Βιταμίνη K: Τα οφέλη για τα οστά, το αίμα, την καρδιά - Τα συμπτώματα της ανεπάρκειας

Οι περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν την απαιτούμενη ποσότητα μέσω της διατροφής τους, ενώ στα νεογέννητα χορηγείται σε ενέσιμη μορφή, καθώς δεν παράγουν αρκετή βιταμίνη K ούτε τη λαμβάνουν σε ικανοποιητικές ποσότητες από το μητρικό γάλα.

Κύριες χρήσεις

Η κύρια χρήση της βιταμίνης K είναι η θεραπεία της ανεπάρκειας βιταμίνης K, η οποία είναι σπάνια στους ενήλικες. Συχνά χορηγείται σε ενέσιμη μορφή στα νεογνά για την πρόληψη της ανεπάρκειας, σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής.

Η βιταμίνη K έχει επίσης μελετηθεί για:

Την πήξη του αίματος: Χρησιμοποιείται για την αντιστροφή των αποτελεσμάτων αντιπηκτικών φαρμάκων σε επείγουσες καταστάσεις.

Υγεία των οστών: Παράγει πρωτεΐνες σημαντικές για τη δημιουργία των οστών. Τα στοιχεία είναι ανάμεικτα, καθώς κάποιες μελέτες δείχνουν βελτίωση στην οστική πυκνότητα και τη μείωση των καταγμάτων, ενώ άλλες δεν δείχνουν όφελος.

Πρόληψη καρδιοπαθειών: Εμπλέκεται στην ενεργοποίηση της πρωτεΐνης Matrix Gla (MGP), ενός φυσικού αναστολέα της ασβεστοποίησης (συσσώρευση ασβεστίου) στο σώμα, ιδιαίτερα στις αρτηρίες και στον χόνδρο. Για να γίνει βιολογικά ενεργή, η MGP χρειάζεται την βιταμίνη Κ. Όταν η MGP δεν είναι ενεργή, θεωρείται δείκτης ανεπάρκειας βιταμίνης Κ και αυξημένου κινδύνου ασβεστοποίησης των αγγείων.

Ανεπάρκεια βιταμίνης K

Η ανεπάρκεια είναι σπάνια στους ενήλικες αλλά συχνή στα νεογνά:

• Τα μωρά δεν παράγουν βιταμίνη K, ενώ η βιταμίνη K της μητέρας μεταφέρεται δύσκολα στο παιδί.
• Το μητρικό γάλα δεν περιέχει επαρκείς ποσότητες βιταμίνης K.
• Στους ενήλικες, η ανεπάρκεια συνδέεται κυρίως με παθήσεις που εμποδίζουν την απορρόφηση λίπους, όπως είναι η κυστική ίνωση, η κοιλιοκάκη, η νόσος του Crohn ή σύνδρομο βραχέος εντέρου.

Συμπτώματα ανεπάρκειας

• Εύκολη αιμορραγία
• Μώλωπες
• Περισσότερος χρόνος για την πήξη του αίματος

Ποιοι ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου

• Νεογνά που δεν λαμβάνουν σε ενέσιμη μορφή βιταμίνη K και θηλάζουσες.
• Άτομα με παθήσεις του γαστρεντερικού.
• Άτομα με παγκρεατική ανεπάρκεια.
• Όσοι αντιμετωπίζουν διαταραχή κατανάλωσης αλκοόλ ή σοβαρό υποσιτισμό.
• Έγκυες με υπερέμεση κύησης.

Αλληλεπιδράσεις & προφυλάξεις

Η βιταμίνη K επηρεάζει την πήξη του αίματος, οπότε όσοι λαμβάνουν αντιπηκτικά (π.χ. βαρφαρίνη) πρέπει να διατηρούν σταθερή πρόσληψη βιταμίνης K.

Άλλες αλληλεπιδράσεις περιλαμβάνουν:

• Αντιβιοτικά: Μπορεί να μειώσουν τα βακτήρια που παράγουν βιταμίνη K.
• Δεσμευτικά χολικών οξέων: Μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα βιταμίνης K.
• Ορλιστάτη: Μειώνει την απορρόφηση λιποδιαλυτών βιταμινών, συμπεριλαμβανομένης της K.

Δοσολογία και πρόληψη

• Νεογνά: 0,5–1 mg ενδομυϊκά αμέσως μετά τη γέννηση.
• Ηλικιωμένοι και ενήλικες: Οι ανάγκες ποικίλλουν, αλλά η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη κυμαίνεται από 2 mcg (βρέφη) έως 120 mcg (ενήλικες άνδρες).

Δεν έχει αναφερθεί τοξικότητα λόγω υπερβολικής πρόσληψης βιταμίνης K.

Πηγές Βιταμίνης K

• Φυλλώδη πράσινα λαχανικά: σπανάκι, μαρούλι, λάχανο.
• Άλλα τρόφιμα: σπαράγγια, μπρόκολο, σόγια, όσπρια, έλαιο κανόλα, αυγά.

Η βιταμίνη K μπορεί επίσης να βρεθεί σε πολυβιταμίνες και συμπληρώματα λιποδιαλυτών βιταμινών (A, D, E, K).

Πηγή: verywellhealth