ΥΓΕΙΑ

Γαϊδουράγκαθο: Οφέλη, ασφάλεια και τρόποι κατανάλωσης

Σινάνη Αικατερίνη

Το γαϊδουράγκαθο (Silybum marianum) είναι ένα φυτό που ευδοκιμεί στις μεσογειακές χώρες και χρησιμοποιείται για την παρασκευή φυσικών φαρμάκων.

Γαϊδουράγκαθο: Οφέλη, ασφάλεια και τρόποι κατανάλωσης

Το δραστικό συστατικό του γαϊδουράγκαθου είναι η σιλυμαρίνη. Οι γιατροί χρησιμοποιούν το φυτό κυρίως για τη θεραπεία ηπατικών προβλημάτων, αλλά πολλοί υποστηρίζουν ότι μπορεί να μειώσει τη χοληστερόλη και να βοηθήσει στη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2.

Οφέλη του γαϊδουράγκαθου

Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν όλα τα μέρη του γαϊδουράγκαθου για τη θεραπεία διαφόρων προβλημάτων υγείας.

Καταναλώνεται με τη μορφή αφεψήματος, αλλά προστίθεται και σε κρέμες για την επιδερμίδα.

Η πιο συνηθισμένη χρήση του γαϊδουράγκαθου είναι για την αντιμετώπιση προβλημάτων του ήπατος.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία:

  • της κίρρωσης
  • του ίκτερου
  • της ηπατίτιδας
  • των διαταραχών της χοληδόχου κύστης

Άλλα πιθανά οφέλη περιλαμβάνουν την προστασία της καρδιάς μέσω της διαχείρισης του διαβήτη τύπου 2.

Δείτε αναλυτικά τα πιθανά οφέλη του γαϊδουράγκαθου για την υγεία.

Υποστηρίζει την υγεία του ήπατος

Μελέτη του 2016 διαπίστωσε ότι το γαϊδουράγκαθο βελτίωσε σε ποντίκια τη βλάβη του ήπατος που προκλήθηκε από τη διατροφή.

Οι ερευνητές θεωρούν ότι το δραστικό συστατικό του γαϊδουράγκαθου, η σιλυμαρίνη, δρα ως αντιοξειδωτικό μειώνοντας την παραγωγή ελεύθερων ριζών. Αυτό έχει αποτοξινωτικό αποτέλεσμα, ευεργετικό για το συκώτι.

Μέχρι να προκύψουν περισσότερα στοιχεία από τη έρευνα γύρω από το γαϊδουράγκαθο, οι γιατροί δεν το συνιστούν ως την κύρια θεραπευτική επιλογή για ηπατικά προβλήματα. Μπορεί όμως να λειτουργήσει ως συμπληρωματική θεραπεία εάν το εγκρίνει ο γιατρός σας.

Είναι καλό για το δέρμα

Το γαϊδουράγκαθο μπορεί να συμβάλλει στην υγεία του δέρματος. Μελέτη του 2015 σε ποντίκια έδειξε ότι μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση φλεγμονωδών δερματικών παθήσεων.

Άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι το γαϊδουράγκαθο είχε αντιοξειδωτικές και αντιγηραντικές επιδράσεις στα ανθρώπινα κύτταρα του δέρματος σε εργαστηριακό περιβάλλον.

Μελέτη του 2019 που επίσης πραγματοποιήθηκε σε κύτταρα σε εργαστήριο, διαπίστωσε ότι οι ενώσεις του γαϊδουράγκαθου μπορεί να προστατεύουν από τις βλαβερές επιδράσεις της έκθεσης στον ήλιο, συμπεριλαμβανομένης της επιβράδυνσης της γήρανσης του δέρματος.

Μειώνει τη χοληστερόλη

Η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού. Έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι το γαϊδουράγκαθο μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, αν και τα αποτελέσματα δεν είναι οριστικά.

Μελέτη του 2016 έδειξε ότι το γαϊδουράγκαθο μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση των επιπέδων χοληστερόλης σε χαμηλά επίπεδα. Όσοι έλαβαν γαϊδουράγκαθο για την αντιμετώπιση του διαβήτη, είχαν χαμηλότερη χοληστερόλη συγκριτικά με όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο.

Σε μελέτη του 2016, οι ερευνητές τάισαν αρουραίους με δίαιτα υψηλή σε χοληστερόλη. Οι αρουραίοι που έλαβαν παράλληλα και σιλυμαρίνη (δραστική ουσία του γαϊδουράγκαθου), είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα ολικής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων στο αίμα.

Υποστηρίζει την απώλεια βάρους

Έρευνα σε πειραματόζωα διαπίστωσε ότι η σιλυμαρίνη προκάλεσε απώλεια βάρους σε ποντίκια που ακολούθησαν διατροφή για αύξηση του βάρους.

Αυτό υποδηλώνει ότι το γαϊδουράγκαθο μπορεί να είναι ευεργετικό για όσους επιθυμούν να χάσουν βάρος. Απαιτείται περισσότερη έρευνα σχετικά με τις επιδράσεις του γαϊδουράγκαθου στην απώλεια βάρους στους ανθρώπους.

Μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη

Μελέτη του 2016 σε ποντίκια, διαπίστωσε ότι το εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου βοήθησε στη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, η οποία αποτελεί πρόβλημα για τα άτομα με διαβήτη τύπου 2.

Άλλη ανασκόπηση του 2020, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ένωση σιλυμαρίνη φαίνεται να αποτελεί μια «πολλά υποσχόμενη ουσία» για τη θεραπεία της αντίστασης στην ινσουλίνη, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με παχυσαρκία και διαβήτη τύπου 2.

