Από τι κινδυνεύουν τα παιδιά που αποκτούν κινητό σε μικρή ηλικία

Η απόκτηση smartphone πριν από την ηλικία των 13 ετών συνδέεται με προβλήματα ψυχικής υγείας στην εφηβεία και τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής, σύμφωνα με τα ευρήματα παγκόσμιας μελέτης σε περισσότερους από 100.000 νέους.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι νέοι 18-24 ετών που είχαν αποκτήσει το πρώτο τους smartphone σε ηλικία 12 ετών ή νωρίτερα, ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν αυτοκτονικές σκέψεις, επιθετικότητα, αποξένωση από την πραγματικότητα, χειρότερη ρύθμιση των συναισθημάτων και χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Τα δεδομένα δείχνουν επίσης ότι αυτές οι επιπτώσεις της κατοχής smartphone σε νεαρή ηλικία, συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την πρόωρη πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον υψηλότερο κίνδυνο εκφοβισμού στο διαδίκτυο, διαταραχές ύπνου και κακές οικογενειακές σχέσεις στην ενήλικη ζωή.

Εμπειρογνώμονες του Sapien Labs, ενός μη κερδοσκοπικού ερευνητικού οργανισμού που ιδρύθηκε το 2016 και στοχεύει την κατανόηση και τη βελτίωση της ψυχικής υγείας, ζητούν την ανάληψη επείγουσας δράσης για την προστασία της ψυχικής υγείας των μελλοντικών γενεών.

«Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι η απόκτηση smartphone σε νεαρή ηλικία -και η πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που συχνά συνεπάγεται- συνδέεται με βαθιά αλλαγή στην ψυχική υγεία και ευεξία στην πρώιμη ενήλικη ζωή», λέει η κύρια συγγραφέας της μελέτης και ιδρύτρια του Sapien Labs, Δρ. Tara Thiagarajan.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, τα smartphone έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι νέοι συνδέονται, μαθαίνουν και διαμορφώνουν την ταυτότητά τους. Παράλληλα, αυξάνονται οι ανησυχίες για τον τρόπο με τον οποίο οι αλγόριθμοι των κοινωνικών μέσων που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, μπορούν να ενισχύσουν το επιβλαβές περιεχόμενο και να ενθαρρύνουν τις κοινωνικές συγκρίσεις, επηρεάζοντας παράλληλα και άλλες δραστηριότητες, όπως είναι η διαπροσωπική αλληλεπίδραση και ο ύπνος.

Αν και πολλές πλατφόρμες έχουν ορίσει ως ελάχιστο όριο ηλικίας τα 13 έτη, η μέση ηλικία απόκτησης του πρώτου smartphone συνεχίζει να μειώνεται, με πολλά παιδιά να περνούν πολλές ώρες την ημέρα στις συσκευές τους.

Τα τελευταία χρόνια, αρκετές χώρες έχουν απαγορεύσει ή περιορίσει τη χρήση κινητών τηλεφώνων στα σχολεία, συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Νέας Ζηλανδίας. Μεγάλη μελέτη για λογαριασμό της ολλανδικής κυβέρνησης, διαπίστωσε βελτίωση της συγκέντρωσης των μαθητών.

Αυτό το μήνα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στη Νέα Υόρκη ανακοίνωσαν ότι θα γίνει η μεγαλύτερη πολιτεία των ΗΠΑ που θα απαγορεύσει τα smartphone στα σχολεία, ακολουθώντας το παράδειγμα πολιτειών όπως η Αλαμπάμα, το Αρκάνσας, η Νεμπράσκα, η Βόρεια Ντακότα, η Οκλαχόμα και η Δυτική Βιρτζίνια, οι οποίες έχουν ψηφίσει νόμους που απαιτούν από τα σχολεία να επιβάλουν περιορισμένη πρόσβαση στα κινητά.

Για τη νέα ανάλυση, οι ερευνητές άντλησαν δεδομένα από το Global Mind Project και στη συνέχεια χρησιμοποίησαν το Mind Health Quotient (MHQ), ένα εργαλείο αυτοαξιολόγησης που μετρά την κοινωνική, συναισθηματική, γνωστική και σωματική ευεξία, προκειμένου να διαμορφώσουν μια συνολική βαθμολογία ψυχικής υγείας.

Τα αποτελέσματα έδειξαν:

• Τα συμπτώματα που συνδέονται περισσότερο με την πρόωρη απόκτηση smartphone περιλαμβάνουν αυτοκτονικές σκέψεις, επιθετικότητα, αποσύνδεση από την πραγματικότητα και παραισθήσεις.
• Οι νέοι που απέκτησαν το πρώτο τους smartphone πριν από την ηλικία των 13 ετών, είχαν χαμηλότερες βαθμολογίες MHQ. Οι βαθμολογίες μειώνονταν προοδευτικά, όσο μικρότερη ήταν η ηλικία απόκτησης κινητού. Για παράδειγμα, όσοι είχαν smartphone στην ηλικία των 13 ετών σημείωσαν μέσο όρο 30, ενώ η βαθμολογία έπεσε στο 1 για όσους είχαν smartphone στην ηλικία των 5 ετών.
• Αντίστοιχα, το ποσοστό των ατόμων που θεωρήθηκαν ότι αντιμετώπιζαν δυσκολίες ή προβλήματα (με βαθμολογίες που έδειχναν ότι είχαν πέντε ή περισσότερα σοβαρά συμπτώματα) αυξήθηκε κατά 9,5% για τα κορίτσια και 7% για τα αγόρια.
• Η νεότερη ηλικία απόκτησης συνδέεται επίσης με μειωμένη αυτοεικόνα, αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, καθώς και συναισθηματική ανθεκτικότητα στις γυναίκες, και με χαμηλότερη σταθερότητα και ηρεμία, αυτοεκτίμηση και ενσυναίσθηση στους άνδρες.
• Περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι η πρόωρη πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εξηγεί περίπου το 40% της συσχέτισης μεταξύ της πρόωρης ιδιοκτησίας smartphone στην παιδική ηλικία και κακών οικογενειακών σχέσεων (13%), διαδικτυακού εκφοβισμού (10%) και διαταραχών ύπνου (12%), που επίσης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.

Οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι η πανδημία COVID-19 μπορεί να έχει μεγεθύνει αυτά τα μοτίβα, αλλά η συνέπεια αυτών των τάσεων σε όλες τις περιοχές του κόσμου υποδηλώνει μια ευρύτερη επίδραση στην ανάπτυξη από την πρόωρη πρόσβαση σε smartphone.

Οι ειδικοί προτείνουν τέσσερις βασικούς τομείς στους οποίους πρέπει να εστιάσουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής:

• Υποχρεωτική εκπαίδευση σε θέματα ψηφιακής παιδείας και ψυχικής υγείας.
• Ενίσχυση της ενεργού αναγνώρισης των παραβιάσεων ηλικιακών ορίων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και διασφάλιση ουσιαστικών κυρώσεων στις εταιρείες τεχνολογίας.
• Περιορισμός της πρόσβασης σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
• Εφαρμογή κλιμακωτών περιορισμών πρόσβασης για τα smartphone.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of Human Development and Capabilities.