ΥΓΕΙΑ

Έρχεται τεχνητή μήτρα για να σώζει πρόωρα βρέφη – Δείτε πώς λειτουργεί [βίντεο]

Μιχάλης Θερμόπουλος

Μια πρωτοποριακή καινοτομία, που ονομάζεται AquaWomb, επαναπροσδιορίζει το μέλλον της νεογνικής φροντίδας.

Έρχεται τεχνητή μήτρα για να σώζει πρόωρα βρέφη – Δείτε πώς λειτουργεί [βίντεο]

Αναπτύχθηκε από μια ερευνητική ομάδα στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Αϊντχόφεν (TU/e) στην Ολλανδία. Πρόκειται για ένα σύστημα περιγεννητικής υποστήριξης ζωής (ουσιαστικά μια τεχνητή μήτρα γεμάτη με υγρό) που έχει σχεδιαστεί για να βοηθά τα πολύ πρόωρα βρέφη να επιβιώνουν και να αναπτύσσονται με ασφάλεια έξω από το σώμα της μητέρας τους.

Όντας ακόμα σε πειραματική φάση, η τεχνητή μήτρα AquaWomb μιμείται το περιβάλλον μιας πραγματικής μήτρας, επιτρέποντας στα πρόωρα βρέφη να συνεχίσουν να αναπτύσσονται σε μια προστατευτική, γεμάτη με υγρό θερμοκοιτίδα, που υποστηρίζει τους πνεύμονες, την καρδιά και τον εγκέφαλό τους. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι μια μέρα θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στις μονάδες εντατικής θεραπείας νεογνών και να μειώσει δραστικά τις επιπλοκές που σχετίζονται με την ακραία προωρότητα.

dththrf.jpg

Τι είναι η AquaWomb;

Η AquaWomb είναι ένα πρωτότυπο τεχνητής μήτρας που λειτουργεί σαν “γέφυρα” μεταξύ της μήτρας της μητέρας και των παραδοσιακών θερμοκοιτίδων. Στόχος της είναι να αναπαράγει τις κρίσιμες τελευταίες εβδομάδες της εγκυμοσύνης για μωρά που γεννιούνται ήδη από τις 22-24 εβδομάδες κύησης, όταν τα ποσοστά επιβίωσης και τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα είναι πιο χαμηλά/επισφαλή.

Το σύστημα αναπτύχθηκε από την νεοσύστατη εταιρεία AquaWomb, μια spin-off εταιρεία του TU/e που ιδρύθηκε από τον βιοϊατρικό μηχανικό καθηγητή Guid Oei και την ερευνήτρια Femke Nijboer. Βασίζεται σε περισσότερο από μια δεκαετία έρευνας στη φυσιολογία του εμβρύου, τη νεογνική ιατρική και τα τεχνητά συστήματα υποστήριξης οργάνων.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του TU/e, η αποστολή της ομάδας είναι σαφής:

«Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που να παρέχει σε αυτά τα πρόωρα μωρά την ίδια προστασία, διατροφή και συνθήκες ανάπτυξης που θα είχαν μέσα στην μήτρα της μητέρας τους».

Πώς λειτουργεί το σύστημα AquaWomb

Στην “καρδιά” του AquaWomb βρίσκεται μια βιομιμητική θερμοκοιτίδα, όπου βυθίζεται το πρόωρο βρέφος σε ένα υγρό περιβάλλον ελεγχόμενης θερμοκρασίας, που μοιάζει με αμνιακό υγρό.

Αυτό το τεχνητό αμνιακό υγρό (ένα αποστειρωμένο, πλούσιο σε οξυγόνο υγρό) περιβάλλει το σώμα του μωρού, εξαλείφοντας την ανάγκη για άμεση αναπνοή και επιτρέποντας στα όργανα να αναπτυχθούν φυσιολογικά. Το σύστημα ενσωματώνει προηγμένα ιατρικά και μηχανικά εξαρτήματα, για να διατηρεί ακριβή φυσιολογική σταθερότητα.

Βασικά μέρη και μηχανισμοί

ΣτοιχείοΛειτουργίαΣκοπός
ΘάλαμοςΓεμάτος με συνθετικό αμνιακό υγρόΠροστατεύει το δέρμα του μωρού και υποστηρίζει την κανονική εμβρυϊκή κίνηση
Ομφαλική σύνδεσηΣυνδέεται με εξωτερικό μηχάνημα παραγωγής οξυγόνου και παροχής θρεπτικών συστατικώνΠαρέχει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος
Εξωτερικό σύστημα πλακούνταΑντικαθιστά την ανταλλαγή μητρικού αίματοςΑφαιρεί το διοξείδιο του άνθρακα και παρέχει ελεγχόμενη οξυγόνωση
Φυσιολογικοί αισθητήρεςΠαρακολουθούν τον καρδιακό ρυθμό, τα επίπεδα οξυγόνου, τη θερμοκρασία και τη σύνθεση υγρώνΑσφάλεια σε πραγματικό χρόνο και παρακολούθηση ανάπτυξης
Ρύθμιση περιβάλλοντος με υπολογιστήΔιατηρεί αυτόματα βέλτιστες συνθήκεςΠροσομοιώνει το σταθερό ενδομήτριο περιβάλλον
tutujtuj.jpg

