Μπορεί η στέβια να θεραπεύσει τον καρκίνο του παγκρέατος; Συναρπαστικά τα ευρήματα νέας μελέτης

Τα συμπτώματα του δύσκολου και επιθετικού καρκίνου, εμφανίζονται συνήθως όταν η ασθένεια έχει εξαπλωθεί, ενώ οι συμβατικές θεραπείες όπως η χημειοθεραπεία, σπάνια οδηγούν σε ίαση.

Οι προοπτικές είναι δυσοίωνες: λιγότερο από το 10% των ασθενών επιβιώνουν πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση.

Αυτή η επείγουσα ανάγκη για πιο αποτελεσματικές και λιγότερο τοξικές θεραπείες, έχει οδηγήσει τους ερευνητές να μελετήσουν διάφορες φυτικές ενώσεις.

Πολλά φάρμακα χημειοθεραπείας που χρησιμοποιούνται σήμερα έχουν φυτική προέλευση, όπως η πακλιταξέλη, που προέρχεται από το φλοιό του δέντρου Pacific yew, και η βινκριστίνη, που προέρχεται από το φυτό Madagascar periwinkle, προσφέροντας μια αποδεδειγμένη οδό για την ανακάλυψη νέων παραγόντων καταπολέμησης του καρκίνου.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν τώρα ότι τα ταπεινά βακτήρια της κουζίνας και ένα φυτό γνωστό για τη γλυκαντική του δράση, θα μπορούσαν μια μέρα να βοηθήσουν στη θεραπεία του δύσκολου καρκίνου.

Ιάπωνες επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η στέβια που έχει υποστεί ζύμωση, το φυτό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή γλυκαντικού χωρίς θερμίδες, μπορεί να έχει ενδιαφέρουσες αντικαρκινικές ιδιότητες.

Αν και τα ευρήματα είναι προκαταρκτικά και χρειάζεται περισσότερη έρευνα, υποδηλώνουν έναν πιθανό μελλοντικό ρόλο της στέβιας στην καταπολέμηση του καρκίνου του παγκρέατος.

Η στέβια, ένα φυλλώδες φυτό που προέρχεται από τη Νότια Αμερική, είναι ευρέως γνωστή για τη φυσική της γλυκύτητα. Τη βρίσκομε στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αλλά λίγοι τη θεωρούν φαρμακευτικό φυτό.

Τα φύλλα της στέβιας είναι πλούσια σε βιοδραστικές ενώσεις, μερικές από τις οποίες έχουν δείξει αντικαρκινική και αντιοξειδωτική δράσης σε προηγούμενες έρευνες.

Οι ερευνητές επιχείρησαν να αξιοποιήσουν αυτό το δυναμικό, καθώς τα μη ζυμωμένα εκχυλίσματα στέβιας είναι δεν είναι τόσο αποτελεσματικά σε εργαστηριακές συνθήκες, απαιτώντας συχνά υψηλές δόσεις για να επηρεάσουν τα καρκινικά κύτταρα.

Εκεί έρχεται ο ρόλος της ζύμωσης. Γνωστή για τη δημιουργία γιαουρτιού, τουρσιών και ψωμιού με προζύμι, η ζύμωση είναι κάτι περισσότερο από μια μαγειρική τεχνική. Είναι μια μορφή μικροβιακής αλχημείας που μπορεί να μετατρέψει φυτικές ενώσεις σε νέα βιοδραστιικά μόριια.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Χιροσίμα έθεσαν ένα απλό αλλά καινοτόμο ερώτημα: τι θα συνέβαινε αν η στέβια ζυμωθεί με τα κατάλληλα βακτήρια; Πραγματοποίησαν πειράματα με ένα στέλεχος που ονομάζεται Lactobacillus plantarum SN13T, συγγενικό με ένα βακτήριο που βρίσκεται συνήθως σε ζυμωμένα τρόφιμα. Η ζύμωση παρήγαγε μια ένωση που ονομάζεται μεθυλεστέρας χλωρογενικού οξέος (CAME), η οποία έδειξε πολύ ισχυρότερες αντικαρκινικές ιδιότητες από το ακατέργαστο εκχύλισμα στέβιας.

