Ξαφνικό φτερούγισμα στην καρδιά: Γιατί συμβαίνει — Πότε σηματοδοτεί κίνδυνο

Αυτά τα επεισόδια, γνωστά και ως αίσθημα παλμών, είναι συνηθισμένα και κατά κανόνα ακίνδυνα. Αλλά μερικές φορές, ένας ξαφνικά γρήγορος καρδιακός ρυθμός, χωρίς εξήγηση, μπορεί να σηματοδοτεί μια υποκείμενη ιατρική πάθηση που απαιτεί επείγουσα αξιολόγηση.

Τι συμβαίνει όταν η καρδιά σας αρχίζει ξαφνικά να χτυπάει δυνατά;

Ένας φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός σε κατάσταση ηρεμίας κυμαίνεται από 60 έως 100 παλμούς ανά λεπτό. Όταν η καρδιά σας χτυπάει ξαφνικά πιο γρήγορα, μπορεί να αισθανθείτε:

• χτυπήματα στο στήθος
• φτερούγισμα
• παραλείψεις παλμών
• ταχύ ή ακανόνιστο ρυθμό
• πίεση στον λαιμό ή στον αυχένα

Αυτές οι αισθήσεις μπορεί να διαρκέσουν δευτερόλεπτα έως λεπτά και μπορεί να εμφανιστούν σε ηρεμία ή κατά τη διάρκεια δραστηριότητας.

Ο γρήγορος καρδιακός παλμός συχνά προκύπτει από τη φυσική αντίδραση του σώματος σε στρες, ορμόνες ή σωματικές απαιτήσεις. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να αντανακλά μια διαταραχή του καρδιακού ρυθμού.

Συνήθεις λόγοι για τους οποίους ξαφνικά η καρδιά χτυπάει δυνατά

1. Στρες, άγχος, πανικός: Το συναισθηματικό στρες αυξάνει την αδρεναλίνη, η οποία διεγείρει την καρδιά. Ακόμα και το ήπιο άγχος μπορεί να προκαλέσει ξαφνικό καρδιακό παλμό.
2. Διεγερτικά (καφεΐνη, νικοτίνη, ενεργειακά ποτά): Ο καφές, τα αναψυκτικά και η νικοτίνη επιταχύνουν την καρδιακή δραστηριότητα. Τα ενεργειακά ποτά, ειδικότερα, μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές αυξήσεις.
3. Αφυδάτωση: Η ανεπαρκής πρόσληψη υγρών μειώνει τον όγκο του αίματος, αναγκάζοντας την καρδιά να χτυπάει πιο γρήγορα για να αντλήσει το αίμα που χρειάζεται το σώμα.
4. Πυρετός ή ασθένεια: Ο καρδιακός ρυθμός αυξάνεται καθώς το σώμα καταπολεμά τις λοιμώξεις ή αυξάνει τη θερμοκρασία.
5. Ορμονικές αλλαγές: Συχνές κατά την έμμηνο ρύση, την περιεμμηνόπαυση, την εγκυμοσύνη και τις διακυμάνσεις των θυρεοειδικών ορμονών. Ο υπερδραστήριος θυρεοειδής (υπερθυρεοειδισμός) είναι μια συχνή αιτία για το αίσθημα παλμών.
6. Φυσική δραστηριότητα: Η σωματική άσκηση αυξάνει φυσικά τον καρδιακό ρυθμό. Μερικές φορές παραμένει αυξημένος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα λόγω υπερθέρμανσης.
7. Χαμηλό σάκχαρο στο αίμα: Όταν η γλυκόζη πέφτει, απελευθερώνεται αδρεναλίνη, κάτι που προκαλεί ταχυπαλμία.
8. Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν αίσθημα παλμών, όπως εισπνευστήρες άσθματος, αποσυμφορητικά, φάρμακα για τη ΔΕΠΥ, στεροειδή και διεγερτικά απώλειας βάρους.
9. Αλκοόλ: Ακόμα και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να κάνει την καρδιά να χτυπάει ξαφνικά γρήγορα ή ακανόνιστα (εκτός σταθερού ρυθμού).
10. Στέρηση ύπνου: Η έλλειψη ξεκούρασης αυξάνει τις ορμόνες του στρες και αποσταθεροποιεί τον καρδιακό ρυθμό.

Αν και πολλές από αυτές τις αιτίες είναι προσωρινές και ήπιες, η ξαφνική ταχυπαλμία μπορεί επίσης να προέλθει από διαταραχές του καρδιακού ρυθμού.

Καταστάσεις που χρήζουν προσοχής

Σύμφωνα με καρδιολόγους, το αίσθημα παλμών μερικές φορές προέρχεται από υποκείμενες καρδιακές παθήσεις όπως:

