Διάσωση φυσικού δοντιού ή εμφύτευμα; Τι ωφελεί μακροπρόθεσμα την στοματική υγεία
Σε περιπτώσεις σοβαρής ουλίτιδας (περιοδοντίτιδα), οι ιστοί που στηρίζουν το δόντι μπορεί να καταστραφούν μέχρι τη ρίζα, το τμήμα του δοντιού που εκτείνεται μέχρι το οστό της γνάθου και είναι υπεύθυνο για την αγκύρωση των δοντιών στη θέση τους.

Κάθε δόντι έχει μία ή περισσότερες ρίζες, ανάλογα με τον τύπο του δοντιού.
Παραδοσιακά, αυτά τα δόντια θεωρούνται κατεστραμμένα και συχνά αφαιρούνται.
Ωστόσο, η κατευθυνόμενη ή καθοδηγούμενη αναγέννηση ιστών, ένας όρος για περιοδοντικές τεχνικές που ακολουθούνται ώστε να αποκτήσουν τις επιθυμητές διαστάσεις και σχήμα οι περιοδοντικοί ιστοί και να επιδιορθωθούν οι βλάβες που προκαλούνται από την περιοδοντίτιδα, μπορούν να σώσουν τα δόντια.
Μια σημαντική μακροχρόνια μελέτη που παρουσιάστηκε στο EuroPerio11, το κορυφαίο παγκόσμιο συνέδριο για την υγεία των ούλων και τα οδοντιατρικά εμφυτεύματα που διοργανώνει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Περιοδοντολογίας, αποκαλύπτει ότι η διάσωση δοντιών με σοβαρή οστική απώλεια μέσω περιοδοντικής αναγέννησης, προσφέρει ίσα, αν όχι μεγαλύτερα οφέλη, από την αντικατάστασή τους με οδοντικά εμφυτεύματα ή γέφυρες.
Η μελέτη παρακολούθησε ασθενείς για 20 χρόνια, συγκρίνοντας όσους υποβλήθηκαν σε προηγμένες αναγεννητικές διαδικασίες για να διατηρήσουν ένα δόντι με όσους είχαν υποβληθεί σε εξαγωγή του ίδιου δοντιού και το αντικατέστησαν με εμφύτευμα ή σταθερή γέφυρα.
Τα ευρήματα είναι σαφή: η διάσωση του δοντιού μπορεί να έχει εξίσου καλά αποτελέσματα, κοστίζει λιγότερο μακροπρόθεσμα και μπορεί να προσφέρει καλύτερη εμπειρία σε ορισμένους ασθενείς.
«Η ιδέα ότι ένα δόντι με σοβαρή απώλεια οστού πρέπει πάντα να αφαιρείται δεν είναι απαραίτητα αληθής», δήλωσε ο γιατρός και εκ των επικεφαλής της μελέτης Simone Cortellini από το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λέβεν στο Βέλγιο.
«Αυτή η μελέτη δείχνει ότι η τεχνική της αναγέννησης είναι μια καλή επιλογή που μπορεί να προσφέρει στους ασθενείς πολλά περισσότερα χρόνια με τα δικά τους δόντια. Θέλαμε να ξεπεράσουμε τα όρια του τι θεωρείται κατεστραμμένο. Στόχος μας ήταν να δείξουμε ότι, στους κατάλληλους ασθενείς, ακόμη και τα δόντια με πολύ προχωρημένη βλάβη μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία και να διατηρηθούν», δήλωσε ο Δρ. Cortellini.
Στην τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή συμμετείχαν 50 ασθενείς με σοβαρή περιοδοντίτιδα (στάδιο III ή IV). Ο καθένας είχε τουλάχιστον ένα δόντι με βλάβη που εκτεινόταν μέχρι ή πέρα από τη ρίζα, σημάδι ακραίας καταστροφής των ιστών. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες:
- Ομάδα PR (Periodontal Regeneration - περιοδοντική αναγέννηση): Υποβλήθηκε σε περιοδοντική αναγέννηση για να προσπαθήσει να σώσει το δόντι.
- Ομάδα TER (Tooth Extraction and Replacement - Εξαγωγή δοντιού και αντικατάσταση): Το δόντι αφαιρέθηκε και αντικαταστάθηκε με εμφύτευμα ή σταθερή γέφυρα.

