Η δίαιτα keto βοηθάει με την κατάθλιψη – Τι γίνεται όμως με το άγχος;

Οι ερευνητές διερευνούν τώρα πώς αυτό το διατροφικό πρότυπο με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και πολύ χαμηλή σε υδατάνθρακες μπορεί να επηρεάσει την υγεία του εγκεφάλου, ειδικά τις διαταραχές της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη και το άγχος.

Μια νέα μελέτη προσθέτει μια σημαντική πληροφορία: η κετογονική δίαιτα μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, αλλά η επίδρασή της στο άγχος παραμένει αβέβαιη και υποστηρίζεται πολύ λιγότερο από επαρκή ερευνητικά στοιχεία.

Πώς έγινε και τι έδειξε η νέα μελέτη

Οι ερευνητές αξιολόγησαν ενήλικες με μέτρια έως σοβαρή κατάθλιψη που ακολούθησαν μια επιβλεπόμενη κετογονική δίαιτα για αρκετές εβδομάδες. Οι συμμετέχοντες παρουσίασαν μετρήσιμες βελτιώσεις στα καταθλιπτικά συμπτώματα, όπως:

• Μειωμένη θλίψη και απελπισία
• Καλύτερη συναισθηματική ρύθμιση
• Αυξημένη ενέργεια και κίνητρο
• Βελτιωμένη ικανότητα συγκέντρωσης

Αυτά τα οφέλη εμφανίστηκαν στο παράθυρο της μελέτης, υποδηλώνοντας ότι η μεταβολική μετατόπιση, που προκαλείται από την κετογονική διατροφή, μπορεί να επηρεάσει τη χημεία του εγκεφάλου σχετικά γρήγορα.

Είναι σημαντικό ότι η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο JAMA Psychiatry, δεν βρήκε συνεπείς ή ουσιαστικές βελτιώσεις στα συμπτώματα άγχους. Ενώ ορισμένοι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι αισθάνονταν πιο ήρεμοι, το μοτίβο ήταν εξαιρετικά μεταβλητό και όχι στατιστικά σημαντικό.

Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η κατάθλιψη και το άγχος, αν και συχνά αλληλεπικαλύπτονται, περιλαμβάνουν διαφορετικά νευροβιολογικά κυκλώματα. Αυτό που βελτιώνει το ένα δεν βελτιώνει απαραίτητα και το άλλο.

Πώς η κετογονική δίαιτα μπορεί να βελτιώσει τα καταθλιπτικά συμπτώματα

Παρόλο που οι σχετικές έρευνες είναι ακόμη σε εξέλιξη, αρκετοί μηχανισμοί βοηθούν να εξηγηθεί γιατί η κέτωση μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση:

1. Βελτιωμένος μεταβολισμός ενέργειας στον εγκέφαλο

Η κέτωση παρέχει στον εγκέφαλο κετονικά σώματα, τα οποία χρησιμεύουν ως μια αποτελεσματική εναλλακτική πηγή καυσίμου. Ορισμένα στοιχεία υποδηλώνουν, ότι οι κετόνες μπορούν να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση της νευρωνικής δραστηριότητας και να υποστηρίξουν τις περιοχές του εγκεφάλου, που εμπλέκονται στη ρύθμιση της διάθεσης.

2. Μειωμένη φλεγμονή

Η χρόνια φλεγμονή συνδέεται με την κατάθλιψη. Οι κετογονικές δίαιτες έχουν αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις, μειώνοντας ενδεχομένως τους φλεγμονώδεις δείκτες, που επηρεάζουν αρνητικά τη διάθεση.

3. Επιδράσεις στους νευροδιαβιβαστές

Η μετάβαση από τη γλυκόζη στις κετόνες μπορεί να επηρεάσει την ισορροπία των νευροδιαβιβαστών όπως:

• GABA (ηρεμιστικά αποτελέσματα)
• Γλουταμινικό (που σχετίζεται με τον ενθουσιασμό)

Μια πιο σταθερή ισορροπία μεταξύ αυτών των δύο συστημάτων μπορεί να βελτιώσει τη σταθερότητα της διάθεσης.

4. Επιπτώσεις στις οδούς εντέρου-εγκεφάλου

Η διατροφή μπορεί να μεταβάλει το μικροβίωμα του εντέρου, το οποίο επικοινωνεί με τον εγκέφαλο μέσω ανοσολογικών και ορμονικών σημάτων. Ορισμένες από αυτές τις αλλαγές πιστεύεται ότι υποστηρίζουν τη ρύθμιση της διάθεσης.

5. Σταθεροποιημένο σάκχαρο στο αίμα

Οι διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα μπορούν να επιδεινώσουν τα καταθλιπτικά συμπτώματα σε ορισμένα άτομα. Ελαχιστοποιώντας την πρόσληψη υδατανθράκων, η κετογονική δίαιτα μειώνει αυτές τις διακυμάνσεις, κάτι που μπορεί να βοηθήσει τη διάθεση σε ευαίσθητα άτομα.

Αυτές οι επιδράσεις παραμένουν θεωρητικές, αλλά η βιολογική αξιοπιστία ευθυγραμμίζεται με τα αποτελέσματα της μελέτης, τουλάχιστον όσον αφορά την κατάθλιψη.

