ΥΓΕΙΑ

Πώς φαίνεται αν το παιδί είναι αφυδατωμένο; Πώς να το αποτρέψετε

Μιχάλης Θερμόπουλος

Τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα στην αφυδάτωση από τους ενήλικες λόγω του μικρότερου μεγέθους του σώματός τους, της μεγαλύτερης αναλογίας επιφάνειας προς όγκο και συχνά περιορισμένης αίσθησης δίψας.

Πώς φαίνεται αν το παιδί είναι αφυδατωμένο; Πώς να το αποτρέψετε

Είτε προκαλείται από ζεστό καιρό, ασθένεια είτε από δραστηριότητα, η αφυδάτωση στα παιδιά μπορεί να αναπτυχθεί γρήγορα και να γίνει επικίνδυνη αν δεν αντιμετωπιστεί.

Αυτό το άρθρο εξηγεί πώς να αναγνωρίζετε τα σημάδια αφυδάτωσης στα παιδιά, τι την προκαλεί, πώς να την αποτρέψετε και πότε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια.

Ποια είναι τα πρώιμα σημάδια αφυδάτωσης στα παιδιά;

Τα πρώτα σημάδια αφυδάτωσης στα παιδιά συχνά περιλαμβάνουν ξηρά χείλη, μειωμένη ούρηση και ασυνήθιστη κόπωση.

Η αφυδάτωση εμφανίζεται όταν η απώλεια υγρών υπερβαίνει την πρόσληψη υγρών. Στα παιδιά, αυτό μπορεί να συμβεί γρήγορα, ειδικά κατά τη διάρκεια διάρροιας, εμέτου, πυρετού ή παρατεταμένου παιχνιδιού σε εξωτερικό χώρο με μεγάλη ζέστη.

  • Ξηροστομία και σκασμένα χείλη
  • Σκούρα κίτρινα ούρα (ή λιγότερες βρεγμένες πάνες για τα βρέφη)
  • Μειωμένη συχνότητα ούρησης
  • Ζάλη
  • Κούραση ή ευερεθιστότητα
  • Δροσερό ή ξηρό δέρμα

Ποια είναι τα πιο σοβαρά σημάδια αφυδάτωσης στο παιδί;

Η σοβαρή αφυδάτωση στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας και πρέπει να αντιμετωπιστεί αμέσως από γιατρό.

Καθώς η αφυδάτωση επιδεινώνεται, το σώμα πασχίζει να διατηρήσει την αρτηριακή πίεση και την ισορροπία των ηλεκτρολυτών. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές που αφορούν την καρδιά, τα νεφρά και τον εγκέφαλο.

  • Μηδενική ούρηση για πάνω από 8 ώρες
  • Βυθισμένα μάτια ή βυθισμένο μαλακό σημείο (fontanelle) στα βρέφη
  • Γρήγορη αναπνοή ή καρδιακός παλμός
  • Ακραία κόπωση ή σύγχυση
  • Χλωμό δέρμα
  • Αδυναμία συγκράτησης υγρών (το παιδί κάνει έμετο)
  • Κρύα χέρια και πόδια
Girl Suffering Summer Heat

Τι προκαλεί αφυδάτωση στα παιδιά;

Η αφυδάτωση στα παιδιά προκαλείται συνήθως από ασθένεια, μεγάλη ζέστη ή ανεπαρκή πρόσληψη υγρών.

Τα μικρότερα παιδιά διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο κατά τη διάρκεια ασθενειών που περιλαμβάνουν έμετο ή διάρροια, επειδή χάνουν γρήγορα υγρά και μπορεί να αντιστέκονται στην κατανάλωση νέων υγρών.

ΑιτίαΜηχανισμός αφυδάτωσηςΠρόσθετοι παράγοντες κινδύνου
Διάρροια και έμετοςΑπώλεια υγρών από τον γαστρεντερικό σωλήναΠυρετός, μειωμένη όρεξη
Ζεστός καιρός και άσκησηΑυξημένη εφίδρωση και απώλεια υγρώνΑνεπαρκής πρόσληψη νερού κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού
ΠυρετόςΑυξημένος μεταβολικός ρυθμός και απώλεια νερούΜετατόπιση υγρών που σχετίζεται με λοίμωξη
Άρνηση κατανάλωσης υγρώνΚακή πρόσληψη υγρώνΟδοντοφυΐα, πονόλαιμος, δυσφορία στο στομάχι

Πώς μπορείτε να αποτρέψετε την αφυδάτωση στα παιδιά;

Ο καλύτερος τρόπος για να αποτρέψετε την αφυδάτωση είναι να προσφέρετε υγρά τακτικά -πριν καν το παιδί πει ότι διψάει- και να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών κατά τη διάρκεια ασθένειας, ζέστης ή σωματικής δραστηριότητας.