Η ομφαλική σύνδεση είναι μια από τις πιο κρίσιμες καινοτομίες: συνδέει τον ομφάλιο λώρο του μωρού με ένα σύστημα που εκτελεί τις ίδιες λειτουργίες με τον πλακούντα, επιτρέποντας την ανταλλαγή αερίων και την παροχή θρεπτικών συστατικών χωρίς μηχανικό αερισμό, ο οποίος μπορεί να βλάψει τους ανώριμους πνεύμονες.

Γιατί η AquaWomb θα μπορούσε να γίνει ορόσημο στην ιατρική των γεννήσεων

Η ακραία προωρότητα είναι μια από τις πιο δύσκολες προκλήσεις της νεογνικής ιατρικής. Τα μωρά που γεννιούνται πριν από τις 26 εβδομάδες κύησης συχνά αντιμετωπίζουν σοβαρές επιπλοκές όπως χρόνια πνευμονοπάθεια, εγκεφαλική αιμορραγία, τύφλωση και μακροχρόνιες αναπτυξιακές καθυστερήσεις.

Η AquaWomb επιδιώκει να αποτρέψει αυτά τα αποτελέσματα:

  • Προστατεύοντας τα ευαίσθητα όργανα από το εξωτερικό στρες, ειδικά τους πνεύμονες, οι οποίοι μπορούν να τραυματιστούν από τις αναπνευστικές μηχανές.
  • Παρέχοντας συνεχή θρέψη μέσω ενός συνθετικού πλακούντα και ομφάλιας σύνδεσης, προσομοιάζοντας την λειτουργία της φυσικής μήτρας.
  • Επιτρέποντας την φυσική ωρίμανση των οργάνων (ειδικά των πνευμόνων, της καρδιάς και του εγκεφάλου) κατά τη διάρκεια του κρίσιμου τελευταίου τριμήνου κύησης.
  • Μειώνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης μέσω ενός κλειστού, αποστειρωμένου περιβάλλοντος.

Οι εμπνευστές της λένε ότι το όραμα του έργου είναι να επεκτείνει την εμβρυϊκή ανάπτυξη εκτός του σώματος, επιτρέποντας στα όργανα ενός πρόωρου μωρού να αναπτύσσονται «εν ειρήνη» αντί να αγωνίζονται για την επιβίωση σε θερμοκοιτίδα.

Τι λένε οι επιστήμονες για την AquaWomb

Σε μια συνέντευξη με την Guardian, ο καθηγητής Guid Oei εξήγησε την βασική αρχή του συστήματος:

«Δεν προσπαθούμε να αντικαταστήσουμε την μητέρα. Προσπαθούμε να παρέχουμε ένα περιβάλλον που παρέχει την ίδια προστασία και αναπτυξιακή υποστήριξη που προόριζε η φύση».

Τόνισε επίσης τις πιθανές επιπτώσεις που θα σώσουν ζωές:

«Με αυτήν την τεχνολογία, τα μωρά που γεννιούνται εξαιρετικά πρόωρα θα μπορούσαν να συνεχίσουν την ανάπτυξή τους σε ένα ασφαλές, ελεγχόμενο περιβάλλον μέχρι να είναι έτοιμα να αναπνεύσουν μόνα τους».

Η Femke Nijboer, συνιδρύτρια και επικεφαλής τεχνολογίας της AquaWomb, πρόσθεσε ότι ένα σύστημα που βασίζεται σε υγρά, όπως αυτό, επιτρέπει στα όργανα να αναπτύσσονται υπό ήπια, φυσική πίεση, μιμούμενη τον αμνιακό σάκο αντί να εκθέτει το μωρό σε ανοιχτό αέρα και έντονο φως.

uyhdfhyhf.jpg

Ηθικές προεκτάσεις και προβληματισμοί

Ενώ η επιστήμη πίσω από την AquaWomb είναι πρωτοποριακή, εγείρει ηθικά και ιατρικά ερωτήματα. Οι ερευνητές τονίζουν ότι το σύστημα έχει σχεδιαστεί για μωρά που έχουν ήδη γεννηθεί πρόωρα, όχι για την ανάπτυξη εμβρύων εξ ολοκλήρου εκτός του σώματος.

