Τι συμβαίνει στην καρδιά και τις αρτηρίες μας καθώς γερνάμε

Οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο Tufts στη Βοστώνη περιγράφουν πώς λειτουργεί η καρδιά μας και πώς μπορούμε να προστατέψουμε την υγεία της.

«Αν θέλετε να διατηρήσετε τα αγγεία σας υγιή, πρέπει να ξεκινήσετε να τα φροντίζετε νωρίς και να αποτελείτε καλό παράδειγμα και για τους απογόνους σας», λέει η Alice Lichtenstein, διευθύντρια της ομάδας καρδιαγγειακής διατροφής στο Jean Mayer του Tufts Human Nutrition Research Center on Aging.

Η καρδιά επιτελεί πολύ σημαντικό έργο, καθώς αντλεί αίμα μέσω των αρτηριών και των φλεβών για να μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά σε όλο το σώμα.

Μεγαλώνοντας, τα αιμοφόρα αγγεία μπορεί να σκληρύνουν λόγω της δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας. Το καρδιαγγειακό σύστημα μπορεί να γίνει πιο επιρρεπές σε φλεγμονές, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφράγματος, καρδιακής ανεπάρκειας και άλλης καρδιακής δυσλειτουργίας.

Ο τρόπος ζωής δεν μπορεί ελέγξει όλους τους παράγοντες κινδύνου, καθώς κάποιοι από αυτούς σχετίζονται με την κληρονομικότητα.

Παρότι οι άνδρες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου από τις γυναίκες όσο είναι νέοι, ο κίνδυνος των γυναικών αυξάνεται απότομα μετά την εμμηνόπαυση, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

Τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται και συστέλλονται ανάλογα με τις ανάγκες του σώματος. Γίνονται όμως λιγότερο εύπλαστα με την πάροδο του χρόνου, δυσκολεύοντας την κυκλοφορία του αίματος. Αυτό μπορεί να προκαλέσει αύξηση της αρτηριακής πίεσης, να στρεσάρει την καρδιά και να αυξήσει την πιθανότητα καρδιακής ανεπάρκειας ή άλλων καρδιακών παθήσεων.

Τα οιστρογόνα, οι γυναικείες ορμόνες, φαίνεται να έχουν προστατευτική επίδραση, σύμφωνα με την Jennifer DuPont, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μοριακής Καρδιολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Tufts.

«Οι γυναίκες έχουν λιγότερη αρτηριακή ακαμψία όταν είναι νέες. Μετά μπαίνουν στην εμμηνόπαυση και παρουσιάζουν ξαφνικά μεγάλη αύξηση στην αρτηριακή δυσλειτουργία. Φτάνουν μάλιστα ακόμη και να ξεπερνούν τα ποσοστά δυσλειτουργίας των ανδρών».

Σε έρευνα που πραγματοποίησε, η DuPont ανακάλυψε ότι η γενετική διαγραφή των υποδοχέων οιστρογόνων σε μεγαλύτερα θηλυκά ποντίκια, τα προστατεύει από αυτή την αρτηριακή ακαμψία. Τα ποντίκια παρουσιάζουν πτώση των οιστρογόνων στην εμμηνόπαυση, αφήνοντας αδέσμευτους τους υποδοχείς οιστρογόνων.

«Στόχος μας είναι να καταλάβουμε ορισμένους στόχους των αδέσμευτων υποδοχέων, οι οποίοι θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη νέων θεραπευτικών επιλογών», είπε η DuPont.

Οι εναποθέσεις χοληστερόλης, γνωστές ως πλάκες, μπορούν να συσσωρεύονται στο εσωτερικό των αρτηριών καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής. Το σώμα στέλνει λευκά αιμοσφαίρια και τελικά δημιουργεί ένα στρώμα κυττάρων πάνω στην πλάκα, το οποίο μπορεί να στενέψει τις αρτηρίες. Έτσι σχηματίζονται οι θρόμβοι οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν έμφραγμα.

Αποδεικνύεται ότι οι πιο φλεγμονώδεις πλάκες είναι αυτές που έχουν τα περισσότερα λευκά αιμοσφαίρια και είναι πιο πιθανό να σπάσουν. Οι ερευνητές έχουν δείξει ότι οι πλάκες σε νεαρά θηλυκά ποντίκια είναι λιγότερο φλεγμονώδεις από τις πλάκες στα αρσενικά ποντίκια. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί τα νεότερα θηλυκά προστατεύονται από καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά.

Για να προστατέψετε την καρδιά σας, οι ειδικοί συνιστούν να ακολουθείτε διατροφή που δίνει έμφαση στα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φρούτα και τα λαχανικά, τα άπαχα γαλακτοκομικά, τις πρωτεΐνες που προέρχονται από ψάρια και άπαχα πουλερικά ή φυτικές πηγές όπως τα όσπρια, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι. Πρέπει επίσης να μειώσετε την κατανάλωση αλατιού και ζάχαρης.

Είναι τέλος σημαντικό να αποφεύγετε το κάπνισμα, να είστε σωματικά δραστήριοι, να ελέγχετε το άγχος και να κοιμάστε επαρκώς.

Πηγή: Tufts University