Χαμηλό φυλλικό οξύ: Τι προκαλεί και πώς αντιμετωπίζεται

Τετάρτη, 11 Ιουνίου 2025 16:00

Το φυλλικό οξύ είναι η φυσική μορφή της βιταμίνης Β9, που βρίσκεται σε τρόφιμα, όπως τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί και τα φρούτα.

Χαμηλό φυλλικό οξύ: Τι προκαλεί και πώς αντιμετωπίζεται

Το φολικό οξύ είναι η ονομασία της συνθετικής μορφής της βιταμίνης Β9, η οποία προστίθεται σε συμπληρώματα διατροφής και σε εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως τα δημητριακά πρωινού.

Ο οργανισμός μας χρειάζεται φολικό οξύ για να παράγει νέα ερυθρά αιμοσφαίρια και DNA, το γενετικό υλικό των κυττάρων. Είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς βοηθά στην ανάπτυξη και την εξέλιξη του εμβρύου και στην πρόληψη γενετικών ανωμαλιών.

Ο οργανισμός μας δεν μπορεί να αποθηκεύσει μεγάλες ποσότητες φυσικού φυλλικού οξέος. Μπορεί να απορροφήσει εύκολα όμως, το φολικό οξύ. Το ρύζι, το ψωμί, τα ζυμαρικά και ορισμένα δημητριακά, είναι εμπλουτισμένα με φολικό οξύ. Διατίθεται επίσης ως συμπλήρωμα διατροφής.

Επιπλοκές λόγω ανεπάρκειας φολικού οξέος

Έλλειψη φολικού οξέος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Η έλλειψη φολικού οξέος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές. Το φολικό οξύ είναι σημαντικό για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού του εμβρύου. Η έλλειψη φολικού οξέος μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ανωμαλίες που ονομάζονται αναπτυξιακές ανωμαλίες του κεντρικού νευρικού σωλήνα.

Μπορεί επίσης να αυξήσει τις πιθανότητες αποκόλλησης του πλακούντα, μιας κατάστασης κατά την οποία ο πλακούντας αποκολλάται από τη μήτρα. Επιπλέον, το μωρό μπορεί να γεννηθεί πρόωρα και με χαμηλό βάρος γέννησης. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα χαμηλά επίπεδα φυλλικού οξέος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη αυτισμού στο παιδί.

Αναιμία λόγω έλλειψης φυλλικού οξέος

Η έλλειψη φυλλικού οξέος μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία λόγω έλλειψης φυλλικού οξέος. Στην αναιμία, το σώμα δεν έχει αρκετά υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία είναι απαραίτητα για τη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς του σώματος. Η αναιμία λόγω έλλειψης φυλλικού οξέος μπορεί επίσης να προκαλέσει την παραγωγή μη φυσιολογικών ερυθρών αιμοσφαιρίων που δεν λειτουργούν σωστά.

Άλλες επιπλοκές της έλλειψης φυλλικού οξέος περιλαμβάνουν:

Στειρότητα
Κάποιες μορφές καρκίνου
Καρδιαγγειακές παθήσεις
Κατάθλιψη
Άνοια
Μειωμένη γνωστική λειτουργία
Νόσο Αλτσχάιμερ

Συμπτώματα της ανεπάρκειας φυλλικού οξέος

Ένα από τα πρώτα συμπτώματα της ανεπάρκειας φυλλικού οξέος είναι η υπερβολική κούραση (κόπωση).

Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι:

Αναιμία
Χλωμάδα
Δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή)
Ευερεθιστότητα
Ζάλη
Στοματικά συμπτώματα
Ευαισθησία στη γλώσσα
Πληγές στο στόμα
Μειωμένη αίσθηση γεύσης
Νευρολογικά συμπτώματα
Απώλεια μνήμης
Δυσκολία συγκέντρωσης
Σύγχυση
Έλλειψη ενέργειας
Μυϊκή αδυναμία
Κατάθλιψη
Απώλεια βάρους
Διάρροια

Τι προκαλεί την ανεπάρκεια φυλλικού οξέος;

Μία από τις πιο συχνές αιτίες της ανεπάρκειας φυλλικού οξέος είναι η μη υγιεινή και μη ισορροπημένη διατροφή. Μια υγιεινή διατροφή περιλαμβάνει τροφές που περιέχουν φυσικά φυλλικό οξύ ή είναι εμπλουτισμένες με φυλλικό οξύ.

Άλλες αιτίες της ανεπάρκειας φυλλικού οξέος μπορεί να περιλαμβάνουν:

Ασθένειες του πεπτικού

Το πεπτικό σύστημα δεν απορροφά καλά το φυλλικό οξύ εάν πάσχετε από ασθένειες όπως η νόσος του Crohn ή η κοιλιοκάκη.

Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ

Οι άνθρωποι που πίνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ μερικές φορές αντικαθιστούν με αυτό το φαγητό. Ως αποτέλεσμα, δεν λαμβάνουν αρκετό φολικό οξύ.

Υπερβολικό μαγείρεμα

Η θερμότητα μπορεί να καταστρέψει το φυλλικό οξύ των τροφών.

Αιμολυτική αναιμία

Είναι διαταραχή του αίματος που εμφανίζεται όταν τα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται και δεν αντικαθίστανται γρήγορα από νέα αιμοσφαίρια.

Φάρμακα

Κάποια αντιεπιληπτικά, αλλά και φάρμακα για την ελκώδη κολίτιδα, εμποδίζουν την σωστή απορρόφηση του φολικού οξέος.

Αιμοκάθαρση

Η θεραπεία που ακολουθούν οι πάσχοντες από νεφρική ανεπάρκεια, μπορεί να προκαλέσει έλλειψη φυλλικού οξέος.

Διάγνωση και αντιμετώπιση

Η εξέταση αίματος μετρά την ποσότητα φυλλικού οξέος στο αίμα σας.

Ο γιατρός σας θα θεραπεύσει την ανεπάρκεια φυλλικού οξέος με συμπλήρωμα. Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται 400 μικρογραμμάρια (mcg) φυλλικού οξέος καθημερινά.

Είναι επίσης απαραίτητο να ακολουθείτε μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και άλλα τρόφιμα που περιέχουν φυλλικό οξύ ή είναι εμπλουτισμένα με φυλλικό οξύ.