Τι κάνουμε όταν έχουμε καρδιακή αρρυθμία

Ενώ ορισμένες αρρυθμίες είναι αβλαβείς και παροδικές, άλλες μπορεί να είναι σημάδια υποκείμενης καρδιακής νόσου ή να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια ή αιφνίδια καρδιακή ανακοπή. Επειδή τα συμπτώματα μπορεί να κυμαίνονται από ήπιο φτερούγισμα έως απειλητικά για τη ζωή συμβάντα, η αναγνώριση του τι πρέπει να γίνει τόσο άμεσα όσο και μακροπρόθεσμα είναι κρίσιμης σημασίας.

Διαβάστε επίσης: Μην υποτιμήσετε ποτέ την καρδιακή αρρυθμία: Με πόσες ασθένειες συνδέεται

Αυτό το άρθρο εξηγεί τις άμεσες ενέργειες που πρέπει να κάνετε εάν νιώσετε καρδιακή αρρυθμία και περιγράφει τις μακροπρόθεσμες στρατηγικές για ασφαλή και αποτελεσματική διαχείριση με βάση συστάσεις ειδικών.

Πώς να αναγνωρίσετε μια καρδιακή αρρυθμία

Δεν προκαλούν όλες οι αρρυθμίες συμπτώματα, αλλά όταν συμβαίνουν, τα πιο κοινά συμπτώματα είναι:

• Αίσθηση ότι η καρδιά σας «χάνει» παλμούς ή ότι κάνει σαν φτερούγισμα στο στήθος
• Γρήγορος ή αργός καρδιακός παλμός
• Ζαλάδα
• Λιποθυμία ή σχεδόν λιποθυμία
• Δυσφορία ή σφίξιμο στο στήθος
• Δύσπνοια

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά ή «να έρχονται και να φεύγουν» με την πάροδο του χρόνου. Εάν τα αντιμετωπίζετε για πρώτη φορά -ή εάν επιδεινωθούν- είναι απαραίτητη η ιατρική αξιολόγηση.

Καρδιακή αρρυθμία: Tι να κάνετε άμεσα

1. Μείνετε ήρεμοι και καθίστε

Το άγχος μπορεί να αυξήσει την αδρεναλίνη και να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Καθίστε ή ξαπλώστε για να αποφύγετε τραυματισμό εάν εμφανιστεί ζάλη ή λιποθυμία.

2. Δοκιμάστε τους ελιγμούς Vagal

Ορισμένες τεχνικές μπορούν να βοηθήσουν στην επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού διεγείροντας το πνευμονογαστρικό νεύρο:

• Βήχετε δυνατά πολλές φορές
• Μείνετε κάτω σαν να έχετε κενώσεις (ελιγμός Valsalva)
• Ρίξτε κρύο νερό στο πρόσωπό σας ή τοποθετήστε μια παγοκύστη πάνω από τα μάτια

Αυτές οι μέθοδοι μπορεί να βοηθήσουν στην ομαλοποίηση του ρυθμού σε ορισμένους τύπους υπερκοιλιακής αρρυθμίας, αλλά δεν είναι κατάλληλες για όλες τις περιπτώσεις. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν ή εντείνονται, μην καθυστερείτε την ιατρική φροντίδα.

3. Καλέστε τις Πρώτες Βοήθειες εάν χρειάζεται

Ζητήστε άμεση βοήθεια έκτακτης ανάγκης εάν:

• Νιώθετε λιποθυμία ή ότι χάνετε τις αισθήσεις σας
• Αισθάνεστε έντονο πόνο στο στήθος
• Δυσκολεύεστε να αναπνεύσετε
• Ο καρδιακός σας ρυθμός είναι εξαιρετικά υψηλός ή πολύ χαμηλός για περισσότερα από λίγα λεπτά

Σε περίπτωση αμφιβολίας, είναι πάντα ασφαλέστερο να αναζητήσετε επείγουσα ιατρική βοήθεια, ειδικά για νέα ή επιδεινούμενα συμπτώματα.

Πώς θα λάβετε σωστή διάγνωση

Μετά από οποιοδήποτε σύμπτωμα καρδιακής αρρυθμίας, μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση είναι κρίσιμη. Ένας καρδιολόγος μπορεί να παραγγείλει:

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα: Για την καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς σας
• Τοποθέτηση Holter για παρακολούθηση: Μια φορητή συσκευή που παρακολουθεί τον καρδιακό σας παλμό για ώρες ή ημέρες
• Ηχοκαρδιογράφημα: Υπερηχογράφημα για την αξιολόγηση της δομής και της λειτουργίας της καρδιάς
• Τεστ κοπώσεως ή καλλιέργειες αίματος: Για τον εντοπισμό παραγόντων ή υποκείμενων παθήσεων υγείας

Ο σωστός προσδιορισμός του τύπου της αρρυθμίας —κολπική μαρμαρυγή, υπερκοιλιακή ταχυκαρδία, βραδυκαρδία κ.λπ.— καθορίζει το καταλληλότερο σχέδιο θεραπείας.