1. Κολπική μαρμαρυγή (AFib): Ένας ακανόνιστος, συχνά γρήγορος καρδιακός παλμός που αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Συμπτώματα: γρήγορο φτερούγισμα της καρδιάς, ζάλη, δυσφορία στο στήθος.
2. Υπερκοιλιακή ταχυκαρδία (SVT): Μια ξαφνική, πολύ ισχυρή ταχυπαλμία, που μπορεί να ξεκινήσει και να σταματήσει απότομα. Τα επεισόδια μπορεί να διαρκέσουν από λεπτά έως ώρες.
3. Κοιλιακή ταχυκαρδία (VT): Μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή ταχυκαρδία, που προέρχεται από τις κοιλίες της καρδιάς. ΠΡΟΣΟΧΗ: Απαιτεί επείγουσα ιατρική φροντίδα!
4. Καρδιομυοπάθεια: Η εξασθένηση του καρδιακού μυός μπορεί να οδηγήσει σε ανώμαλους ρυθμούς.
5. Δομική καρδιακή νόσος: Οι διαταραχές των βαλβίδων, τα συγγενή ελαττώματα ή οι ουλές από προηγούμενες καρδιακές προσβολές μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα παλμών.
6. Ηλεκτρολυτικές ανισορροπίες: Το χαμηλό κάλιο, το μαγνήσιο και το ασβέστιο μπορούν να διαταράξουν τα ηλεκτρικά σήματα και να προκαλέσουν ταχυπαλμία.

Πότε η ξαφνική ταχυπαλμία σηματοδοτεί κίνδυνο

Οι ειδικοί τονίζουν ότι η ταχυπαλμία προκαλεί ανησυχία όταν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα ή όταν συμβαίνει συχνά χωρίς προφανή αιτία.

Ζητήστε επείγουσα φροντίδα εάν εμφανιστεί ταχυπαλμία μαζί με:

• πόνο ή πίεση στο στήθος
• δύσπνοια
• λιποθυμία ή έντονη ζάλη
• πόνο που αντανακλά στο σαγόνι, τον αυχένα, το χέρι ή την πλάτη
• σύγχυση
• καρδιακό ρυθμό πάνω από 150 παλμούς/λεπτό σε ηρεμία
• αίσθημα παλμών που διαρκεί περισσότερο από 15-20 λεπτά

Αυτά μπορεί να σηματοδοτούν σοβαρή αρρυθμία, καρδιακή προσβολή ή άλλη επείγουσα καρδιακή πάθηση.

Θα πρέπει επίσης να επισκεφθείτε γιατρό εάν:

• τα επεισόδια εμφανίζονται συχνά
• τα συμπτώματα διακόπτουν την καθημερινότητά σας
• υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αιφνίδιου καρδιακού θανάτου
• έχετε γνωστή καρδιακή νόσο, υπέρταση ή διαβήτη

Τι να κάνετε αν νιώσετε ξαφνική ταχυπαλμία

• Πάρτε αργές, βαθιές αναπνοές: Η βαθιά αναπνοή μειώνει την αδρεναλίνη και βοηθά στη σταθεροποίηση της καρδιάς.
• Ενυδάτωση: Πιείτε νερό, για να αντιμετωπίσετε την ταχυπαλμία λόγω αφυδάτωσης.
• Μειώστε τα διεγερτικά: Περιορίστε ή αποφύγετε την καφεΐνη, τη νικοτίνη και τα ενεργειακά ποτά.
• Διόρθωση χαμηλού σακχάρου στο αίμα: Ένα ισορροπημένο σνακ μπορεί να βοηθήσει. Αποφύγετε τις ζαχαρούχες ή τις υψηλές σε υδατάνθρακες τροφές.
• Χαλαρώστε το σώμα σας: Το stretching, ο διαλογισμός και η απαλή κίνηση ηρεμούν το νευρικό σύστημα.

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι πάντα σοβαρό το ξαφνικό φτερούγισμα στην καρδιά;

Όχι. Τα περισσότερα επεισόδια σχετίζονται με το στρες, την καφεΐνη ή με καλοήθεις διακυμάνσεις του καρδιακού ρυθμού.

Μπορεί το άγχος να προκαλέσει αίσθημα παλμών ακόμα και όταν δεν νιώθω αγχωμένος;

Ναι. Η αδρεναλίνη μπορεί να αυξηθεί προτού συνειδητά παρατηρήσετε ότι είστε σε κατάσταση αυξημένου στρες.

Πρέπει να ανησυχώ αν η καρδιά μου χτυπάει δυνατά τη νύχτα;

Αν συμβαίνει μόνο περιστασιακά, όχι, είναι κάτι σύνηθες. Αλλά τα επίμονα επεισόδια ταχυπαλμίας θα πρέπει να αξιολογούνται ανεξάρτητα από την ώρα της ημέρας που συμβαίνουν.

Μπορεί η αφυδάτωση να προκαλέσει φτερούγισμα στην καρδιά σας;

Ναι. Ο χαμηλός όγκος αίματος αναγκάζει την καρδιά να αντλεί πιο γρήγορα.

Συμπέρασμα

Η ξαφνική ταχυπαλμία είναι συχνή και συχνά συνδέεται με καθημερινούς παράγοντες όπως το άγχος, η καφεΐνη, η έλλειψη ύπνου και η αφυδάτωση. Σε πολλές περιπτώσεις, το ξαφνικό φτερούγισμα της καρδιάς ακίνδυνο και υποχωρεί από μόνο τους.

Ωστόσο, οι ταχυπαλμίες μπορούν επίσης να σηματοδοτήσουν βαθύτερες διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, ειδικά εάν τα συμπτώματα εμφανίζονται συχνά, χωρίς προφανή αιτία ή με προειδοποιητικά συμπτώματα, όπως πόνο στο στήθος ή λιποθυμία.

Πηγές:
medicaldaily.com
harvard.edu
medicalnewstoday.com
clevelandclinic.org
mayoclinic.org