Γιατί η επίδραση της κετογονικής δίαιτας στο άγχος είναι λιγότερο σαφής

Αν και η κατάθλιψη και το άγχος εμφανίζονται συχνά μαζί, το άγχος περιλαμβάνει πολύπλοκα κυκλώματα, τα οποία σχετίζονται με την αντίδραση στον φόβο, την ανίχνευση απειλών και την αυτόνομη διέγερση. Η μελέτη δεν διαπίστωσε συνεπή μείωση σε:

• Υπερβολική ανησυχία
• Ένταση
• Υπερκινητικότητα
• Συμπτώματα πανικού

Οι ερευνητές σημειώνουν αρκετές πιθανές εξηγήσεις:

1. Το άγχος μπορεί να ανταποκρίνεται σε διαφορετικές οδούς: Ενώ η κατάθλιψη μπορεί να βελτιωθεί μέσω της μείωσης της φλεγμονής ή της σταθεροποίησης της ενέργειας, το άγχος συχνά απαιτεί διαφορετικές παρεμβάσεις νευροδιαβιβαστών ή συμπεριφοράς.
2. Οι κετογονικές δίαιτες μπορεί να είναι φυσιολογικά αγχωτικές: Ο περιορισμός των υδατανθράκων, ειδικά στην αρχή της δίαιτας, μπορεί να αυξήσει τις ορμόνες του στρες, όπως η κορτιζόλη. Σε ευαίσθητα άτομα, αυτό μπορεί να αντισταθμίσει τυχόν ηρεμιστικές επιδράσεις.
3. Καταστολή της όρεξης και αλλαγές στον ύπνο: Αν και μερικές φορές χρήσιμες, αυτές οι αλλαγές μπορούν να επιδεινώσουν το άγχος σε ορισμένα άτομα.

Σε αυτό το στάδιο, οι ειδικοί συμφωνούν: δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να συνιστούν την κετογονική δίαιτα για τη διαχείριση του άγχους.

Ποιος μπορεί να ωφεληθεί και ποιος πρέπει να είναι προσεκτικός

Οι ειδικοί προτείνουν ότι η κετογονική δίαιτα μπορεί να είναι η πιο κατάλληλη για:

• Άτομα με κατάθλιψη που δεν έχουν ανταποκριθεί πλήρως στις παραδοσιακές θεραπείες
• Άτομα με μεταβολικά προβλήματα (αντίσταση στην ινσουλίνη, υψηλό σάκχαρο στο αίμα) παράλληλα με την κατάθλιψη
• Όσους μπορούν να ακολουθήσουν τη δίαιτα keto με ασφάλεια υπό ιατρική ή διαιτητική επίβλεψη

Ωστόσο, η δίαιτα keto δεν είναι κατάλληλη για όλους. Απαιτείται προσοχή για:

• Άτομα με αγχώδεις διαταραχές
• Άτομα με ιστορικό διατροφικών διαταραχών
• Άτομα με ορισμένες μεταβολικές ή παγκρεατικές παθήσεις
• Έγκυες ή θηλάζουσες
• Όποιος δεν μπορεί να διατηρήσει ισορροπημένη διατροφή με περιοριστική δίαιτα

Επειδή η δίαιτα keto μεταβάλλει τις ορμόνες, τους ηλεκτρολύτες και την πέψη, συνιστάται πάντα ιατρική συμβουλή.

Συχνές Ερωτήσεις

Μπορεί η δίαιτα keto να αντιμετωπίσει την κατάθλιψη από μόνη της;

Όχι. Μπορεί να βοηθήσει ως συμπλήρωμα, αλλά όχι ως αντικατάσταση τεκμηριωμένων θεραπειών, όπως η ψυχοθεραπεία και η συναφής φαρμακευτική αγωγή.

Πόσο καιρό χρειάζεται για να δω βελτιώσεις στη διάθεση;

Στην μελέτη, εμφανίστηκαν ορισμένες βελτιώσεις μέσα σε λίγες εβδομάδες, αν και τα αποτελέσματα ποικίλλουν σημαντικά από άτομο σε άτομο.

Μπορεί η δίαιτα keto να επιδεινώσει το άγχος;

Σε ορισμένα άτομα, ναι, ειδικά κατά τη φάση προσαρμογής.

Είναι η κετογονική διατροφή ασφαλής μακροπρόθεσμα;

Η μακροπρόθεσμη ασφάλεια εξαρτάται από την ατομική κατάσταση υγείας και την ποιότητα της διατροφής. Η επαγγελματική επίβλεψη είναι απαραίτητη.

Συμπέρασμα

Νέα μελέτη προσφέρει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα: η δίαιτα keto μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης, πιθανώς μέσω των επιδράσεών της στη φλεγμονή, τον μεταβολισμό του εγκεφάλου και τους νευροδιαβιβαστές. Αλλά ο ρόλος της στη θεραπεία του άγχους παραμένει αβέβαιος και μπορεί να διαφέρει εντελώς από τις επιπτώσεις της στην κατάθλιψη.

Η συνεχιζόμενη έρευνα θα διευκρινίσει ποιος ωφελείται περισσότερο, πώς η δίαιτα αλληλεπιδρά με διαφορετικές ψυχικές παθήσεις και πού εντάσσεται στο ευρύτερο τοπίο της ψυχιατρικής θεραπείας.

Πηγές:
medicalnewstoday.com
mayoclinic.org
healthline.com
clevelandclinic.org