Αν και το γαϊδουράγκαθο θα μπορούσε να διαδραματίσει ρόλο στη διαχείριση του διαβήτη, οι επιστήμονες πρέπει να διεξαγάγουν περισσότερες έρευνες για να επιβεβαιώσουν εάν μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και υποστηρίζει τη διαχείριση του διαβήτη.

Βελτιώνει τα συμπτώματα του αλλεργικού άσθματος

Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης ασθένεια στην οποία το ανοσοποιητικό αντιδρά υπερβολικά σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, προκαλώντας φλεγμονή στους αεραγωγούς. Το δραστικό συστατικό του γαϊδουράγκαθου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής

Μελέτη του 2012 διαπίστωσε ότι η σιλυμαρίνη βοήθησε στην προστασία από τη φλεγμονή των αεραγωγών ποντίκια με αλλεργικό άσθμα. Άλλη μελέτη του 2020 σε ποντίκια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η σιλυμαρίνη μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο των συμπτωμάτων του άσθματος ρυθμίζοντας τις ανοσολογικές αντιδράσεις.

Περιορίζει την εξάπλωση του καρκίνου

Το γαϊδουράγκαθο μπορεί να βοηθήσει στην αναστολή της εξάπλωσης ορισμένων τύπων καρκίνου.

Μικρές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν κυρίως σε κύτταρα σε εργαστήρια έχουν διαπιστώσει ότι το γαϊδουράγκαθο μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων και των όγκων και ενδεχομένως να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της χημειοθεραπείας, σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ.

Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει οφέλη για διάφορους τύπους καρκίνου, όπως:

  • καρκίνος του προστάτη
  • καρκίνος του μαστού
  • καρκίνος του τραχήλου της μήτρας
  • λευχαιμία
  • καρκίνος του δέρματος
  • καρκίνος του παχέος εντέρου

Αρκετές μικρές μελέτες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι το γαϊδουράγκαθο μπορεί να μειώσει τις παρενέργειες των αντικαρκινικών θεραπειών, συμπεριλαμβανομένης της ακτινοθεραπείας και της χημειοθεραπείας.

Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) δεν έχει εγκρίνει το γαϊδουράγκαθο για τη θεραπεία του καρκίνου. Απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να προσδιοριστεί πώς μπορεί το γαϊδουράγκαθο να βοηθήσει στην καταπολέμηση του καρκίνου.

Υποστηρίζει την υγεία των οστών

Το γαϊδουράγκαθο μπορεί να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην υποστήριξη της υγείας των οστών. Μελέτη διαπίστωσε ότι βοήθησε στην πρόληψη της οστικής απώλειας.

Η μελέτη εξέτασε συγκεκριμένα την οστική απώλεια που προκαλείται από έλλειψη οιστρογόνων σε αρουραίους στους οποίους είχαν αφαιρεθεί οι ωοθήκες. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν το γαϊδουράγκαθο είναι εξίσου ευεργετικό για την οστική απώλεια λόγω διαφορετικής αιτίας.

Βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία

Μελέτη του 2015 σε πειραματόζωα διαπίστωσε ότι το γαϊδουράγκαθο αύξησε την αντοχή στο οξειδωτικό στρες, πιθανή αιτία της νόσου Αλτσχάιμερ.

Με αυτόν τον τρόπο, το γαϊδουράγκαθο μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας και στη θεραπεία εκφυλιστικών παθήσεων που επηρεάζουν τον εγκέφαλο. Οι ερευνητές πρέπει να διεξαγάγουν περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους για να επιβεβαιώσουν τις επιδράσεις του γαϊδουράγκαθου στη γνωστική λειτουργία.

Υποστηρίζει το ανοσοποιητικό

Το γαϊδουράγκαθο μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις και να μειώσει τη χρόνια φλεγμονή.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η σιλυμαρίνη καταστέλλει την υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος, μειώνοντας τη χρόνια φλεγμονή που σχετίζεται με παθήσεις, όπως το άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα.

Μελέτη διαπίστωσε ότι το εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου είχε θετική επίδραση στην ανοσολογική απόκριση των ανθρώπων.

Είναι ασφαλές το γαϊδουράγκαθο;

Τα συμπληρώματα γαϊδουράγκαθου φαίνεται να έχουν πολύ λίγες παρενέργειες.

Σπάνια, η λήψη γαϊδουράγκαθου μπορεί να προκαλέσει:

  • καθαρτική δράση
  • ναυτία
  • καούρα
  • στομαχικές διαταραχές
  • ήπια αλλεργική αντίδραση σε υψηλές δόσεις

Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες σχετικά με την αλληλεπίδραση του γαϊδουράγκαθου με άλλα φάρμακα. Πριν ξεκινήσετε τη λήψη οποιουδήποτε νέου συμπληρώματος ή φαρμάκου, πρέπει πάντα να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

Πώς να χρησιμοποιήσετε το γαϊδουράγκαθο

Το γαϊδουράγκαθο διατίθεται σε μορφή συμπληρώματος σε πολλά καταστήματα υγιεινής διατροφής. Δεν υπάρχει τυπική δόση γαϊδουράγκαθου, επομένως είναι καλύτερο να διαβάζετε τη δοσολογία που προτείνεται στη συσκευασία.

Μπορείτε επίσης να πίνετε αφέψημα γαϊδουράγκαθου, αλλά μην υπερβαίνετε τα έξι φλιτζάνια την ημέρα.

Με πληροφορίες από Medical News Today