Gen-Z Εμπιστευτικό: Χαρακτηριστικά, ψυχικές πιέσεις και τι πρέπει να καταλάβουν οι εργοδότες

Περιγράφονται συχνά ως ψηφιακά άρτιοι, κοινωνικά συνειδητοποιημένοι και πραγματιστές. Ενώ αυτές οι ονομασίες είναι αληθείς, είναι ελλιπείς.

Αυτό που πραγματικά διακρίνει τη Gen-Z είναι η κλίμακα της ψυχολογικής πίεσης που αντιμετωπίζει και ο τρόπος με τον οποίο αυτή η πίεση αναδιαμορφώνει τις προσδοκίες της για εργασία, θεσμούς και μακροπρόθεσμη ασφάλεια.

Βασικά χαρακτηριστικά που ορίζουν τη Gen-Z

Η Gen-Z είναι η πρώτη γενιά που μεγαλώνει εξ ολοκλήρου σε έναν ψηφιακά ενοποιημένο κόσμο, που διαμορφώνεται από τα social media, απανωτές παγκόσμιες κρίσεις και οικονομική αστάθεια. Αυτές οι συνθήκες έχουν δημιουργήσει ένα ξεχωριστό ψυχολογικό και συμπεριφορικό προφίλ.

Μεγάλες δημογραφικές έρευνες δείχνουν σταθερά ότι:

• Περίπου το 95% της Gen-Z διαθέτει smartphone, με τους περισσότερους να αναφέρουν σχεδόν συνεχή online παρουσία και έλεγχο
• Περισσότερο από το 70% περνάει πάνω από 4 ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο εκτός εργασίας ή σπουδών
• Η Gen-Z αναφέρει σημαντικά χαμηλότερη εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις, τις εταιρείες και τους παραδοσιακούς θεσμούς από τις παλαιότερες γενιές
• Είναι η πιο εθνοτικά και πολιτισμικά ποικιλόμορφη γενιά που έχει καταγραφεί στην ιστορία του ανθρωπίνου γένους

Οικονομικά, η Gen-Z είναι αξιοσημείωτα επιφυλακτική (και όχι άδικα):

• Πάνω από το 50% δίνει προτεραιότητα στην οικονομική ασφάλεια έναντι των σταδιοδρομιών που βασίζονται στο πάθος για τη δουλειά
• Λιγότεροι από ένας στους τρεις πιστεύουν ότι θα είναι καλύτερα οικονομικά από τους γονείς τους
• Η οικονομική δυνατότητα σταθερής στέγασης και τα χρέη αναφέρονται ως σημαντικές μακροπρόθεσμες ανησυχίες

Σε αντίθεση με τους Millennials, η Gen-Z τείνει να είναι λιγότερο ιδεαλίστρια σχετικά με το «να ακολουθήσεις τα όνειρά σου» και περισσότερο επικεντρωμένη στην μείωση του κινδύνου, τη σταθερότητα και την ψυχική βιωσιμότητα.

Η κλίμακα της κρίσης ψυχικής υγείας της Gen-Z

Η Gen-Z βιώνει τα υψηλότερα αυτό-αναφερόμενα επίπεδα ψυχολογικής δυσφορίας, που έχουν καταγραφεί ποτέ για μια ομάδα/γενιά νεαρών ενηλίκων.

Σε εθνικές και διεθνείς έρευνες:

• Το 42–46% της Gen-Z αναφέρει επίμονα συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης
• Οι ενήλικες της Gen-Z έχουν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να αναφέρουν συχνή ψυχική δυσφορία σε σχέση με τους άνω των 40 ετών
• Περισσότεροι από το ένα τρίτο αναφέρουν ότι έχουν λάβει κάποια διάγνωση ψυχικής διαταραχής
• Οι επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών για αυτοτραυματισμό μεταξύ εφήβων και νεαρών ενηλίκων έχουν αυξηθεί κατά 30% τα τελευταία χρόνια

Είναι σημαντικό ότι αυτές οι τάσεις επιμένουν ακόμη και αφότου συνυπολογίζονται η αυξημένη ευαισθητοποίηση και η μείωση του στιγματισμού για ζητήματα ψυχικής υγείας, υποδεικνύοντας μια πραγματική αύξηση του κλινικού βάρους, όχι μόνο μεγαλύτερη αποδοχή για όλα αυτά.

Γιατί τα αποτελέσματα ψυχικής υγείας της Gen-Z είναι χειρότερα

Συνεχής ψηφιακή έκθεση

Η Gen-Z περνάει περισσότερο χρόνο στο διαδίκτυο από οποιαδήποτε προηγούμενη γενιά. Πάνω από το 60% λέει ότι τα social media επηρεάζουν αρνητικά την ψυχική τους υγεία, επικαλούμενοι τη διαρκή σύγκριση, την παρενόχληση, την παραπληροφόρηση και την έλλειψη ψυχολογικού χρόνου ανάπαυσης. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες γενιές, η έκθεση είναι συνεχής και καθοδηγείται από αδυσώπητους αλγόριθμους.