Οι κλινικές δοκιμές θα επικεντρωθούν στην αξιολόγηση της ασφάλειας, του ελέγχου των λοιμώξεων, της ρύθμισης του οξυγόνου και των μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων. Ο στόχος δεν είναι η δημιουργία «μωρών που έχουν αναπτυχθεί σε εργαστήριο», αλλά η παροχή μιας προσωρινής “γέφυρας υποστήριξης ζωής” μέχρι τα βρέφη να μπορέσουν να μεταβούν με ασφάλεια στον αναπνεύσιμο αέρα.

Το έργο έχει λάβει υποστήριξη από την ολλανδική κυβέρνηση και επιχορηγήσεις καινοτομίας της ΕΕ, με προκλινικές δοκιμές να αναμένονται τα επόμενα χρόνια.

Το μέλλον της νεογνικής φροντίδας

Εάν είναι επιτυχής, η AquaWomb θα μπορούσε να μεταμορφώσει την εντατική φροντίδα νεογνών στα νοσοκομεία παγκοσμίως. Αντιπροσωπεύει μια μετατόπιση από τη διατήρηση ζωντανών πρόωρων μωρών σε θερμοκοιτίδες με βάση τον αέρα στο να τους επιτρέπει να συνεχίσουν να αναπτύσσονται σε ένα σύστημα που βασίζεται σε υγρά, σαν πραγματική μήτρα.

Η ερευνητική ομάδα του TU/e οραματίζεται ένα μέλλον όπου κάθε μονάδα εντατικής θεραπείας νεογνών θα μπορούσε να έχει ένα περιγεννητικό θάλαμο υποστήριξης ζωής, ικανό να βοηθά τα μωρά που γεννιούνται ήδη από τις 22 εβδομάδες κύησης να αναπτύσσονται με ασφάλεια μέχρι να φτάσουν στο ισοδύναμο της πλήρους κύησης.

Ενώ οι δοκιμές σε ανθρώπους απέχουν ακόμη χρόνια, η πρόοδος της AquaWomb σηματοδοτεί ένα σημαντικό άλμα προς τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ της επιστημονικής φαντασίας και της ιατρικής πραγματικότητας: ένα άλμα που θα μπορούσε να δώσει σε χιλιάδες πρόωρα βρέφη την ευκαιρία να επιβιώσουν και να ευδοκιμήσουν.

87o9io9oyu.jpg

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι η AquaWomb μια τεχνητή μήτρα για την ανάπτυξη μωρών εντελώς έξω από το σώμα;

Όχι. Η AquaWomb είναι μια θερμοκοιτίδα υποστήριξης ζωής για μωρά που έχουν ήδη γεννηθεί πρόωρα. Δεν έχει σχεδιαστεί για να αντικαταστήσει την εγκυμοσύνη, αλλά για να αναπαράγει τις τελευταίες εβδομάδες ανάπτυξης στην μήτρα.

Πώς διαφέρει η AquaWomb από τις παραδοσιακές θερμοκοιτίδες;

Οι συμβατικές θερμοκοιτίδες χρησιμοποιούν αέρα και μηχανικό αερισμό. Η AquaWomb χρησιμοποιεί ένα υγρό περιβάλλον και έναν τεχνητό πλακούντα, εξαλείφοντας την ανάγκη λειτουργίας των πρόωρων πνευμόνων πριν αυτοί να είναι έτοιμοι.

Πότε θα είναι διαθέσιμη η AquaWomb στα νοσοκομεία;

Αναμένονται κλινικές δοκιμές εντός της επόμενης δεκαετίας. Η ευρεία κλινική χρήση θα εξαρτηθεί από επιτυχημένες δοκιμές, κανονιστική έγκριση και ηθική αναθεώρηση.

Θα μπορούσε η AquaWomb να βοηθήσει στην μείωση των νεογνικών αναπηριών;

Ναι, εάν αποδειχθεί αποτελεσματική, θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο πνευμονικής βλάβης, εγκεφαλικής βλάβης και καθυστερήσεων ανάπτυξης σε εξαιρετικά πρόωρα βρέφη.

Συμπέρασμα

Η AquaWomb αντιπροσωπεύει μία από τις πιο πολλά υποσχόμενες καινοτομίες στην νεογνική ιατρική. Αναδημιουργώντας το φυσικό περιβάλλον της μήτρας μέσω προηγμένης βιομηχανικής, προσφέρει νέα ελπίδα για τα πρόωρα μωρά που αντιμετωπίζουν απειλητικές για τη ζωή προκλήσεις.

Εάν είναι επιτυχής, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια νέα εποχή στην περιγεννητική φροντίδα, μεταμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο η ανθρωπότητα υποστηρίζει τις πιο εύθραυστες ζωές της.

Πηγές:
theguardian.com
tue.nl

Άγιος Έρωτας: Το κοινό στο Χ καταδίκασε τη Σκαφιδά, εκείνη τους απάντησε ευθέως αν είναι δολοφόνος