Σε εργαστηριακές δοκιμές, το ζυμωμένο εκχύλισμα στέβιας προκάλεσε τον θάνατο μεγάλου αριθμού καρκινικών κυττάρων του παγκρέατος, αλλά άφησε τα υγιή νεφρικά κύτταρα σε μεγάλο βαθμό άθικτα. Περαιτέρω ανάλυση αποκάλυψε ότι η CAME ήταν υπεύθυνη για αυτό το φαινόμενο.

Εμπόδισε τα καρκινικά κύτταρα σε μια συγκεκριμένη φάση του κύκλου ζωής τους να πολλαπλασιαστούν και προκάλεσε απόπτωση, μια φυσική διαδικασία κατά την οποία τα κύτταρα αυτοκαταστρέφονται όταν υποστούν βλάβη ή δεν είναι πλέον απαραίτητα.

Η CAME φαίνεται να μεταβάλλει τον γενετικό προγραμματισμό των καρκινικών κυττάρων. Ενεργοποιεί γονίδια που προάγουν τον κυτταρικό θάνατο, ενώ ταυτόχρονα καταστέλλει εκείνα που βοηθούν τα καρκινικά κύτταρα να αναπτυχθούν και να επιβιώσουν. Αυτή η διπλή δράση επιβραδύνει την εξέλιξη του καρκίνου και ενθαρρύνει τα κακοήθη κύτταρα να αυτοκτονήσουν.

Η δύναμη της ζύμωσης

Το εκχύλισμα ζυμωμένης στέβιας βρέθηκε επίσης να είναι ισχυρότερο αντιοξειδωτικό από το αντίστοιχο μη ζυμωμένο.

Το οξειδωτικό στρες -μια ανισορροπία δυνητικά επιβλαβών μορίων γνωστών ως ελεύθερες ρίζες στο σώμα- συνδέεται με τον καρκίνο και άλλες ασθένειες. Εξουδετερώνοντας αυτές τις ελεύθερες ρίζες πιο αποτελεσματικά, το ζυμωμένο εκχύλισμα μπορεί να προσφέρει επιπλέον προστασία στα υγιή κύτταρα.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η ζύμωση αποδεικνύεται ότι ξεκλειδώνει κρυμμένα οφέλη. Η ζυμωμένη σόγια και το τζίνσενγκ έχει αποδειχθεί ότι προσφέρουν περισσότερα οφέλη για την υγεία σε σύγκριση με τις ακατέργαστες μορφές τους.

Τα ευρήματα όμως για τη στέβια ξεχωρίζουν λόγω της επιλεκτικότητας της ένωσης. Η εξόντωση των καρκινικών κυττάρων χωρίς να επηρεάζονται τα υγιή, είναι το άγιο δισκοπότηρο για τους ερευνητές του καρκίνου.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτά τα αποτελέσματα προέρχονται από κύτταρα που έχουν αναπτυχθεί σε εργαστήριο και όχι από μελέτες σε ζώα ή ανθρώπους. Πολλές ουσίες που φαίνονται πολλά υποσχόμενες σε τρυβλία Petri αποτυγχάνουν στις κλινικές δοκιμές λόγω της πολυπλοκότητας του ανθρώπινου σώματος. Ωστόσο, η ανακάλυψη είναι συναρπαστική και δικαιολογεί περαιτέρω διερεύνηση.

Η έρευνα αναδεικνύει τη δυναμική των καθημερινών τροφίμων και των φυσικών μικροβίων τους ως ανεκμετάλλευτες πηγές νέων φαρμάκων. Αντικατοπτρίζει επίσης το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη «μικροβιακή βιομετατροπή», δηλαδή τη χρήση ευεργετικών βακτηρίων για τη δημιουργία ισχυρών ενώσεων από φυτά.

Στην περίπτωση της στέβιας, η απλή αναζήτηση ενός φυσικού γλυκαντικού έχει εξελιχθεί σε κάτι πιθανώς πολύ πιο σημαντικό: ένα βήμα προς μια θεραπεία του καρκίνου που είναι φυσική, στοχευμένη και οικονομικά αποδοτική.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση International Journal of Molecular Sciences.