Βασικά ευρήματα μετά από 20 χρόνια
Μετά από 20 χρόνια, και οι δύο θεραπευτικές επιλογές, η διάσωση του φυσικού δοντιού ή η αντικατάστασή του με εμφύτευμα, αποδείχθηκαν επιτυχείς. Μόνο τέσσερα δόντια χάθηκαν στην ομάδα που διατήρησε τα φυσικά της δόντια, ενώ μόνο δύο εμφυτεύματα απέτυχαν στην ομάδα αντικατάστασης. Η υγεία των ούλων παρέμεινε σταθερή με την πάροδο του χρόνου στους ασθενείς που διατήρησαν τα δόντια τους δύο δεκαετίες μετά τη θεραπεία.
Όσον αφορά το κόστος, η διατήρηση του φυσικού δοντιού αποδείχθηκε σημαντικά λιγότερο δαπανηρή μακροπρόθεσμα, ακόμη και αν ληφθεί υπόψη η συνεχής φροντίδα και συντήρηση. Είναι σημαντικό ότι και οι δύο ομάδες είχαν παρόμοια αποτελέσματα όσον αφορά τις επιπλοκές και την επιτυχία της θεραπείας.
«Η αντικατάσταση ενός δοντιού δεν είναι απαραίτητα καλύτερη από τη διάσωσή του», εξήγησε ο Cortellini. «Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει πιθανότητα να προκύψουν προβλήματα με την πάροδο του χρόνου, ειδικά σε ασθενείς με ιστορικό ουλίτιδας. Αλλά αν μπορούμε να σώσουμε το δόντι, καθυστερούμε την εξαγωγή για πολλά χρόνια και αυτό είναι ένα κέρδος για τους ασθενείς και για τα συστήματα οδοντιατρικής περίθαλψης».
Οι αναγεννητικές διαδικασίες δεν είναι μόνο λιγότερο δαπανηρές αρχικά, αλλά η μελέτη έδειξε επίσης ότι σε διάστημα 20 ετών, εξακολουθούν να κοστίζουν σημαντικά λιγότερο από τα εμφυτεύματα ή τις γέφυρες, κυρίως επειδή τα δόντια που σώζονται συχνά απαιτούν λιγότερες εργασίες μακροπρόθεσμα. «Ακόμη και μετά από δύο δεκαετίες, η περιοδοντική αναγέννηση εξακολουθεί να είναι οικονομικά πιο αποδοτική», σημείωσε ο Cortellini.

Είναι η τεχνική αναγέννησης κατάλληλη για όλους;
Η αναγέννηση είναι μια πολύπλοκη τεχνική που δεν είναι κατάλληλη για όλους τους ασθενείς ή όλα τα δόντια. Λειτουργεί καλύτερα σε ασθενείς που έχουν καλή γενική υγεία, δεν καπνίζουν και διατηρούν άριστη στοματική υγιεινή.
«Μπορεί να είστε ο καλύτερος περιοδοντολόγος στον κόσμο, αλλά αν ο ασθενής δεν είναι καλός υποψήφιος, θα δυσκολευτείτε να επιτύχετε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα», είπε ο Cortellini. «Η επιλογή των ασθενών, η παρακολούθηση και η συμμόρφωση των ασθενών είναι καθοριστικής σημασίας».
«Αυτή η ιστορική μελέτη επιβεβαιώνει ότι, στα σωστά χέρια και με τους σωστούς ασθενείς, η διάσωση ακόμη και σοβαρά κατεστραμμένων δοντιών μέσω της αναγέννησης μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική, αν όχι περισσότερο, από την αντικατάστασή τους», δήλωσε ο Lior Shapira, επιστημονικός πρόεδρος του EuroPerio11. «Δεν είναι μόνο μια κλινικά ορθή επιλογή, αλλά και μια επιλογή που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση χρημάτων για τους ασθενείς.
«Το πιο σημαντικό μήνυμα είναι απλό: σώστε το δόντι αν μπορείτε! Η αντικατάσταση των δοντιών είναι μια καλή επιλογή, αλλά η αναγέννηση μπορεί να προσφέρει δεκαετίες σταθερότητας και να επιτρέψει στους ανθρώπους να διατηρήσουν τα δικά τους δόντια. Η έρευνά μας μάς λέει να σκεφτόμαστε δύο φορές πριν αφαιρέσουμε ένα δόντι. Αν ήταν δικό σας δόντι, δεν θα θέλατε να προσπαθήσετε πρώτα να το σώσετε;», κατέληξε ο Cortellini.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of Clinical Periodontology.