Τι συμβαίνει στην αρτηριακή πίεση όταν καταναλώνουμε καφεΐνη

Συγκεκριμένα, μπλοκάρει την απελευθέρωση αδενοσίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που προκαλεί υπνηλία και χαλάρωση.

Αποκλείοντας την αδενοσίνη, η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει εγρήγορση και να ενισχύσει τη σωματική απόδοση και τη γνωστική λειτουργία.

Μπορεί επίσης να προκαλέσει βραχυπρόθεσμη αύξηση της αρτηριακής πίεσης, προκαλώντας την ακόλουθη αλυσίδα γεγονότων:

• Αυξημένη ενεργοποίηση των νευρώνων: Η αναστολή της αδενοσίνης αυξάνει την διεγερσιμότητα άλλων νευροδιαβιβαστών, οδηγώντας σε αυξημένη ενεργοποίηση των νευρώνων (νευρικών κυττάρων) στον εγκέφαλο.
• Ενεργοποίηση του ενδοκρινικού συστήματος: Η υπόφυση αναγνωρίζει την αυξημένη δραστηριότητα ως «σήμα κινδύνου» και δίνει εντολή στα επινεφρίδια να απελευθερώσουν μια ορμόνη που ονομάζεται επινεφρίνη (αδρεναλίνη).
• Επιδράσεις της επινεφρίνης: Η επινεφρίνη, η ορμόνη που είναι υπεύθυνη για την αντίδραση «μάχης ή φυγής» του σώματος, προκαλεί ταχείες φυσιολογικές αλλαγές για την καλύτερη αντιμετώπιση της αντιληπτής απειλής, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης.

Πόσο διαρκεί η επίδραση;

Η καφεΐνη είναι διεγερτικό βραχείας δράσης. Η διάρκεια των επιδράσεών της επηρεάζεται από τον χρόνο που απαιτείται για να μειωθεί η συγκέντρωσή της στο αίμα κατά 50%. Σε υγιείς ανθρώπους, αυτός ο χρόνος είναι περίπου πέντε ώρες. Μετά από αυτό το διάστημα, οι βιοδραστικές της επιδράσεις αρχίζουν να εξασθενίζουν.

Μελέτες έχουν δείξει ότι μετά την κατανάλωση καφεΐνης:

• Η αρτηριακή πίεση αρχίζει να αυξάνεται εντός 30 λεπτών.
• Η αύξηση της αρτηριακής πίεσης φτάνει στο αποκορύφωμά της εντός μίας έως δύο ωρών.
• Η αύξηση μπορεί να διαρκέσει για περισσότερες από τέσσερις ώρες και ομαλοποιείται σταδιακά καθώς οι συγκεντρώσεις καφεΐνης πέφτουν κάτω από τα βιοδραστικά επίπεδα.
• Αυτό δεν σημαίνει ότι το χρονικό διάστημα είναι το ίδιο για όλους. Με βάση τον μεταβολισμό ενός ατόμου, ο χρόνος μπορεί να κυμαίνεται από 1,5 έως 9,5 ώρες, πράγμα που σημαίνει ότι η επίδρασή της στην αρτηριακή πίεση μπορεί να είναι μακροχρόνια σε ορισμένα άτομα και λιγότερο σε άλλα.

Κάποια άτομα μπορούν επίσης να αναπτύξουν αντίσταση στην καφεΐνη και να μην παρουσιάσουν σημαντική αύξηση της αρτηριακής πίεσης ή άλλα συναφή αποτελέσματα. Αυτό παρατηρείται συχνότερα σε άτομα που καταναλώνουν τακτικά μεγάλες ποσότητες καφεΐνης.

Πόσο μπορεί να αυξηθεί η αρτηριακή πίεση;

Η επίδραση της καφεΐνης στην αρτηριακή πίεση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δόση (δηλαδή, όσο περισσότερη καφεΐνη καταναλώνετε, τόσο μεγαλύτερη μπορεί να είναι η αύξηση).

Σε όσους καταναλώνουν μέτριες ποσότητες καφεΐνης, δηλαδή κάτω από 400 χιλιοστόγραμμα (mg) την ημέρα, η αύξηση τείνει να είναι σχετικά μικρή.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση 300 mg καφεΐνης:

Αυξάνει τη συστολική (μεγάλη) αρτηριακή πίεση κατά μέσο όρο 7 χιλιοστά του υδραργύρου (mmHg).

Αυξάνει τη διαστολική (μικρή) αρτηριακή πίεση κατά μέσο όρο 3 mmHg.

Μια δόση 300 mg αντιστοιχεί σε περίπου δύο διπλούς εσπρέσο ή δύο ενεργειακά ποτά.

Μπορεί η κατανάλωση καφεΐνης να είναι επικίνδυνη;

Σε υγιείς ενήλικες που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης, η επίδραση στην αρτηριακή πίεση δεν είναι εγγενώς προβληματική, καθώς η διάρκεια του αποτελέσματος είναι σχετικά σύντομη και υπάρχει μια μακρά περίοδος αποχής κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Ακόμη και για άτομα με υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση) -που ορίζεται ως αρτηριακή πίεση ίση ή μεγαλύτερη από 130/80 mmHg- η ημερήσια πρόσληψη καφεΐνης κάτω των 400 mg θεωρείται γενικά ασφαλής.

Δεν ισχύει το ίδιο για άτομα με σοβαρή υπέρταση.

Σύμφωνα με μελέτη του 2023, τα άτομα με αρτηριακή πίεση ίση ή μεγαλύτερη από 160/100 mmHg, διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο θανάτου από έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο εάν καταναλώνουν δύο ή περισσότερες κούπες καφέ με καφεΐνη την ημέρα.

Αν μειώσουν την ποσότητα σε μία κούπα καφέ την ημέρα, ο αυξημένος κίνδυνος θανάτου εξαλείφεται.

Οι ειδικοί συνιστούν να μην καταναλώνετε πάνω από 400 mg καφεΐνης ημερησίως από όλες τις πηγές, δηλαδή τρόφιμα. ποτά αλλά και κρυφές πηγές, όπως είναι κάποια μη συνταγογραφούμενα φάρμακα που περιέχουν καφεΐνη.

Ποιοι δεν πρέπει να πίνουν καφεΐνη;

Αν και δεν υπάρχουν απόλυτες αντενδείξεις για την κατανάλωση καφεΐνης, μπορεί να είναι απαραίτητος ο περιορισμός της για άτομα με σοβαρή υπέρταση, καθώς και για άτομα με:

• Σοβαρό άγχος
• Επιληψία
• Πεπτικά έλκη

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι ειδικοί συνιστούν τη μείωση της πρόσληψης σε 200 mg την ημέρα, καθώς σε υψηλότερες δόσεις υπάρχουν ενδείξεις αυξημένου κινδύνου επιπλοκών, συμπεριλαμβανομένης της αποβολής, .

Τα παιδιά πρέπει να αποφεύγουν την πρόσληψη καφεΐνης, καθώς μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άγχους, προβλημάτων ύπνου, πεπτικών προβλημάτων και αύξησης του καρδιακού ρυθμού.

Πηγή: verywellhealth