Κάπνισμα : Κοινός παρονομαστής σχεδόν κάθε καρκίνου – Τι κάνει στο DNA
Όλοι γνωρίζουν ότι το κάπνισμα είναι μια κύρια αιτία καρκίνου.
Τώρα, με μια νέα έρευνα, το πώς ακριβώς ο καπνός του τσιγάρου πυροδοτεί την ανάπτυξη όγκων έγινε λίγο πιο ξεκάθαρο.
Σύμφωνα με επιστήμονες από το Ινστιτούτο του Οντάριο για την Έρευνα για τον Καρκίνο (OICR) στον Καναδά, το κάπνισμα φαίνεται να εμποδίζει τον σχηματισμό πρωτεϊνών, των οποίων σκοπός είναι να εμποδίζουν την εκτός ελέγχου ανάπτυξη κυττάρων.
Σύμφωνα με τη Nina Adler, διδακτορική φοιτήτρια του Πανεπιστημίου του Τορόντο που ηγήθηκε της μελέτης, το κάπνισμα προκαλεί τις γνωστές ως “stop-gain” μεταλλάξεις στο κυτταρικό DNA. Στην ουσία, οι μεταλλάξεις λένε στον οργανισμό να σταματήσει να παράγει αυτές τις προστατευτικές πρωτεΐνες.
Χωρίς αυτές τις πρωτεΐνες, είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν όγκοι.
“Η μελέτη μας έδειξε ότι το κάπνισμα σχετίζεται με αλλαγές στο DNA που διαταράσσουν τον σχηματισμό ογκοκατασταλτικών. Χωρίς αυτά, τα μη φυσιολογικά κύτταρα συνεχίζουν να αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα και ο καρκίνος μπορεί να αναπτυχθεί πιο εύκολα”, είπε η ίδια.
Το κάπνισμα προκαλεί μεταλλάξεις που συνδέονται με πολλά είδη καρκίνου
Η ομάδα του Τορόντο γνώριζε ήδη ότι το ιστορικό καπνίσματος αφήνει ένα μοναδικό αποτύπωμα στο DNA ενός καπνιστή. Στην έρευνά τους, συνέκριναν αυτή τη γενετική “κληρονομιά” από το κάπνισμα με το DNA από 12.000 δείγματα όγκων σε 18 διαφορετικούς τύπους καρκίνου.
Διαπίστωσαν ότι το κάπνισμα φαινόταν να συνδέεται στενά με stop-gain μεταλλάξεις, που αφήνουν τους ανθρώπους πιο ευάλωτους στον καρκίνο.
Και για όσο μεγαλύτερο διάστημα και πιο πολλά τσιγάρα κάπνιζε κανείς, τόσες περισσότερες stop-gain μεταλλάξεις εντοπίστηκαν στους όγκους του.
“Ο καπνός κάνει μεγάλη ζημιά στο DNA μας και αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στην λειτουργία των κυττάρων μας”, δήλωσε ο δρ. Jüri Reimand, ερευνητής του OICR και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο.
“Η μελέτη μας υπογραμμίζει τον τρόπο που το κάπνισμα απενεργοποιεί κάποιες πολύ κρίσιμες πρωτεΐνες -οι οποίες είναι τα δομικά στοιχεία των κυττάρων μας- καθώς και τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στην μακροπρόθεσμη υγεία μας”, είπε ο ίδιος.
Άλλες συνήθειες του τρόπου ζωής, όπως η κατανάλωση αλκοόλ και η ανθυγιεινή διατροφή, μπορεί επίσης να ενισχύσουν τις stop-gain μεταλλάξεις, είπε ο δρ. Reimand, αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθεί αυτό.
Το κάπνισμα, ωστόσο, είναι σίγουρα συνδεδεμένο με αυτές τις μεταλλάξεις στο DNA μας.
“Όλοι γνωρίζουν ότι το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει καρκίνο, αλλά το να μπορούμε να εξηγήσουμε έναν από τους τρόπους με τους οποίους αυτό λειτουργεί σε μοριακό επίπεδο είναι ένα σημαντικό βήμα για να κατανοήσουμε πώς ο τρόπος ζωής μας επηρεάζει τον κίνδυνο καρκίνου”, κατέληξε η ο Adler.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances.
