ΥΓΕΙΑ

Αυτό ίσως βλέπουν οι άνθρωποι όταν πεθαίνουν

Μιχάλης Θερμόπουλος

Το παλιό κλισέ σχετικά με το έντονο φως και το να βλέπεις τη ζωή σου να περνά μπροστά στα μάτια σου, μπορεί και να είναι ολόσωστο!

Αυτό ίσως βλέπουν οι άνθρωποι όταν πεθαίνουν
Bigstock

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες απέκτησαν μερικές συναρπαστικές γνώσεις για το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο καθώς παίρνουμε την τελευταία μας ανάσα, παρέχοντας, έτσι μια “κλεφτή ματιά” στην εμπειρία του θανάτου.

Για παράδειγμα, τον Φεβρουάριο του 2022, επιστήμονες κατέγραψαν κατά λάθος την εγκεφαλική δραστηριότητα ενός 87χρονου άνδρα καθώς πέθανε μετά από καρδιακή προσβολή. Πριν από την μοιραία στιγμή, ο ασθενής είχε τοποθετηθεί με μια συσκευή που παρακολουθούσε συνεχώς τα εγκεφαλικά του κύματα ως μέρος της θεραπείας επιληψίας, ωστόσο το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) από τη στιγμή του θανάτου του επέτρεψε στους ερευνητές να αποκτήσουν κάποιες απροσδόκητες γνώσεις για το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο εκείνη ακριβώς τη στιγμή.

Προς έκπληξη πολλών, το ΗΕΓ έδειξε ότι τα μοτίβα της εγκεφαλικής δραστηριότητας που σχετίζονται με τα όνειρα και την ανάκληση μνήμης άρχισαν να διεγείρονται ακριβώς τη στιγμή που η καρδιά σταμάτησε να χτυπά, συνεχίζοντας για αρκετά λεπτά μετά. Αν και είναι αδύνατο να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα από αυτές τις πληροφορίες, η εγκεφαλική δραστηριότητα που σχετίζεται με την ανάκτηση μνήμης μπορεί να υποδηλώνει ότι πραγματικά “βλέπουμε τη ζωή μας να περνάει μπροστά στα μάτια μας”, όταν πεθαίνουμε.

Αυτή η πιθανότητα ενισχύεται περαιτέρω από τα αποτελέσματα μιας μεταγενέστερης μελέτης στην οποία συμμετείχαν τέσσερις ασθενείς με καρδιακή προσβολή που πέθαναν στην μονάδα νευροεντατικής θεραπείας (NICU) στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Μίσιγκαν. Παρακολουθώντας τις νευρικές ταλαντώσεις των ασθενών καθώς πέθαιναν, οι ερευνητές παρατήρησαν μια έκρηξη δραστηριότητας στην λεγόμενη “καυτή ζώνη” του εγκεφάλου, η οποία βρίσκεται στη διασταύρωση του κροταφικού, του βρεγματικού και του ινιακού λοβού και συνδέεται τόσο με τα όνειρα όσο και με τη συνειδητή σκέψη.

Ωστόσο, για να κατανοήσουν το πώς αυτά τα πρότυπα εγκεφαλικής δραστηριότητας μεταφράζονται σε πραγματική εμπειρία, οι ερευνητές θα έπρεπε να μιλήσουν με άτομα που... είχαν πεθάνει και επέστρεψαν στη ζωή! Ως μέρος ενός συνεχιζόμενου έργου που εξετάζει τις εμπειρίες ασθενών που έχουν φτάσει σε σημείο να σταματήσει η καρδιά τους προτού τους επαναφέρουν στη ζωή, οι επιστήμονες δημοσίευσαν πρόσφατα πληροφορίες από μια σειρά συνεντεύξεων που πραγματοποιήθηκαν σε πολλά νοσοκομεία στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Δημοσιεύοντας κάποια σχετικά στοιχεία 2019, άλλοι ερευνητές αποκάλυψαν ότι το 86% των συμμετεχόντων στην μελέτη ανέφεραν ότι είδαν έντονο φως, ενώ το 54% ξαναβίωσε και επανεξέτασε τα κύρια γεγονότα της ζωής του, επιβεβαιώνοντας δύο από τα πιο κοινά κλισέ που σχετίζονται με τον θάνατο. Συνολικά, η εμπειρία του θανάτου περιγράφηκε ως “ευχάριστη και αναζωογονητική”, με το 95% των ερωτηθέντων να ισχυρίζονται ότι ένιωσαν μια αίσθηση χαράς και γαλήνης καθώς άφηναν το σώμα τους, ενώ το ίδιο ποσοστό είπε ότι η όλη εμπειρία τους άλλαξε με θετικό τρόπο.

Παρουσιάζοντας πιο λεπτομερή αποτελέσματα νωρίτερα φέτος, άλλοι ερευνητές αποκαλύπτουν ότι πολλοί ασθενείς αντιλαμβάνονταν όλες τις ιατρικές διαδικασίες που πραγματοποιούνταν καθώς υποβλήθηκαν σε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, παρά το γεγονός ότι ήταν φαινομενικά σε κώμα. Επιπλέον, πάνω από το 20% είχαν αυτό που οι συγγραφείς αποκαλούν “υπερβατική ανακαλούμενη εμπειρία θανάτου”, που σημαίνει ότι η όλη εμπειρία τους έκανε να επαναξιολογήσουν και να επαναπροσδιορίσουν την ιστορία, την ταυτότητα και τον σκοπό της ζωής τους.

Παρά αυτές τις ιδέες, ο θάνατος παραμένει ένα θολό θέμα που συνεχίζει να ξεφεύγει των όποιων επιστημονικών διαπιστώσεων. Για παράδειγμα, δεν είναι σαφές το πώς ή το γιατί ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται στον δικό του αφανισμό δημιουργώντας τέτοιες εμπειρίες.

Μια θεωρία –αν και σε μεγάλο βαθμό αναπόδεικτη– είναι ότι ο εγκέφαλος απελευθερώνει την ισχυρή ψυχεδελική ένωση DMT (Ν,Ν-Διμεθυλτρυπταμίνη) καθώς πεθαίνουμε σε μια προσπάθεια να διατηρήσει ζωντανούς τους νευρώνες εν τη απουσία οξυγόνου. Εάν είναι αλήθεια, αυτό μπορεί να εξηγήσει μερικές από τις πνευματικές γνώσεις που αποκτήθηκαν τη στιγμή του θανάτου, αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα για να μπορέσουν να δικαιολογηθούν τέτοιοι ισχυρισμοί.

Πηγή: iflscience.com