Τα παιδιά με αυτισμό, ΔΕΠΥ και ανορεξία έχουν μια κοινή μικροβιακή ανισορροπία

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά με αυτές τις παθήσεις μοιράζονται παρόμοια διαταραγμένα πρότυπα εντερικού μικροβιώματος, τα οποία είναι πιο όμοια μεταξύ τους παρά με εκείνα των υγιών, νευροτυπικών συνομηλίκων τους.

Αυτή η ανακάλυψη προστίθεται σε ένα αυξανόμενο σύνολο ερευνών, που διερευνούν τον άξονα εντέρου-εγκεφάλου: τη σύνθετη σύνδεση μεταξύ πεπτικού και νευρικού συστήματος. Υποδηλώνει, επίσης, ότι πολύ διαφορετικές νευροαναπτυξιακές και ψυχιατρικές παθήσεις μπορεί να μοιράζονται υποκείμενους βιολογικούς παράγοντες.

Τι ανακάλυψε η νέα μελέτη

Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα κοπράνων από παιδιά που είχαν διαγνωστεί με αυτισμό, ΔΕΠΥ και ανορεξία, συγκρίνοντάς τα με υγιή άτομα αντίστοιχης ηλικίας. Στη συνέχει χρησιμοποίησαν προηγμένα εργαλεία αλληλούχισης, για να εξετάσει τόσο την μικροβιακή σύνθεση όσο και τις λειτουργικές μεταβολικές υπογραφές: τις χημικές δραστηριότητες που εκτελούνται από τα μικρόβια του εντέρου.

Τα βασικά ευρήματα ήταν:

• Σημαντική διαταραχή του μικροβιώματος υπήρχε σε παιδιά με αυτισμό, ΔΕΠΥ και ανορεξία.
• Τα μικροβίωματά τους έδειξαν μειωμένη ποικιλομορφία, ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα δυσβίωσης.
• Και οι τρεις ομάδες παρουσίασαν παρόμοιες μειώσεις σε ευεργετικά βακτήρια που εμπλέκονται στον έλεγχο της φλεγμονής, την επεξεργασία θρεπτικών συστατικών και τις οδούς των νευροδιαβιβαστών.
• Αντίθετα, τα μικροβίωματά τους διέφεραν περισσότερο από εκείνα των νευροτυπικών παιδιών στην ομάδα ελέγχου, παρά μεταξύ τους.

Πολλές μεταβολικές οδοί που σχετίζονται με λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας (SCFAs), την επεξεργασία αμινοξέων και νευροδραστικές χημικές ουσίες μεταβλήθηκαν σταθερά και στις τρεις παθήσεις.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neoroscience.

Γιατί ο αυτισμός, η ΔΕΠΥ και η ανορεξία μοιράζονται χαρακτηριστικά μικροβιώματος;

Αν και αυτές οι παθήσεις φαίνονται πολύ διαφορετικές(αυτισμός και ΔΕΠΥ ως νευροαναπτυξιακές διαταραχές, ανορεξία ως ψυχιατρική διατροφική διαταραχή) οι ερευνητές υποψιάζονται εδώ και καιρό κοινά βιολογικά νήματα.

Πιθανές εξηγήσεις:

1. Επικοινωνία εντέρου-εγκεφάλου

Το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει νευροδιαβιβαστές όπως η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη και το GABA. Οι αλλοιώσεις σε αυτές τις οδούς μπορεί να συμβάλλουν σε συμπεριφορικά, συναισθηματικά και γνωστικά συμπτώματα.

2. Ανοσοποιητικές και φλεγμονώδεις αλλαγές

Η χρόνια χαμηλού βαθμού φλεγμονή έχει τεκμηριωθεί και στις τρεις περιπτώσεις. Η δυσβίωση μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονώδη σηματοδότηση, επηρεάζοντας τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα.

