ΥΓΕΙΑ

Λιποπρωτεΐνη (α): Οι τιμές που δείχνουν καρδιαγγειακό κίνδυνο

Σινάνη Αικατερίνη

Η λιποπρωτεΐνη(α) ή Lp(a) είναι μια πρωτεΐνη που μεταφέρει τη χοληστερόλη στο αίμα.

Λιποπρωτεΐνη (α): Οι τιμές που δείχνουν καρδιαγγειακό κίνδυνο

Τα υψηλά επίπεδα της Lp(a) στο αίμα μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα σχηματισμού πλακών ή θρόμβων αίματος στις αρτηρίες.

Ως αποτέλεσμα αυτής της επίδρασης, η Lp(a) μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

Οι έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει αυξημένα επίπεδα Lp(a).

Τι είναι η λιποπρωτεΐνη(α);

Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι λιποπρωτεϊνών: η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας ή HDL χοληστερόλη, την οποία αποκαλούμε και καλή χοληστερόλη, και η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας, που είναι η LDL ή κακή χοληστερόλη.

Το σώμα χρειάζεται μια ορισμένη ποσότητα χοληστερόλης για να λειτουργεί καλά.

Η χοληστερόλη παίζει διάφορους ρόλους και είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της δομής των κυττάρων και την παραγωγή ορμονών.

Τα υψηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων.

Τα υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης, όμως, μπορούν να προκαλέσουν αθηροσκλήρωση, δηλαδή τη συσσώρευση λιπαρών εναποθέσεων στα αιμοφόρα αγγεία που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

Η Lp(a) αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου. Οι έρευνες δείχνουν ότι η Lp(a) μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία πλακών από την LDL χοληστερόλη στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, οδηγώντας στη στένωση ή τον αποκλεισμό των αιμοφόρων αγγείων και τη σκλήρυνση των αρτηριών, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Επίσης, η απολιποπρωτεΐνη(α), μια πρωτεΐνη που αποτελεί μέρος της Lp(a), μπορεί να εμποδίσει τα ένζυμα να διαλύσουν τους θρόμβους αίματος, οπότε μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων στις αρτηρίες.

Τι προκαλεί υψηλά επίπεδα Lp(a);

Τα επίπεδα Lp(a) φαίνεται ότι καθορίζονται από γενετικούς παράγοντες.

Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας, η επιρροή από περιβαλλοντικούς παράγοντες ή τον τρόπο ζωής, φαίνεται να είναι μικρή έως ανύπαρκτη.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η διατροφή και ο τρόπος ζωής πιθανώς επηρεάζουν τα επίπεδά της στον οργανισμό, αλλά χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο.

Πώς γίνεται η εξέταση;

Η εξέταση Lp(a) δεν αποτελεί εξέταση ρουτίνας. Ο γιατρός μπορεί να εξετάσει τα επίπεδα Lp(a) ενός ατόμου εάν το οικογενειακό ιστορικό του είναι άγνωστο ή έχει:

  • οικογενειακό ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου
  • καρδιαγγειακή νόσο αλλά ελαφρώς αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης ή λιπιδίων
  • υψηλότερο κίνδυνο υψηλών επιπέδων χοληστερόλης λόγω κληρονομικότητας

Ο γιατρός πραγματοποιεί την εξέταση λαμβάνοντας δείγμα αίματος.

Δεν είναι απαραίτητη η προετοιμασία για την εξέταση Lp(a). Εάν όμως θέλετε να κάνετε ταυτόχρονα εξέταση για χοληστερόλη και τριγλυκερίδια, πρέπει να έχετε νηστέψει για 12 ώρες πριν την εξέταση. Επιτρέπεται μόνο η κατανάλωση νερού.

Τι σημαίνει υψηλή Lp(a);

Τα υψηλά επίπεδα Lp(a) μπορεί να υποδηλώνουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

Μπορεί κάποιος να έχει φυσιολογικές τιμές λιπιδίων, αλλά αυξημένα επίπεδα Lp(a).

Προβλήματα υγείας που μπορούν να προκαλέσουν υψηλά επίπεδα Lp(a) περιλαμβάνουν:

  • Υποθυρεοειδισμό
  • Νεφρική νόσο
  • Νεφρωσικό σύνδρομο, μια νεφρική διαταραχή

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων μπορεί να προκαλέσουν αύξηση των επιπέδων της Lp(a).