Μακροπρόθεσμη διαχείριση: Ιατρικά και μέτρα τρόπου ζωής

1. Ιατρικές θεραπείες

Ανάλογα με τη διάγνωσή σας, ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει:

• Αντιαρρυθμικά φάρμακα: Για τη σταθεροποίηση του καρδιακού ρυθμού
• Βήτα-αναστολείς ή αναστολείς διαύλων ασβεστίου: Για επιβράδυνση του καρδιακού παλμού και μείωση του αισθήματος παλμών
• Αντιπηκτικά (αραιωτικά αίματος): Ειδικά για την κολπική μαρμαρυγή, για μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού
• Επέμβαση με καθετήρα: Μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, η οποία στοχεύει συγκεκριμένες περιοχές που προκαλούν μη φυσιολογικούς ρυθμούς
• Βηματοδότης ή εμφυτεύσιμος απινιδωτής: Για σοβαρές ή επαναλαμβανόμενες αρρυθμίες που δεν ανταποκρίνονται σε φαρμακευτική αγωγή

Η τακτική παρακολούθηση από καρδιολόγο είναι απαραίτητη για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και την πρόληψη επιπλοκών.

2. Προσαρμογές τρόπου ζωής

Οι καθημερινές σας συνήθειες μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τον καρδιακό σας ρυθμό. Εξετάστε τις ακόλουθες μακροπρόθεσμες αλλαγές:

• Περιορίστε την καφεΐνη και το αλκοόλ: Και τα δύο μπορούν να λειτουργήσουν ως διεγερτικά και να προκαλέσουν αρρυθμίες σε ευαίσθητα άτομα
• Αποφύγετε το κάπνισμα: Η χρήση καπνού βλάπτει τα αιμοφόρα αγγεία και μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες
• Διαχειριστείτε το άγχος: Τεχνικές όπως η βαθιά αναπνοή, ο διαλογισμός και η τακτική σωματική δραστηριότητα μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση του καρδιακού σας παλμού
• Καλός ύπνος: Ο κακός/ανεπαρκής ύπνος και η υπνική άπνοια είναι γνωστοί παράγοντες που προκαλούν ορισμένους τύπους αρρυθμίας
• Έλεγχος των υποκείμενων παθήσεων: Η υπέρταση, ο διαβήτης, οι ανισορροπίες του θυρεοειδούς και οι διαταραχές ηλεκτρολυτών θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με συνέπεια

Μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, άπαχες πρωτεΐνες, δημητριακά ολικής αλέσεως και υγιή λίπη υποστηρίζει την καρδιαγγειακή υγεία. Πολλοί επωφελούνται, επίσης, από πρόγραμμα εποπτευόμενης αερόβιας άσκησης, αλλά αυτό θα πρέπει να συζητηθεί πρώτα με έναν γιατρό.

Πότε η καρδιακή αρρυθμία είναι αιτία σοβαρής ανησυχίας

Ορισμένες αρρυθμίες είναι εντελώς καλοήθεις και δεν απαιτούν θεραπεία. Άλλες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας ή αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής, εάν αφεθούν χωρίς διαχείριση. Τα σημάδια ότι μια αρρυθμία μπορεί να είναι σοβαρή περιλαμβάνουν:

• Ξαφνική πτώση της αρτηριακής πίεσης
• Συχνά επεισόδια λιποθυμίας
• Παρατεταμένοι ή γρήγοροι καρδιακοί παλμοί πάνω από 120 bpm σε κατάσταση ηρεμίας
• Αδύναμος παλμός ή υπερβολική κόπωση κατά τη διάρκεια επεισοδίων

Η έγκαιρη παρέμβαση βελτιώνει σημαντικά τα αποτελέσματα. Το κλειδί είναι να μην αγνοήσετε τα συμπτώματα, ειδικά όταν είναι πρωτόγνωρα ή κλιμακώνονται.

Σύνοψη

Εάν υποψιάζεστε ότι αντιμετωπίζετε καρδιακή αρρυθμία, η άμεση αντίδρασή σας μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ενώ ορισμένα συμπτώματα μπορεί να είναι αβλαβή, άλλα μπορεί να είναι προειδοποιητικά σημάδια ενός πιο σοβαρού καρδιακού προβλήματος. Άμεσα βήματα μπορούν να σας βοηθήσουν επάνω στη στιγμή, αλλά η μακροπρόθεσμη ασφάλεια βασίζεται στη σωστή διάγνωση, θεραπεία και διαχείριση του τρόπου ζωής.

Πηγές:
nhs.uk
mayoclinic.org
clevelandclinic.org
heart.org
nhlbi.nih.gov