3. Διατροφή και επιλεκτική σίτιση

Οι περιοριστικές δίαιτες είναι συχνές:

• Πολλά παιδιά με αυτισμό έχουν αισθητηριακές προτιμήσεις σε συγκεκριμένα τρόφιμα.
• Τα παιδιά με ΔΕΠΥ μπορεί να έχουν ακανόνιστα διατροφικά πρότυπα.
• Τα παιδιά με ανορεξία έχουν μειωμένη πρόσληψη ενέργειας και αλλοιωμένα θρεπτικά προφίλ.

Αυτά τα πρότυπα μπορεί να ενισχύσουν ή να επιδεινώσουν την μικροβιακή ανισορροπία.

4. Κοινοί γενετικοί παράγοντες ή παράγοντες της πρώιμης ζωής

Οι επιπλοκές κατά τη γέννηση, η πρώιμη έκθεση σε αντιβιοτικά και τυχόν γενετικές επιρροές μπορεί να επηρεάσουν τόσο την ανάπτυξη του εγκεφάλου όσο και τη σύνθεση του μικροβιώματος.

Συνδυαστικά, αυτοί οι μηχανισμοί υποδηλώνουν μια αμφίδρομη σχέση: η διαταραχή του μικροβιώματος μπορεί να συμβάλει στα συμπτώματα και τα συμπτώματα μπορεί να ενισχύσουν την αστάθεια του μικροβιώματος.

Τι μας λέει αυτό για τον άξονα εντέρου-εγκεφάλου

Η μελέτη ενισχύει την ιδέα ότι το έντερο και ο εγκέφαλος είναι βαθιά διασυνδεδεμένα. Το εντερικό μικροβίωμα βοηθά στη ρύθμιση:

• Παραγωγής νευροδιαβιβαστών
• Ανοσολογικών αντιδράσεων
• Ορμονικών οδών
• Αντιδραστικότητας στο στρες
• Μεταβολικών διεργασιών

Όταν αυτές οι μικροβιακές κοινότητες διαταράσσονται, οι επιπτώσεις μπορούν να επεκταθούν πέρα από την πέψη, επηρεάζοντας ενδεχομένως την ψυχική υγεία, την προσοχή/εστίαση, τη ρύθμιση της όρεξης και τη διάθεση.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η εντερική ανισορροπία προκαλεί αυτές τις παθήσεις, αλλά μάλλον ότι μπορεί να διαμορφώσει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, την ανθεκτικότητα και τη βιολογική λειτουργία.

Συμπεράσματα στα οποία ΔΕΝ κατέληξαν οι ερευνητές

Τα ευρήματα είναι σημαντικά, αλλά πρέπει να ερμηνευτούν προσεκτικά:

• Η μελέτη ΔΕΝ ισχυρίζεται ότι ο αυτισμός, η ΔΕΠΥ ή η ανορεξία μπορούν να αντιμετωπιστούν με την «διόρθωση» του μικροβιώματος.
• ΔΕΝ υποδηλώνει ότι μία μόνο μικροβιακή υπογραφή προκαλεί αυτές τις παθήσεις.
• ΔΕΝ συνιστά λήψη προβιοτικών ή διατροφικές αλλαγές ως αυτόνομες θεραπείες.

Αντίθετα, επισημαίνει το μικροβίωμα ως έναν κοινό βιολογικό τομέα, που αξίζει να διερευνηθεί περαιτέρω.

Γιατί αυτά τα ευρήματα έχουν σημασία

Καλύτερη κατανόηση των νευροψυχιατρικών παθήσεων

Η εύρεση κοινών βιολογικών χαρακτηριστικών σε αυτές τις διαταραχές θα μπορούσε να βελτιώσει την έγκαιρη αναγνώριση και να εμβαθύνει την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το έντερο και ο εγκέφαλος αναπτύσσονται από κοινού.

