό,τι πιστεύαμε στο παρελθόν. Τα σχετικά ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην ηλεκτρονική έκδοση του Neurology, που είναι το επίσημο περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας.

Τα συμπτώματα της ιδιοπαθούς υπερυπνίας περιλαμβάνουν όχι μόνο την πολύ αυξημένη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά και τον υπερβολικό ύπνο, τη δυσκολία στο ξύπνημα και το να ξυπνάτε αποπροσανατολισμένοι. Αυτό καθιστά δύσκολη την ολοκλήρωση των καθημερινών δραστηριοτήτων, μειώνοντας την ποιότητα ζωής του ατόμου. Διαφέρει από τη ναρκοληψία. Τα άτομα με ναρκοληψία επίσης έχουν υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά συνήθως δεν κοιμούνται υπερβολικά πολλές ώρες το βράδυ και μπορεί να ξυπνήσουν νιώθοντας αληθινά αναζωογονημένοι μετά τον ύπνο.

Λεπτομέρειες και ευρήματα μελέτης

“Ήταν δύσκολο να προσδιοριστεί ο επιπολασμός της ιδιοπαθούς υπερυπνίας επειδή απαιτούνται δαπανηρές και χρονοβόρες δοκιμές ύπνου για να γίνει μια διάγνωση. Εξετάσαμε δεδομένα από μια μεγάλη μελέτη ύπνου και διαπιστώσαμε ότι αυτή η πάθηση είναι πολύ πιο συχνή από προηγούμενες εκτιμήσεις και τόσο διαδεδομένη όσο κάποιες άλλες κοινές νευρολογικές και ψυχιατρικές καταστάσεις, όπως η επιληψία, η διπολική διαταραχή και η σχιζοφρένεια”, δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης, δρ. David T. Plante, από το πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison.

Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα ύπνου για 792 άτομα με μέσο όρο ηλικίας τα 59 έτη. Όλοι οι συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν μια ολονύκτια μελέτη ύπνου και μια μελέτη ύπνου κατά τη διάρκεια της ημέρας, η οποία μετρά πόσο γρήγορα αποκοιμιέται κάποιος. Οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν επίσης σχετικά με την υπνηλία τους κατά τη διάρκεια της ημέρας, την κούραση, το αν και πόσο χρόνο παίρνουν έναν υπνάκο την ημέρα και πόσες ώρες ύπνου κοιμούνται κατά τις εργάσιμες ημέρες και πόσες όταν δεν εργάζονται.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι:

  • Συνολικά 12 συμμετέχοντες είχαν πιθανές περιπτώσεις ιδιοπαθούς υπερυπνίας, κάτι που δείχνει επιπολασμό της διαταραχής στο 1,5%.
  • Τα άτομα με ιδιοπαθή υπερυπνία είχαν πιο σοβαρή υπνηλία μέσα στην ημέρα, παρά τους παρόμοιους ή μεγαλύτερους χρόνους ύπνου το βράδυ.
  • Τα άτομα με ιδιοπαθή υπερυπνία χρειάστηκαν κατά μέσο όρο 4 λεπτά για να αποκοιμηθούν τη νύχτα και 6 λεπτά για τον ημερήσιο υπνάκο τους, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μέσους όρους των 13 λεπτών και 12 λεπτών για τα άτομα χωρίς τη διαταραχή.

Σε μια έρευνα για την υπνηλία με εύρος βαθμολογίας από μηδέν έως 24, με ερωτήσεις όπως πόσο πιθανό είναι ένα άτομο να αποκοιμηθεί ενώ κάθεται, μιλάει ή και όταν σταματάει το αυτοκίνητο σε κάποιο φανάρι, τα άτομα με ιδιοπαθή υπερυπνία είχαν μέσο όρο βαθμολογίας 14 ενώ τα άτομα χωρίς τη διαταραχή είχαν μέσο όρο βαθμολογίας 9. Στην εν λόγω κλίμακα μια βαθμολογία μεγαλύτερη από 10 προκαλεί ανησυχία.

Παρατηρήσεις και περιορισμοί της έρευνας

Οι ερευνητές εξέτασαν την υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας σε άτομα με ιδιοπαθή υπερυπνία και σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα: σε μια μελέτη παρακολούθησης 12 ετών. Διαπίστωσαν ότι για τα 10 άτομα για τα οποία υπήρχαν διαθέσιμα δεδομένα, η υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας ήταν συχνά χρόνια. Ωστόσο, η υπνηλία εξαφανίστηκε για τέσσερα άτομα (το 40% αυτών που μελετήθηκαν).

Ο δρ. Plante σημείωσε ότι αυτό όχι μόνο παρέχει ελπίδα στα άτομα με τη διαταραχή, αλλά υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη περαιτέρω μελέτης του τι οδηγεί σε ύφεση:

“Τα αποτελέσματά μας καταδεικνύουν ότι η ιδιοπαθής υπερυπνία είναι σχετικά συχνή, πιο διαδεδομένη από ό,τι γενικά υποτίθεται, επομένως υπάρχει πιθανώς μια αρκετά μεγάλη διαφορά μεταξύ του αριθμού των ατόμων με αυτήν τη διαταραχή και εκείνων που αναζητούν θεραπεία. Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για τον εντοπισμό, τη διάγνωση και τη θεραπεία όσων πάσχουν από ιδιοπαθή υπερυπνία. Επιπλέον έρευνα μπορεί επίσης να αποσαφηνίσει τις αιτίες της ιδιοπαθούς υπερυπνίας και να οδηγήσει σε νέες θεραπείες”.

Πηγή: scitechdaily.com