ΥΓΕΙΑ

Πώς το να “σκαλίζετε” την μύτη ίσως αυξάνει την πιθανότητα Αλτσχάιμερ

Μιχάλης Θερμόπουλος

Μια νέα έρευνα ενισχύει παλαιότερη υπόθεση ότι το “σκάλισμα” της μύτης παίζει ρόλο στην αύξηση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Πώς το να “σκαλίζετε” την μύτη ίσως αυξάνει την πιθανότητα Αλτσχάιμερ
Bigstock

Είναι μια από εκείνες τις ιδέες που αρχικά ακούγονται παράλογες, αλλά έχουν νόημα αν το καλοσκεφτείτε: με απλά λόγια, τα βακτήρια και οι ιοί στα δάχτυλά σας μπαίνουν εύκολα στο σύστημά σας αν τα... χώνετε στην μύτη σας.

Λάβετε υπόψη ότι το οσφρητικό σύστημα στην οροφή της ρινικής κοιλότητας έχει μια άμεση διαδρομή προς τις περιοχές του εγκεφάλου, τις οποίες πλήττει βαριά η νόσος Αλτσχάιμερ, όπως ο ιππόκαμπος. Αυτό θα μπορούσε να είναι κρίσιμο για τη στάθμιση αυτού του κινδύνου, λένε ερευνητές από το πανεπιστήμιο Western Sydney στην Αυστραλία.

“Πολλοί πιθανοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της νόσου του Αλτσχάιμερ, συμπεριλαμβανομένου του πεπτιδίου αμυλοειδούς και της εναπόθεσης tau στον εγκέφαλο. Αλλά πιο πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η νευροφλεγμονή μπορεί επίσης να διαδραματίσει -τουλάχιστον εν μέρει- ρόλο στην παθογένειά της. Τα τελευταία χρόνια, έρευνες εξέτασαν την πιθανή εμπλοκή εξωτερικών παθογόνων στην έναρξη ή την επιτάχυνση των νευροφλεγμονωδών διεργασιών στη νόσο του Αλτσχάιμερ”, γράφουν οι ερευνητές στη δημοσιευμένη εργασία τους.

Σύμφωνα με τα όσα προκύπτουν από την τελευταία αυτή έρευνα, το σκάλισμα της μύτης -ή αλλιώς: ρινοτιλλεξομανία- θα μπορούσε έμμεσα να οδηγήσει σε αυτήν τη φλεγμονή του εγκεφάλου με συγκεκριμένους τρόπους.

Πρώτον, το να σκαλίζουμε την μύτη μας σημαίνει πως οτιδήποτε βρίσκεται στα δάχτυλά μας (π.χ. παθογόνα) ωθείται προς τον εγκέφαλο. Δεύτερον, το να βγάζουμε... πράγματα από την μύτη μας επηρεάζει την ισορροπία του τοπικού μικροβιώματος, καθιστώντας το δυνητικά ένα λιγότερο αποτελεσματικό φράγμα για το σώμα.

Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, η μύτη είχε συνδεθεί στο παρελθόν με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης: μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι έδειξε μια σχέση μεταξύ αυτής της ενοχλητικής συνήθειας και της πιθανότητας να κολλήσετε COVID-19, για παράδειγμα.

Το 2022, μια άλλη μελέτη συνέδεσε την μύτη με το Αλτσχάιμερ, αν και στην περίπτωση αυτή, η έρευνα επικεντρώθηκε σε ποντίκια. Έδειξε ότι η βλάβη στο ρινικό επιθήλιο (ο ιστός που επενδύει τη ρινική κοιλότητα) θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο μόλυνσης, οδηγώντας σε μια απόκριση στον εγκέφαλο παρόμοια με εκείνη που παρατηρείται σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ.

Στην πιο πρόσφατη έρευνα φαίνεται επίσης ότι ορισμένοι ιοί εντοπίζονται τακτικά στον εγκέφαλο ατόμων με Αλτσχάιμερ και ότι τα σημάδια του Αλτσχάιμερ συχνά εντοπίζονται πρώτα στον οσφρητικό βολβό, το τμήμα του εγκεφάλου που ανιχνεύει μυρωδιές.

Απέχουμε ακόμη πολύ από το οριστικό συμπέρασμα ότι το σκάλισμα της μύτης αυξάνει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ, αλλά τα σημάδια υπάρχουν. Και καθώς καταλαβαίνουμε περισσότερα για αυτήν την περίπλοκη ασθένεια, μπορούμε επίσης να εστιάσουμε σε πιο αποτελεσματικές θεραπείες.

“Η κατανόηση του πιθανού ρόλου της εισόδου οσφρητικού παθογόνου στη νευροφλεγμονή που σχετίζεται με το Αλτσχάιμερ ανοίγει νέους δρόμους για την πρόληψη της νόσου. Μεταξύ όλων των οδών εισόδου, η βελτίωση της υγιεινής των χεριών μπορεί να είναι ένα εύκολο βήμα πρόληψης, όπως μάθαμε από την επιδημία COVID-19”, αναφέρουν οι ερευνητές.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Biomolecules.

Πηγή: sciencealert.com