Δυνατότητα για εξατομικευμένες θεραπείες

Μελλοντικές θεραπείες θα μπορούσαν να στοχεύσουν σε συγκεκριμένα πρότυπα μικροβιώματος, όπως η αποκατάσταση της μικροβιακής ποικιλομορφίας και η τροποποίηση των μεταβολιτών, ως μέρος μιας ολοκληρωμένης φροντίδας.

Νέες ερευνητικές οδοί

Η μελέτη ανοίγει τον δρόμο για:

• Βιοδείκτες που βασίζονται στο μικροβίωμα
• Διαχρονικές μελέτες που παρακολουθούν τις αλλαγές στο έντερο με την πάροδο του χρόνου
• Παρεμβάσεις όπως η διατροφή, τα πρεβιοτικά ή θεραπείες που κατευθύνονται από το μικροβίωμα (υπό ιατρική επίβλεψη)

Ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα

Οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη για περισσότερη έρευνα, ώστε να προσδιοριστούν τα εξής:

• Εάν η διαταραχή του μικροβιώματος συμβάλλει στα συμπτώματα ή είναι συνέπεια αυτών
• Σε ποια ηλικία εμφανίζονται αυτά τα μικροβιακά πρότυπα
• Πώς η διατροφή, η φαρμακευτική αγωγή και οι εμπειρίες από την πρώιμη ζωή διαμορφώνουν τις παρατηρούμενες αλλαγές
• Εάν η τροποποίηση του μικροβιώματος μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα σε οποιαδήποτε από τις τρεις παθήσεις

Αυτά παραμένουν ανοιχτά επιστημονικά ερωτήματα.

Συχνές Ερωτήσεις

Αποδεικνύει αυτή η μελέτη ότι το μικροβίωμα του εντέρου προκαλεί αυτισμό, ΔΕΠΥ ή ανορεξία;

Όχι. Δείχνει συσχετίσεις, όχι αιτιώδη συνάφεια.

Μπορούν τα προβιοτικά να θεραπεύσουν αυτές τις παθήσεις;

Όχι βάσει των όσων στοιχείων έχουμε. Οποιαδήποτε θεραπεία που σχετίζεται με το μικροβίωμα πρέπει να επιβλέπεται ιατρικά.

Γιατί τόσο διαφορετικές παθήσεις μοιράζονται παρόμοια εντερικά πρότυπα;

Πιθανώς λόγω επικαλυπτόμενων βιολογικών οδών: φλεγμονή, μεταβολισμός και επικοινωνία εντέρου-εγκεφάλου.

Θα μπορούσε ο έλεγχος του μικροβιώματος να διαγνώσει αυτές τις διαταραχές;

Όχι επί του παρόντος. Τα ευρήματα βελτιώνουν την κατανόηση, αλλά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την κλινική αξιολόγηση.

Συμπέρασμα

Η έρευνα αποκαλύπτει μια εντυπωσιακή βιολογική σύνδεση: τα παιδιά με αυτισμό, ΔΕΠΥ και ανορεξία μοιράζονται περισσότερες παρόμοιες διαταραχές του εντερικού μικροβιώματος μεταξύ τους παρά με τους νευροτυπικούς συνομηλίκους τους.

Αν και τα ευρήματα δεν προσφέρουν άμεσες κλινικές θεραπείες, ενισχύουν την κατανόηση ότι αυτές οι παθήσεις μοιράζονται αλληλεπικαλυπτόμενη βιολογία και ότι το εντερικό μικροβίωμα μπορεί να είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες στη σύνθετη σχέση εντέρου-εγκεφάλου.

Καθώς η έρευνα προχωρά, το μικροβίωμα πιθανώς να γίνει ένα σημαντικό συστατικό στις ολιστικές προσεγγίσεις της νευροαναπτυξιακής και ψυχιατρικής φροντίδας.

Πηγές:
sciencealert.com
nimh.nih.gov (1)
cdc.gov
nimh.nih.gov (2)