Πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας: Οι παράγοντες κινδύνου και το προσδόκιμο ζωής

Για την εκδήλωση της νόσου απαιτείται προδιάθεση του ατόμου και εισπνοή σωματιδίων ικανών να φθάσουν στις τελικές αναπνευστικές μονάδες.

Τα υπεύθυνα αντιγόνα κατατάσσονται σε γενικές γραμμές σε τρεις κατηγορίες: τα μικρόβια, τις ζωικές πρωτεΐνες και τα χημικά προϊόντα.

Η νόσος μπορεί να εμφανιστεί με διάφορες μορφές και να είναι αναστρέψιμη ή να οδηγήσει σε ανεπανόρθωτες βλάβες των πνευμόνων, ανάλογα με την ένταση και τη διάρκεια της έκθεσης στον επιβλαβή παράγοντα.

Οι δύο πιο γνωστές μορφές της νόσου είναι ο πνεύμονας του αγρότη, που προκαλείται από μύκητες που βρίσκονται στα υγρά χόρτα, και ο πνεύμονας του πτηνοτρόφου, που οφείλεται στην Ανοσοσφαιρίνη Α (IgA), η οποία βρίσκεται στα φτερά και στα περιττώματά τους.

Νέα μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η οικιακή μούχλα μπορεί επίσης να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα πνευμονίτιδας υπερευαισθησίας, προκαλώντας μόνιμα αναπνευστικά προβλήματα.

Η μούχλα φαίνεται να είναι η κύρια αιτία για σχεδόν το ένα τέταρτο (23%) των 231 περιπτώσεων πνευμονίτιδας υπερευαισθησίας που αντιμετωπίστηκαν στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Τέξας.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα μελέτη που συνδέει την έκθεση σε οικιακή μούχλα με την πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας, ανέφεραν οι ερευνητές.

«Αυτές οι περιπτώσεις είναι σημαντικές επειδή συνδέουν την έκθεση σε μούχλα στο σπίτι με την ανάπτυξη πνευμονίτιδας υπερευαισθησίας, προσφέροντας νέες στοιχεία για τη διάγνωση και τη θεραπεία των διάμεσων πνευμονικών παθήσεων», δήλωσε η κύρια συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Traci Adams, καθηγήτρια εσωτερικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.

Τα ευρήματα είναι επίκαιρα, δεδομένου του αυξανόμενου αριθμού ακραίων καιρικών φαινομένων που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης μούχλας στα σπίτια, σημείωσαν οι ερευνητές.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας εμφανίζεται όταν η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε εισπνεόμενα αλλεργιογόνα προκαλεί μια ανοσολογική αντίδραση που βλάπτει τον πνευμονικό ιστό.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Πνευμονολογική Ένωση, περισσότερες από 300 ουσίες είναι γνωστό ότι προκαλούν την πάθηση.

Εκτός από τον πνεύμονα του αγρότη και του πτηνοτρόφου, υπάρχει επίσης ο πνεύμονας του υγραντήρα που προκαλείται από μύκητες που αναπτύσσονται σε υγραντήρες ή κλιματιστικά, και ο πνεύμονας του τζακούζι, από βακτήρια που βρίσκονται στον ατμό που βγαίνει από τα τζακούζι.

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα αρχεία 231 ασθενών με πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας μεταξύ 2011 και 2019 και διαπίστωσαν ότι 54 από αυτούς ανέπτυξαν την ασθένεια λόγω της μούχλας στα σπίτια τους.

Η ζημιά από το νερό ήταν η κύρια πηγή ανάπτυξης μούχλας, η οποία εντοπιζόταν συχνότερα σε μπάνια, υπνοδωμάτια και κλιματιστικά, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Από τους 41 ασθενείς που διόρθωσαν τη βλάβη που προκαλούσε τη μούχλα, περίπου το 12% παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στη λειτουργία των πνευμόνων τους εντός τριών έως τεσσάρων μηνών, σύμφωνα με τη μελέτη.

Οι ασθενείς διατήρησαν αυτά τα οφέλη για τουλάχιστον ένα χρόνο, αν και τέσσερις από τις πέντε περιπτώσεις αφορούσαν ινώδη πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας, στην οποία η βελτίωση είναι λιγότερο συχνή λόγω του μη αναστρέψιμου ουλώδους ιστού.

Η μέση επιβίωση για τους ασθενείς με πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας που σχετίζεται με μούχλα και δεν υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση πνεύμονα ήταν περίπου 97 μήνες, που συγκρίνεται με την επιβίωση των ασθενών με πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας λόγω επαφής με πτηνά, ανέφεραν οι ερευνητές.

Η αναγνώριση της έκθεσης σε μούχλα και η χρήση ελάχιστα επεμβατικών εξετάσεων όπως η βρογχοσκόπηση μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να διαγνώσουν την πνευμονίτιδα υπερευαισθησίας χωρίς να απαιτείται χειρουργική βιοψία, ανέφεραν οι ερευνητές.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση PLOS One.