ΥΓΕΙΑ

Μελατονίνη σε παιδιά: Τι προειδοποιούν οι ειδικοί

Μιχάλης Θερμόπουλος

Ολοένα και περισσότερα παιδιά και προ-έφηβοι παίρνουν μελατονίνη για να κοιμηθούν καλύτερα, διαπίστωσε μια νέα μελέτη.

Μελατονίνη σε παιδιά: Τι προειδοποιούν οι ειδικοί
Bigstock

Την ίδια στιγμή οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι γονείς συχνά αγνοούν ορισμένους κινδύνους για την μελατονίνη στα παιδιά, ιδιαίτερα για την μακροχρόνια χρήση.

Επίσης, οι παστίλιες μελατονίνης μοιάζουν με καραμέλες, κάτι που μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τα μικρά παιδιά.

Η μελατονίνη είναι ορμόνη και οι επιπτώσεις στην εφηβεία παραμένουν ασαφείς. Οι ερευνητές σημείωσαν επίσης ότι δεν περιέχουν όλα τα συμπληρώματα μελατονίνης αυτό που λένε ότι περιέχουν: ορισμένα που δοκιμάστηκαν σε μια ξεχωριστή μελέτη περιείχαν δύο έως τρεις φορές την ποσότητα μελατονίνης στην ετικέτα και ένα συμπλήρωμα δεν περιείχε καθόλου!

Μελατονίνη: Άγνωστες οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της

Αν και δεν μιλούν πλήρως ενάντια στα συμπληρώματα μελατονίνης, οι ερευνητές στην μελέτη επεσήμαναν ότι η βραχυπρόθεσμη χρήση είναι ασφαλέστερη.

“Δεν λέμε ότι η μελατονίνη είναι πάντα επιβλαβής για τα παιδιά. Ωστόσο, χρειάζεται να γίνει πολύ περισσότερη έρευνα για να μπορέσουμε να δηλώσουμε με σιγουριά ότι είναι ασφαλές για τα παιδιά να παίρνουν μελατονίνη ως μακροχρόνια θεραπεία, δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δρ. Lauren Hartstein, από το Εργαστήριο Ύπνου και Ανάπτυξης στο πανεπιστήμιο του Κολοράντο.

“Μιλήστε με τον παιδίατρό σας προτού δώσετε στο παιδί σας μελατονίνη”, είπε ο δρ. Raj Bhui, ειδικός στην ιατρική του ύπνου και εκπρόσωπος της Αμερικανικής Ακαδημίας Ιατρικής Ύπνου, ο οποίος δεν συμμετείχε στην μελέτη. “Εάν, μετά τη στάθμιση των πιθανών κινδύνων και οφελών, η μελατονίνη συνιστάται από τον παιδίατρο ως η κατάλληλη θεραπεία, τότε θα σας συστήσει και δοσολογία και χρονοδιάγραμμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος ύπνου του παιδιού”.

Μελατονίνη: Αυξανόμενη τάση η χρήση της από μικρότερες ηλικίες

Από το 2017 έως το 2018, μόλις το 1,3% των γονέων ανέφεραν ότι τα παιδιά τους έκαναν χρήση μελατονίνης (στοιχεία από σχετικές έρευνες στις ΗΠΑ). Η χρήση μελατονίνης όμως υπερδιπλασιάστηκε σε παιδιά και νέους έως το 2020, αποκάλυψε μια άλλη μελέτη. “Ξαφνικά, το 2022, αρχίσαμε να παρατηρούμε πολλούς γονείς που μας έλεγαν ότι το υγιές παιδί τους έπαιρνε τακτικά μελατονίνη”, είπε η δρ. Hartstein.

Αυτή και οι συνεργάτες της μίλησαν με τους γονείς 993 παιδιών, ηλικίας 1 έως κάτω των 14 ετών, από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2023. Βρήκαν ότι περίπου το 20% αυτών των παιδιών λάμβαναν μελατονίνη ως βοήθημα ύπνου. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Pediatrics, υποδηλώνει επίσης ότι ορισμένοι γονείς δίνουν τακτικά μελατονίνη στα παιδιά τους προσχολικής ηλικίας.

Διαπίστωσαν ότι σχεδόν το 6% των παιδιών προσχολικής ηλικίας 1 έως 4 ετών, το 18,5% των παιδιών ηλικίας 5 έως 9 ετών και το 19,4% των παιδιών ηλικίας 10 έως 13 ετών είχαν λάβει προσφάτως μελατονίνη (μέσα στον προηγούμενο μήνα).

Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι πολλά παιδιά έπαιρναν μελατονίνη για αρκετές νύχτες. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας έλαβαν τακτικά το συμπλήρωμα κατά μέσο όρο για 1 έτος, τα παιδιά δημοτικού για ένα μέσο όρο 18 μηνών και οι προέφηβοι για 21 μήνες.

Χάος με το τι μπορεί να περιέχει ένα συμπλήρωμα μελατονίνης χωρίς έγκριση

Τα συμπληρώματα μελατονίνης, όπως και πολλά άλλα συμπληρώματα, δεν ελέγχονται πάντα και επαρκώς ως προς την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους.

Σε μια διαφορετική μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο, οι ερευνητές εξέτασαν 25 προϊόντα μελατονίνης (που πωλούνται στις ΗΠΑ) και διαπίστωσαν ότι 22 από αυτά περιείχαν διαφορετικές ποσότητες μελατονίνης από εκείνες που αναγράφονται στην ετικέτα. Μάλιστα ένα περιείχε περισσότερο από τριπλάσια ποσότητα και σε ένα άλλο οι ερευνητές δεν μπορούσαν να εντοπίσουν καθόλου μελατονίνη!

Υπάρχει μια γενική λανθασμένη αντίληψη ότι τα συμπληρώματα είναι φυσικά και επομένως ασφαλή, είπε ο δρ. Bhui. “Πολλαπλές έρευνες για τα συμπληρώματα που διατίθενται στο εμπόριο έδειξαν ότι δεν μπορούμε να υποθέσουμε πως ό,τι αναγράφεται στην ετικέτα βρίσκεται στο χάπι ή πως ό,τι υπάρχει στο χάπι αποκαλύπτεται στην ετικέτα. Επίσημες εργαστηριακές δοκιμές αποκάλυψαν ότι ορισμένα συμπληρώματα είναι νοθευμένα με μη εγκεκριμένα φαρμακευτικά συστατικά, μολυσμένα με μικρόβια ή ακόμη και μολυσμένα με τοξίνες όπως το αρσενικό, ο μόλυβδος και ο υδράργυρος”.

Η επιλογή ενός προϊόντος με έγκριση από τις αρμόδιες αρχές (όπως ο ΕΟΦ) μπορεί να προσφέρει στους γονείς κάποια άνεση σχετικά με την περιεκτικότητα σε μελατονίνη και τη συνέπεια στην επισήμανση της ετικέτας, είπε ο δρ. Bhui. Η λήψη μέτρων για να μην προμηθεύονται τα παιδιά διάφορα σκευάσματα από το διαδίκτυο είναι επίσης σημαντική. Με την αυξημένη χρήση μελατονίνης, αυτό αποτελεί ένα αναλόγως αυξανόμενο πρόβλημα.

Πηγή: webmd.com