ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Θέλετε να πετύχετε τους στόχους σας; “Θυμώστε!” λένε οι ερευνητές

Μιχάλης Θερμόπουλος

Αν και συχνά εκλαμβάνεται ως αρνητικό συναίσθημα, ο θυμός μπορεί επίσης να είναι ένα ισχυρό κίνητρο για να πετύχουμε δύσκολους στόχους, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Θέλετε να πετύχετε τους στόχους σας; “Θυμώστε!” λένε οι ερευνητές
Bigstock

“Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι το να πετύχουν μια κατάσταση ευτυχίας είναι ιδανικός στόχος. Και θεωρούν την επιδίωξη της ευτυχίας βασικό στόχο της ζωής”, δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας, δρ. Heather Lench, καθηγήτρια στο τμήμα ψυχολογικών και εγκεφαλικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Texas A&M. “Η άποψη ότι το θετικό συναίσθημα είναι ιδανικό για την ψυχική υγεία και ευεξία είναι διαδεδομένη, αλλά προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι ένας συνδυασμός συναισθημάτων, συμπεριλαμβανομένων και αρνητικών συναισθημάτων όπως ο θυμός, έχει τα καλύτερα αποτελέσματα”.

Πώς τα συναισθήματά μας επηρεάζουν την ψυχική μας υγεία

Το πώς λειτουργεί το συναίσθημα έχει μελετηθεί για δεκαετίες και υποδηλώνει ότι όλα τα συναισθήματα, καλά ή κακά, είναι αντιδράσεις σε γεγονότα μέσα στο περιβάλλον ενός ατόμου και εξυπηρετούν τον σκοπό να “ειδοποιήσουν” το άτομο για σημαντικές καταστάσεις που απαιτούν ενέργειες, σύμφωνα με την δρ. Lench.

Κάθε συναίσθημα μπορεί να απαιτεί διαφορετική απάντηση. Για παράδειγμα, η λύπη μπορεί να υποδεικνύει ότι ένα άτομο χρειάζεται να αναζητήσει βοήθεια ή συναισθηματική υποστήριξη, ενώ ο θυμός μπορεί να υποδηλώνει ότι πρέπει να αναλάβει δράση για να ξεπεράσει ένα εμπόδιο.

Πώς έγινε η έρευνα

Για να κατανοήσουν καλύτερα τον ρόλο του θυμού στην επίτευξη των στόχων, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια σειρά πειραμάτων με περισσότερους από 1.000 συμμετέχοντες και ανέλυσαν δεδομένα έρευνας από περισσότερους από 1.400 ερωτηθέντες. Σε κάθε πείραμα, οι ερευνητές προκάλεσαν είτε μια συναισθηματική απόκριση (όπως θυμό, χαρά, επιθυμία ή λύπη) είτε μια ουδέτερη συναισθηματική κατάσταση και στη συνέχεια παρουσίασαν στους συμμετέχοντες έναν δύσκολο στόχο.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Journal of Personality and Social Psychology.

Σε ένα πείραμα, έδειξαν στους συμμετέχοντες γραφικά σχεδιασμένα να προκαλούν συγκεκριμένες συναισθηματικές ή ουδέτερες αποκρίσεις και στη συνέχεια ζητήθηκε να λύσουν μια σειρά από γρίφους λέξεων. Σε ένα άλλο, ο στόχος ήταν να επιτευχθούν υψηλές βαθμολογίες σε ένα βιντεοπαιχνίδι σκι σε δύο επίπεδα δυσκολίας (χαμηλής και υψηλής).

Σε όλα τα πειράματα, ο θυμός βελτίωσε την ικανότητα των συμμετεχόντων να επιτύχουν τους στόχους τους σε σύγκριση με μια ουδέτερη κατάσταση σε μια ποικιλία δύσκολων καταστάσεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, συσχετίστηκε με αυξημένες βαθμολογίες ή μικρότερους χρόνους απόκρισης. Σε ένα πείραμα, αύξησε επίσης την τάση των συμμετεχόντων να “εξαπατήσουν” το τεστ για να πετύχουν καλύτερο αποτέλεσμα.

Οι ερευνητές ανέλυσαν επίσης δεδομένα από μια σειρά ερευνών που συλλέχθηκαν κατά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016 και το 2020. Πριν από τις εκλογές, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να βαθμολογήσουν το πόσο θυμωμένοι θα ήταν αν ο εκλεκτός τους υποψήφιος δεν κέρδιζε. Μετά τις εκλογές ανέφεραν αν ψήφισαν και ποιον ψήφισαν. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα που δήλωσαν ότι θα ήταν θυμωμένοι εάν ο υποψήφιος τους δεν κέρδιζε, είχαν περισσότερες πιθανότητες να ψηφίσουν στις εκλογές, αλλά ο θυμός δεν είχε καμία επίδραση στον υποψήφιο που ψήφισαν.

Τι έδειξε η έρευνα για το πώς ο θυμός επηρεάζει το κίνητρο για επιτυχία

“Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι ο θυμός αυξάνει την προσπάθεια για την επίτευξη ενός επιθυμητού στόχου, με αποτέλεσμα συχνά μεγαλύτερη επιτυχία”, είπε η δρ. Lench.

Τα αποτελέσματα του θυμού στην ώθηση των ανθρώπων να επιδιώξουν και να επιτύχουν συχνά τους στόχους τους ήταν συγκεκριμένα σε καταστάσεις όπου οι στόχοι ήταν πιο απαιτητικοί, σύμφωνα με την ίδια. Ο θυμός δεν φάνηκε να σχετίζεται με την επίτευξη στόχων όταν οι στόχοι ήταν ευκολότεροι.

Η δρ. Lench σημείωσε επίσης ότι αν και ο θυμός συνδέθηκε με αυξημένη επιτυχία σε όλες τις περιπτώσεις, σε ορισμένες από αυτές, η χαρά και η επιθυμία συσχετίστηκαν επίσης με αυξημένη επίτευξη στόχων.

Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι τα συναισθήματα που συχνά θεωρούνται αρνητικά -όπως ο θυμός, η πλήξη και η λύπη- μπορεί να είναι χρήσιμα, σύμφωνα με την δρ. Lench:

“Οι άνθρωποι προτιμούν συχνά να χρησιμοποιούν τα θετικά συναισθήματα περισσότερο από τα αρνητικά και τείνουν να κρίνουν τα αρνητικά συναισθήματα ως ανεπιθύμητα. Η έρευνά μας προσθέτει στα αυξανόμενα στοιχεία ότι ένας συνδυασμός θετικών και αρνητικών συναισθημάτων προάγει την ευημερία και ότι η χρήση αρνητικών συναισθημάτων μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική σε ορισμένες καταστάσεις”.