Οικονομική ανασφάλεια από νεαρή ηλικία

Η Gen-Z εισήλθε στην εφηβεία και την ενηλικίωση κατά τη διάρκεια αλλεπάλληλων παγκόσμιων κρίσεων: οικονομικές υφέσεις, πανδημικές διαταραχές και ελλείψεις στέγασης. Οι έρευνες δείχνουν ότι πάνω από το 70% ανησυχεί για την οικονομική δυνατότητα στέγασης και σχεδόν οι μισοί αναφέρουν καθημερινό οικονομικό άγχος.

Ακαδημαϊκή πίεση και πίεση απόδοσης

Η Gen-Z αναφέρει υψηλότερο άγχος που σχετίζεται με το σχολείο και την καριέρα σε σχέση με τους Millennials στην ίδια ηλικία. Η συνεχής προβολή της επιτυχίας (ελάχιστων και υπερ-προβεβλημένων) συνομηλίκων τους στο διαδίκτυο εντείνει τον φόβο της υστέρησης, ακόμη και όταν η αντικειμενική τους απόδοση είναι επαρκής.

Κενά στην πρόσβαση σε φροντίδα ψυχικής υγείας

Παρά την υψηλότερη ανάγκη, η Gen-Z αναφέρει συχνά δυσκολία πρόσβασης σε οικονομικά προσιτές, έγκαιρες υπηρεσίες ψυχικής υγείας, γεγονός που οδηγεί σε μη θεραπευμένη ή παρατεταμένη δυσφορία κατά τη διάρκεια κρίσιμων αναπτυξιακών ετών.

Πώς η ψυχική υγεία αναδιαμορφώνει τη σχέση της Gen-Z με την εργασία

Η στάση της Gen-Z απέναντι στην εργασία δεν μπορεί να διαχωριστεί από την πραγματικότητα της ψυχικής υγείας τους. Η εργασία δεν θεωρείται ως κεντρικός πυλώνας ταυτότητας, όπως συνέβαινε κατά κόρον σε προηγούμενες γενιές (Gen-X, Boomers), αλλά ως ένα συστατικό της συνολικής ευεξίας.

Τα δεδομένα του εργατικού δυναμικού δείχνουν σταθερά ότι η Gen-Z:

• Τοποθετεί την ψυχική υγεία σε ισότιμη ή υψηλότερη βάση από τον μισθό
• Είναι σημαντικά πιο πιθανό να εγκαταλείψει θέσεις εργασίας, όπου νιώθει να βλάπτουν την ψυχολογική της ευεξία
• Αναμένει από τους εργοδότες να αναγνωρίσουν το άγχος, την επαγγελματική εξουθένωση και το συναισθηματικό φορτίο που βιώνουν
• Είναι λιγότερο πρόθυμοι να ανεχθούν ότι έχουν κάποιου τύπου “υποχρέωση” απέναντι στον εργοδότη και να “πληρώσουν” μέσω υπερωριών και χρόνιας υπερκόπωσης

Αυτό συχνά παρερμηνεύεται ως ευθραυστότητα ή έλλειψη δέσμευσης. Στην πραγματικότητα, αντανακλά υψηλότερο βασικό άγχος σε συνδυασμό με πληρέστερη παιδεία ψυχικής υγείας.

Τι λένε συχνά εργοδότες και επιχειρήσεις για τη Gen-Z

«Δεν θέλουν να εργαστούν σκληρά»: Η Gen-Z επιδεικνύει ισχυρή δέσμευση, αρκεί να αισθάνεται πως η εργασία είναι δίκαιη, ουσιαστική και με σεβαστά όρια. Αυτό που απορρίπτουν είναι η απλήρωτη υπερπροσπάθεια χωρίς υποστήριξη ή σκοπό.

«Δεν δείχνουν αφοσίωση»: Η Gen-Z είναι πιστή σε αξίες, συνεργάτες και περιβάλλοντα, όχι στους θεσμούς. Η αφοσίωσή της εξαρτάται από την ψυχολογική ασφάλεια που νιώθει, τη διαφάνεια στην εργασιακή κουλτούρα και τις ευκαιρίες πραγματικής ατομικής ανάπτυξης/προόδου.