Οι γιατροί εξετάζουν τις γυναίκες στην εμμηνόπαυση για το ενδεχόμενο καρδιαγγειακής νόσου, αν και αυτό είναι σπάνιο.

Τα χαμηλά ή μη ανιχνεύσιμα επίπεδα της Lp(a) δεν προκαλούν προβλήματα υγείας.

kaki-xolisteroli-2.jpg

Φυσιολογικές τιμές

Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας, οι κατευθυντήριες γραμμές ποικίλλουν όσον αφορά τα όρια για τα υψηλά επίπεδα Lp(a). Οι δείκτες υψηλών επιπέδων Lp(a) μπορεί επίσης να διαφέρουν μεταξύ των ατόμων, ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου και τις πιθανές συννοσηρότητες.

Επί του παρόντος, οι κατευθυντήριες γραμμές συναινούν στο ότι το 50mg/dl αποτελεί το ανώτατο φυσιολογικό όριο για τα υψηλά επίπεδα Lp(a).

Μελέτες υποδεικνύουν ότι οι ενήλικες έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και στεφανιαίας νόσου εάν έχουν επίπεδα Lp(a) άνω των 30 mg/dl.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης,
λιγότερο από 30 mg/dL θεωρείται φυσιολογικό, 30 έως 50 mg/dL ενδιάμεσο και πάνω από 50 mg/dL παθολογικό.

Αντιμετώπιση

Οι «PCSK9» αναστολείς, μονοκλωνικά αντισώματα που προσκολλώνται σε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται «PCSK9», μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα της Lp(a), αλλά απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθεί αυτό το αποτέλεσμα προκειμένου οι γιατροί να μπορούν να συστήσουν φάρμακα γι' αυτή τη χρήση.

Η αποαφαίρεση λιποπρωτεΐνης(α)) είναι η διαδικασία μείωσης της συγκέντρωσης της λιποπρωτεΐνης(α) στο αίμα, παρόμοια με την αιμοκάθαρση. Ένα μηχάνημα διαχωρίζει τη χοληστερόλη από το πλάσμα του αίματος και αφαιρεί την Lp(a) και την LDL χοληστερόλη από το αίμα.

Η διαδικασία γίνεται μια φορά την εβδομάδα ή μια φορά στις 15 ημέρες, αλλά η επεμβατική φύση της μεθόδου και το υψηλό κόστος, περιορίζουν τη χρήση της τεχνικής σε ασθενείς με υποτροπιάζοντα καρδιαγγειακά επεισόδια παρά τη βέλτιστη ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου.

Οι πάσχοντες μπορούν να επικεντρωθούν στη μείωση των ελεγχόμενων παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο. Η εστίαση στη μείωση των επιπέδων της LDL χοληστερόλης μπορεί να είναι ιδιαίτερα επωφελής.

Μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου

Οι αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής μπορούν να μειώσουν την LDL χοληστερόλη, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου.

Υιοθέτηση υγιεινής διατροφής για την υποστήριξη της καρδιάς: Ξηροί καρποί, ελαιόλαδο, δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα και λαχανικά. Θα πρέπει επίσης να αποκλείονται ή να περιορίζονται τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά, όπως αυτά που περιέχονται στο λιπαρό κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα επεξεργασμένα τρόφιμα.

Τακτική άσκηση: Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει την LDL χοληστερόλη και να αυξήσει την HDL χοληστερόλη.

Διαχείριση του σωματικού βάρους: Για όσους έχουν περιττά κιλά, η απώλεια 3-5% του σωματικού τους βάρους, είναι αρκετή για να μειώσει την LDL και να αυξήσει την HDL χοληστερόλη.

Ελαχιστοποίηση του στρες: Το χρόνιο στρες μπορεί να αυξήσει την LDL χοληστερόλη.

Διακοπή του καπνίσματος: Τα άτομα που καπνίζουν μπορούν να αναζητήσουν βοήθεια για να διακόψουν το κάπνισμα για να υποστηρίξουν την υγεία της καρδιάς.

Βελτίωση της ποιότητας του ύπνου: Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) συνιστούν 7 έως 9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ για την ανάκαμψη της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων.

Περιορισμός του αλκοόλ: Οι άνθρωποι μπορούν να περιορίσουν την κατανάλωση αλκοόλ για να ωφελήσουν την υγεία της καρδιάς.

Με πληροφορίες από Medical News Today