ΥΓΕΙΑ

Χάνετε διπλάσιο βάρος αν μαγειρεύετε το φαγητό που τρώτε - Τι ισχύει για τα επεξεργασμένα

Σινάνη Αικατερίνη

Όποιος έχει προσπαθήσει να χάσει βάρος έχει ακούσει τη γνωστή συμβουλή των διατροφολόγων: «Μαγείρεψε εσύ το φαγητό σου».

Χάνετε διπλάσιο βάρος αν μαγειρεύετε το φαγητό που τρώτε - Τι ισχύει για τα επεξεργασμένα

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Medicine επιβεβαιώνει ότι δεν πρόκειται απλώς για λαϊκή σοφία. Οι άνθρωποι που έτρωγαν κυρίως σπιτικά, ελάχιστα επεξεργασμένα φαγητά, έχασαν σχεδόν διπλάσιο βάρος σε σύγκριση με όσους κατανάλωναν κυρίως έτοιμα, υπερεπεξεργασμένα προϊόντα.

Η μελέτη παρακολούθησε 50 ενήλικες που χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες: η μία κατανάλωνε τρόφιμα πολύ επεξεργασμένα, ενώ η άλλη έτρωγε κυρίως φρέσκα ή απλά μαγειρεμένα τρόφιμα. Και οι δύο δίαιτες κάλυπταν τις διατροφικές οδηγίες του Ηνωμένου Βασιλείου. Παρότι και οι δύο ομάδες έχασαν βάρος (λόγω μείωσης θερμίδων), εκείνοι που έτρωγαν λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα κατανάλωναν τελικά ακόμη λιγότερες θερμίδες συνολικά - και είδαν μεγαλύτερη βελτίωση στα επίπεδα λίπους, τριγλυκεριδίων και λιγούρας για πρόχειρο φαγητό.

Γιατί έχει σημασία η επεξεργασία

Η επεξεργασία των τροφίμων δεν είναι από μόνη της «κακή». Χωρίς αυτήν, πολλά τρόφιμα δεν θα ήταν ασφαλή ή δεν θα διατηρούνταν. Το πρόβλημα είναι ο βαθμός επεξεργασίας.

Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα είναι βιομηχανικά προϊόντα που περιέχουν απομονωμένα συστατικά (όπως έλαια, άμυλα ή πρωτεΐνες), ενισχυτικά γεύσης, γλυκαντικά, χρωστικές και σταθεροποιητές.

Παραδείγματα: δημητριακά με ζάχαρη, αναψυκτικά, έτοιμα γεύματα, μπισκότα, κέικ, επεξεργασμένα αλλαντικά.

Αντίθετα, τα ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι σχεδόν στη φυσική τους μορφή: φρέσκα ή κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά, όσπρια, αυγά, ψάρι, απλό γιαούρτι, δημητριακά ολικής, κονσέρβες χωρίς πρόσθετα ή ζάχαρη. Αυτά τα τρόφιμα διατηρούν τις φυτικές ίνες, τα θρεπτικά συστατικά και τη φυσική τους ισορροπία.

Οι αριθμοί δεν λένε όλη την αλήθεια

Η νέα μελέτη δείχνει ότι το σώμα δεν αντιδρά μόνο στις θερμίδες, αλλά και στο είδος του φαγητού.

Όσοι έτρωγαν ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα, εκτός από το να καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες, είχαν και λιγότερες επιθυμίες για γλυκά ή αλμυρά σνακ, κάτι που δείχνει πως το σώμα «ρυθμίζεται» διαφορετικά όταν λαμβάνει τροφή με φυσική σύσταση.

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες που βασίστηκαν στα απλά γεύματα είχαν καλύτερα επίπεδα λιπιδίων και σακχάρου, υποδεικνύοντας ότι η ποιότητα της τροφής επηρεάζει τη μεταβολική υγεία περισσότερο απ’ όσο νομίζαμε.

Πώς να ξεχωρίζετε τα υπερεπεξεργασμένα

Ένας απλός κανόνας: αν μια ετικέτα έχει πάνω από 5-10 συστατικά ή αναφέρει πράγματα που δεν θα χρησιμοποιούσατε ποτέ στην κουζίνα (π.χ. σταθεροποιητής Ε κλπ), πιθανότατα είναι υπερεπεξεργασμένο προϊόν.

Δώστε επίσης προσοχή στα αλλαντικά και καπνιστά προϊόντα. Αν και το κάπνισμα είναι παραδοσιακός τρόπος συντήρησης, τα περισσότερα εμπορικά είδη (μπέικον, ζαμπόν, λουκάνικα) περιέχουν πρόσθετα και θεωρούνται υπερεπεξεργασμένα. Αντίθετα, το απλό καπνιστό ψάρι, όπως ο σολομός, έχει σαφώς λιγότερα πρόσθετα.

Η ρεαλιστική πλευρά

Το μήνυμα της έρευνας δεν είναι να δαιμονοποιήσουμε τα έτοιμα φαγητά. Η ευκολία έχει αξία, ειδικά για ανθρώπους με περιορισμένο χρόνο ή κινητικότητα. Άλλωστε, και οι δύο ομάδες συμμετεχόντων -ακόμη κι εκείνη με τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα- είδαν κάποια βελτίωση.

Το ζητούμενο είναι η ισορροπία: περισσότερα σπιτικά γεύματα, λιγότερα βιομηχανικά προϊόντα, και επιλογές με όσο το δυνατόν λιγότερη «παρέμβαση». Στην πράξη, αυτό σημαίνει να βασίζετε τα πιάτα σας σε λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ψάρι και φρούτα.

Και, κυρίως, να θυμάστε πως «υγιεινό» δεν σημαίνει περίπλοκο: το φαγητό που φτιάχνεται στο σπίτι με απλά υλικά εξακολουθεί να είναι το πιο αποτελεσματικό «εργαλείο» για υγεία και έλεγχο βάρους.

Πηγή: Independent