Μεμαντίνη: Πώς ωφελεί το φάρμακο για το Αλτσχάιμερ τα παιδιά με αυτισμό

Η δραστική ουσία μεμαντίνη (memantine) βελτίωσε την κοινωνική συμπεριφορά των παιδιών κατά 56%. Στα παιδιά που έλαβαν εικονικό φάρμακο, η βελτίωση ήταν 21%, όπως αναφέρουν οι ερευνητές.

«Οι συμμετέχοντες που ανταποκρίθηκαν στη μεμαντίνη παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στην κοινωνική τους επάρκεια και μείωση της σοβαρότητας των αυτιστικών συμπτωμάτων, αν και συνέχισαν να εμφανίζουν πιο ήπια χαρακτηριστικά της διαταραχής», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Δρ. Gagan Joshi, διευθυντής του προγράμματος Bressler για τον Αυτισμό στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στη Βοστόνη.

Πώς λειτουργεί η μεμαντίνη

Η μεμαντίνη μειώνει την υπερβολική δραστηριότητα του γλουταμικού, ενός νευροδιαβιβαστή που παίζει καθοριστικό ρόλο στη μάθηση και τη μνήμη. Το φάρμακο είναι ήδη εγκεκριμένο για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής νόσου Αλτσχάιμερ, καθώς μπλοκάρει τους υποδοχείς που, όταν υπερενεργοποιούνται από το γλουταμικό, οδηγούν σε απώλεια μνήμης.

Σε αρκετά άτομα με αυτισμό έχουν εντοπιστεί μη φυσιολογικά υψηλά επίπεδα γλουταμικού στον εγκέφαλο, γεγονός που οδήγησε τους ερευνητές στην υπόθεση ότι η μεμαντίνη θα μπορούσε να έχει ευεργετική δράση και σε αυτή την ομάδα.

«Όπως χορηγούμε αντιδιαβητικά φάρμακα για να μειώσουμε τα υψηλά επίπεδα σακχάρου, έτσι θελήσαμε να δούμε εάν οι ρυθμιστές του γλουταμικού μπορούν να βελτιώσουν την κοινωνική λειτουργικότητα σε παιδιά με αυτισμό που παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα γλουταμικού», εξηγεί ο Δρ. Joshi.

Τι έδειξε η μελέτη

Η κλινική δοκιμή περιέλαβε 42 παιδιά και εφήβους ηλικίας 8 έως 18 ετών με αυτισμό χωρίς νοητική αναπηρία. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες: η μία έλαβε μεμαντίνη και η άλλη εικονικό φάρμακο (placebo) για 12 εβδομάδες. Συνολικά, 33 παιδιά ολοκλήρωσαν τη μελέτη (16 στην ομάδα μεμαντίνης και 17 στην ομάδα placebo).

«Είδαμε ότι τα παιδιά που ανταποκρίθηκαν στη μεμαντίνη έγιναν πιο ενεργά σε κοινωνικό επίπεδο», δήλωσε ο Joshi.

Οι εγκεφαλικές απεικονίσεις αποκάλυψαν ότι όλα τα παιδιά είχαν μεσαία έως υψηλά επίπεδα δραστηριότητας γλουταμικού στον πρόσθιο φλοιό του προσαγωγίου (pgACC) - περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την κοινωνική επεξεργασία και τη συναισθηματική επίγνωση.

Το 54% των συμμετεχόντων, παρουσίαζαν παθολογικά υψηλά επίπεδα γλουταμικού. Όλοι όσοι ανταποκρίθηκαν στη μεμαντίνη ανήκαν σε αυτή την ομάδα.

Συνολικά, 80% των παιδιών με αυξημένα επίπεδα γλουταμικού παρουσίασαν θετική ανταπόκριση στη θεραπεία.

Το φάρμακο ήταν γενικά καλά ανεκτό, με τις πιο συχνές ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες να περιλαμβάνουν πονοκεφάλους.

Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα

Αν και τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά, απαιτούνται μεγαλύτερες και πιο εκτεταμένες κλινικές δοκιμές για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της μεμαντίνης στη θεραπεία του αυτισμού.

«Περαιτέρω έρευνες θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα πώς ανταποκρίνονται διαφορετικοί υποπληθυσμοί ασθενών με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού στη μεμαντίνη», καταλήγει ο Δρ. Joshi.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA Network Open.