«Η ψυχική τους υγεία είναι ένα προσωπικό τους ζήτημα»: Για τη Gen-Z, η ψυχική υγεία είναι πυλώνας στον χώρο εργασίας. Οι εργοδότες που την αντιμετωπίζουν ως κάτι καθαρά ατομικό βλέπουν υψηλότερο ρυθμό παραιτήσεων, αποδέσμευσης και ζημιάς στην φήμη της επιχείρησής τους.

Τι περιμένει η Gen-Z από τους εργοδότες

Μεγάλες έρευνες για το εργατικό δυναμικό δείχνουν ότι η Gen-Z δίνει μεγάλη αξία σε:

• Ορατή υποστήριξη ψυχικής υγείας (εκτιμάται κατά ~80%)
• Ευέλικτο χρονοδιάγραμμα ή υβριδική εργασία (~70%)
• Σαφή, ειλικρινή επικοινωνία από την ηγεσία
• Προϊσταμένους εκπαιδευμένους στην ενσυναίσθηση και την ανατροφοδότηση, όχι μόνο σε μετρήσεις/δείκτες απόδοσης/κέρδους

Είναι σημαντικό ότι η Gen-Z αποσυνδέεται γρήγορα από την εργασία, όταν η υποστήριξη μένει μόνο στα λόγια και όχι στην καθημερινή πρακτική.

Γιατί αυτό έχει σημασία πέρα από τη Διαχείριση Ανθρωπίνου Δυναμικού

Η Gen-Z σύντομα θα αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 25% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού. Το βάρος της ψυχικής υγείας τους δεν είναι ατομικό ή πολιτισμικό ζήτημα: είναι μια πρόκληση δημόσιας υγείας και παραγωγικότητας σε επίπεδο πληθυσμού.

Χωρίς προσαρμογή, οι επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν:

• Υψηλότερη εναλλαγή (κύκλος προσλήψεων-παραιτήσεων) προσωπικού που σχετίζεται με την επαγγελματική εξουθένωση
• Αυξημένες απουσίες
• Μειωμένη δέσμευση και καινοτομία
• Αυξανόμενο κόστος που σχετίζεται με την υγεία

Οι οργανισμοί που ανταποκρίνονται αποτελεσματικά ενδέχεται να αποκτήσουν μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα και εμπιστοσύνη σε μια ολοένα και πιο τεταμένη αγορά εργασίας.

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι η Gen-Z στην πραγματικότητα λιγότερο ανθεκτική από τις προηγούμενες γενιές;

Όχι. Τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η Gen-Z αντιμετωπίζει υψηλότερο βασικό στρες και είναι πιο πρόθυμη να κατονομάσει την ψυχολογική βλάβη παρά να την καταστείλει/καταπιέσει μέσα της.

Γιατί η Gen-Z δίνει προτεραιότητα στην ψυχική υγεία έναντι του μισθού;

Επειδή έχουν δει την επαγγελματική εξουθένωση, την αστάθεια και την κακή ψυχική υγεία να υπονομεύουν την μακροπρόθεσμη επιτυχία περισσότερο από το χαμηλότερο εισόδημα.

Βελτιώνει πραγματικά η ευελιξία την παραγωγικότητα της Gen-Z;

Ναι. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ευελιξία (σ.σ. άνεση να αλλάζουν ακόμα και άσχετες μεταξύ τους δουλειές) βελτιώνει τη διατήρηση και την εμπλοκή χωρίς να μειώνει την απόδοση.

Είναι πιθανό τα προβλήματα ψυχικής υγείας της Gen-Z να επιλυθούν με την ηλικία;

Όχι αυτόματα. Τα πρώιμα, μη θεραπευμένα προβλήματα ψυχικής υγείας συχνά επιμένουν μέχρι τα μέσα της ενήλικης ζωής χωρίς συστηματική υποστήριξη.

Συμπέρασμα

Οι νέοι της Gen-Z δεν είναι ούτε αδιάφοροι, ούτε “δικαιωματιστές”. Είναι η στατιστικώς πιο αγχωμένη, πιεσμένη και πιο οικονομικά αβέβαιη από όλες τις προηγούμενες γενιές στην ίδια ηλικία (πάντα μεταπολεμικά μιλώντας). Οι προσδοκίες τους για την εργασία αντικατοπτρίζουν αυτήν την πραγματικότητα.

Για τους εργοδότες, η κατανόηση της Gen-Z δεν είναι πλέον μια πολιτισμική άσκηση: είναι μια στρατηγική αναγκαιότητα επιβίωσης της επιχείρησής τους. Η προσαρμογή στις ανάγκες ψυχικής υγείας των Gen-Z εργαζομένων είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση βιώσιμων, παραγωγικών χώρων εργασίας στις επόμενες δεκαετίες.

Πηγές:
aecf.org (1)
aecf.org (2)
apa.org
gallup.com