Οι ανάγκες ενυδάτωσης ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία, αλλά η συχνή προσφορά νερού, ακόμη και σε μικρές ποσότητες, μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από την αφυδάτωση. Στοματικά διαλύματα ενυδάτωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια ήπιας ασθένειας.

  • Ενθαρρύνετε την τακτική κατανάλωση νερού καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας
  • Προσφέρετε υγρά ακόμα κι αν το παιδί δεν διψάει
  • Αυξήστε τα υγρά κατά τη διάρκεια πυρετού, καύσωνα ή σωματικής δραστηριότητας
  • Παρέχετε διαλύματα ηλεκτρολυτών κατά τη διάρκεια εμέτου ή διάρροιας
  • Αποφύγετε τα ζαχαρούχα ποτά ή τους αδιάλυτους χυμούς φρούτων
  • Ντύστε το παιδί κατάλληλα για καύσωνα και αποφύγετε το άμεσο ηλιακό φως

Πότε πρέπει να πάτε σε παιδίατρο;

Θα πρέπει να ζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν εμφανιστούν σημάδια μέτριας ή σοβαρής αφυδάτωσης ή εάν το παιδί σας δεν μπορεί να συγκρατήσει τα υγρά που πίνει.

Η καθυστέρηση της φροντίδας μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, όπως χαμηλή αρτηριακή πίεση, βλάβη οργάνων ή νοσηλεία.

  • Επίμονος έμετος ή διάρροια
  • Λήθαργος ή σύγχυση
  • Δεν ουρεί για αρκετές ώρες
  • Αδυναμία κατανάλωσης ή συγκράτησης υγρών
  • Ταχύς καρδιακός ρυθμός ή αναπνοή
baby boy on beach

Συχνές ερωτήσεις

Μπορεί ένα παιδί να είναι αφυδατωμένο χωρίς να εκφράσει δίψα;

Ναι. Τα παιδιά, ειδικά τα μικρότερα, συχνά δεν αναγνωρίζουν ή δεν εκφράζουν δίψα μέχρι να έχει προχωρήσει ήδη η αφυδάτωση.

Είναι το γάλα ή ο χυμός καλές επιλογές για ενυδάτωση;

Το γάλα μπορεί να βοηθήσει στην ενυδάτωση, αλλά οι ζαχαρούχοι χυμοί μπορούν να επιδεινώσουν τη διάρροια. Τα από του στόματος διαλύματα ενυδάτωσης προτιμώνται για την απώλεια υγρών που σχετίζεται με ασθένειες.

Πόσο νερό πρέπει να πίνουν τα παιδιά την ημέρα;

Ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, αλλά συνήθως 1-1,5 λίτρα/ημέρα για παιδιά σχολικής ηλικίας. Κατά τη διάρκεια καύσωνα ή ασθένειας, συχνά χρειάζεται περισσότερο.

Ποιο είναι το καλύτερο υγρό για ένα αφυδατωμένο παιδί;

Τα από του στόματος διαλύματα ενυδάτωσης είναι ιδανικά, ειδικά εάν υπάρχει έμετος ή διάρροια. Το νερό από μόνο του μπορεί να μην αποκαταστήσει τους χαμένους ηλεκτρολύτες.

Μπορεί η αφυδάτωση να προκαλέσει πυρετό;

Όχι, αλλά ο πυρετός αυξάνει την απώλεια υγρών και μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.

Συμπέρασμα

Η αφυδάτωση στα παιδιά μπορεί να κλιμακωθεί γρήγορα, αλλά μπορεί να προληφθεί. Η αναγνώριση των πρώιμων σημαδιών, η ενθάρρυνση της τακτικής πρόσληψης υγρών και η άμεση αντίδραση στα συμπτώματα μπορούν να προστατεύσουν το παιδί από σοβαρές συνέπειες για την υγεία του.

Σε περίπτωση αμφιβολίας, ειδικά κατά τη διάρκεια ασθένειας ή καύσωνα, δώστε προτεραιότητα στην ενυδάτωση και συμβουλευτείτε παιδίατρο εάν τα συμπτώματα επιδεινωθούν.

Πηγές:
clevelandclinic.org
cdc.gov
nhs.uk
mayoclinic.org
kidshealth.org