Ανακούφιση από το στρες: Πώς μπορούν να βοηθήσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Οι ειδικοί συχνά προτείνουν παραδοσιακές μεθόδους όπως ο διαλογισμός, οι τεχνικές βαθιάς αναπνοής και η γυμναστική. Πολλοί ωστόσο δυσκολεύονται να τις εντάξουν στην καθημερινότητά τους.

Νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας αναδεικνύει ένα απροσδόκητο, αλλά πρακτικό εργαλείο για την αντιμετώπιση του στρες: τα σύντομα, εμπνευσμένα βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα.

Η έρευνα έδειξε ότι η παρακολούθηση ενός μικρού, εμπνευσμένου βίντεο μπορεί να μειώσει το στρες σχεδόν όσο και ο διαλογισμός.

«Ακόμα και λίγα λεπτά παρακολούθησης περιεχομένου που κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ελπίδα, μπορούν να μειώσουν το στρες», εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια, καθηγήτρια επικοινωνίας Robin Nabi. «Είναι ένα σύντομο, απλό και ευχάριστο διάλειμμα που μπορεί να διαφοροποιήσει ουσιαστικά την ψυχολογία μας, ενισχύοντας την αισιοδοξία και την ικανότητα να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ημέρας».

Η Nabi και οι συνεργάτες της σχεδίασαν μια τετραετή μελέτη με περισσότερους από 1.000 συμμετέχοντες, που διεξήχθη μεταξύ της Ημέρας των Ευχαριστιών και των Χριστουγέννων – μια περίοδο που για πολλούς Αμερικανούς συνοδεύεται από αυξημένο άγχος.

Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε πέντε ομάδες: μία παρακολούθησε καθημερινά ένα εμπνευσμένο βίντεο, μία ένα κωμικό απόσπασμα, μία ακολούθησε διαλογισμό, μία απλώς περιηγήθηκε στο κινητό της και η πέμπτη ομάδα αποτέλεσε την ομάδα ελέγχου χωρίς καμία οδηγία.

Κάθε βίντεο ή διαλογισμός διήρκησε περίπου πέντε λεπτά και οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν τη συναισθηματική τους κατάσταση μετά την εμπειρία, ενώ ακολούθησαν επανέλεγχοι μία και δύο εβδομάδες αργότερα για να διαπιστωθεί η διαρκής επίδραση.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τόσο τα εμπνευσμένα βίντεο όσο και ο διαλογισμός αύξησαν σημαντικά το αίσθημα ελπίδας κατά τη διάρκεια της εβδομάδας που παρακολουθούσαν τα βίντεο.

Η ελπίδα αυτή συνδέθηκε με χαμηλότερα επίπεδα στρες ακόμη και δέκα ημέρες μετά τη λήξη της παρακολούθησης. Αντίθετα, τα κωμικά βίντεο προκάλεσαν γέλιο και διασκέδαση και το scrolling στο κινητό κράτησε τους συμμετέχοντες απασχολημένους, αλλά καμία από αυτές τις δραστηριότητες δεν επηρέασε το μεταγενέστερο στρες.

Η ελπίδα φαίνεται να είναι το κλειδί για τη μείωση του στρες, σύμφωνα με τη Nabi: «Η ελπίδα δεν προσφέρει μόνο άμεση ανακούφιση. Μπορεί επίσης να κινητοποιήσει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις στη ζωή τους. Όταν βλέπουμε άλλους να ξεπερνούν δυσκολίες, όπως στα εμπνευσμένα βίντεο της μελέτης, γεννιέται η πεποίθηση ότι κι εμείς μπορούμε να επιβιώσουμε, να αντέξουμε και να ευημερήσουμε».

Η ερευνήτρια τονίζει ότι το σωστά επιλεγμένο περιεχόμενο, ειδικά όταν προκαλεί αίσθημα ελπίδας, μπορεί να αποτελέσει μια πρακτική και εύκολη στρατηγική αντιμετώπισης του στρες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για όσους δυσκολεύονται με τον διαλογισμό ή άλλες παραδοσιακές τεχνικές διαχείρισης άγχους. «Δεν προτείνουμε να αντικατασταθεί ο διαλογισμός ή άλλες τεκμηριωμένες στρατηγικές με τη χρήση βίντεο», προσθέτει η Nabi, «αλλά είναι ένα ακόμα εργαλείο που μπορούμε να προσθέσουμε στη φαρέτρα μας για να αντιμετωπίζουμε το στρες της καθημερινότητας».

Η έρευνα ανοίγει ένα ενδιαφέρον πεδίο για το πώς τα κοινωνικά δίκτυα και το ψηφιακό περιεχόμενο μπορούν να λειτουργήσουν ως μέσο ψυχολογικής υποστήριξης, ειδικά σε περιόδους έντονης πίεσης, όπως η εορταστική περίοδος.

Μερικά λεπτά καθημερινής έκθεσης σε εμπνευσμένα βίντεο μπορεί να προσφέρουν κάτι περισσότερο από στιγμιαία ψυχαγωγία: μικρές δόσεις ελπίδας με μετρήσιμα οφέλη για την ψυχική υγεία.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Psychology of Popular Media.