Γιατί το σώμα αρχίζει να γερνά πιο γρήγορα στα 50

Δεν γερνούν όμως όλα τα όργανα με τον ίδιο ρυθμό: τα αιμοφόρα αγγεία αρχίζουν να γερνούν ακόμη πιο γρήγορα από άλλα μέρη του σώματος.

Η νέα μελέτη ανέλυσε δείγματα ιστών από 76 δότες οργάνων που είχαν υποστεί εγκεφαλικές βλάβες λόγω τραύματος σε ηλικία μεταξύ 14 και 68 ετών.

Τα δείγματα περιλάμβαναν διάφορα μέρη του σώματος: την καρδιά, τους πνεύμονες, τα έντερα, το πάγκρεας, το δέρμα, τους μυς, το αίμα και τα επινεφρίδια, τα οποία αποτελούν μέρος του ενδοκρινικού συστήματος που παράγει ορμόνες.

Οι ιστοί των επινεφριδίων έδειξαν τα πρώτα «σημάδια γήρανσης» γύρω στα 30, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ενδοκρινική ανισορροπία μπορεί να είναι ένας πρώιμος παράγοντας της συστηματικής γήρανσης, σύμφωνα με τον Guanghui Liu, συγγραφέα της μελέτης και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών.

Δραματική αύξηση της γήρανσης παρατηρήθηκε μεταξύ των ηλικιών 45 και 55. Η αορτή, το μεγαλύτερο αιμοφόρο αγγείο του σώματος, παρουσίασε τις μεγαλύτερες αλλαγές, αλλά και το πάγκρεας και ο σπλήνας παρουσίασαν μόνιμες αλλαγές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

«Το χρονικό διάστημα μεταξύ 45 και 55 ετών αναδεικνύεται ως ένα κρίσιμο ορόσημο, κατά το οποίο τα περισσότερα πρωτεώματα των οργάνων (ένα σύνολο πρωτεϊνών) υφίστανται μια "μοριακή καταιγίδα", σηματοδοτώντας την κρίσιμη μετάβαση στη συστηματική γήρανση», δήλωσε ο Liu.

Απαιτείται περισσότερη έρευνα με μεγαλύτερα δείγματα και επιπλέον όργανα, δεδομένου ότι ο εγκέφαλος, τα νεφρά και το αναπαραγωγικό σύστημα δεν συμπεριλήφθηκαν σε αυτή τη μελέτη.

Ωστόσο, αυτή η μελέτη δείχνει ότι «η γήρανση του ανθρώπου μπορεί να αναλυθεί, να ποσοτικοποιηθεί και ενδεχομένως να ρυθμιστεί μέσω μιας προσέγγισης που επικεντρώνεται στις πρωτεΐνες», δήλωσε ο Liu.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν πρωτεϊνικά ρολόγια γήρανσης για να μετρήσουν τη γήρανση διαφορετικών ιστών. Σε αντίθεση με τα επιγενετικά ρολόγια που εξετάζουν τις αλλαγές στο DNA, τα πρωτεϊνικά ρολόγια χρησιμοποιούν πρωτεΐνες για να αποκαλύψουν τα πρότυπα γήρανσης.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η γήρανση επιταχύνεται σε διαφορετικές χρονικές στιγμές κατά τη μέση ηλικία. Μελέτη του 2024 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Aging έδειξε ότι η γήρανση συμβαίνει σε δύο συγκεκριμένες ηλικίες: στα 44 και στα 60,5 έτη.

Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι η μέση ηλικία (40-65) συνδέεται με αλλαγές στη γήρανση του εγκεφάλου που μπορεί να επηρεάσει τη μελλοντική γνωστική υγεία.

«Υπάρχουν διάφορες στιγμές στη ζωή μας που γερνάμε με διαφορετικούς ρυθμούς. Δεν το αισθανόμαστε απαραίτητα, αλλά συμβαίνει», λένε οι ερευνητές.

Αυτές οι μελέτες δείχνουν την αξία της μέτρησης της βιολογικής ηλικίας σε τακτά χρονικά διαστήματα. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει εσάς και τον γιατρό σας να εντοπίσετε σημεία επιταχυνόμενης γήρανσης και να βρείτε τρόπους να επιβραδύνετε τη γήρανση κατά τη διάρκεια αυτών των «σημείων καμπής» με διατροφή, άσκηση, ύπνο, μείωση του στρες ή φάρμακα, πρόσθεσε.

Η μέση ηλικία είναι μια κρίσιμη περίοδος για την υγιή γήρανση

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να μετρήσουν την ηλικία των οργάνων τους. Ακόμα και χωρίς αυτές τις μετρήσεις, γνωρίζουμε ότι η μέση ηλικία είναι σημαντική για τη μακροζωία. Μελέτες δείχνουν ότι η υιοθέτηση υγιεινών συμπεριφορών στη μέση ηλικία αυξάνει τις πιθανότητες να γεράσουμε με καλή υγεία.

Δεν χρειάζεται όμως να περιμένετε μέχρι τη μέση ηλικία για να υιοθετήσετε αυτές τις συμπεριφορές.

«Είναι καλό να ξεκινήσετε όσο το δυνατόν νωρίτερα, επειδή αρχίζουμε να γερνάμε από τη γέννηση», δήλωσε ο Robert Mankowski, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα ιατρικής του τμήματος γεροντολογίας, γηριατρικής και παρηγορητικής φροντίδας του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα στο Μπέρμιγχαμ.

Η ισορροπημένη διατροφή, η άσκηση, ο επαρκής ύπνος και η εγκεφαλική διέγερση είναι συνήθειες που συμβάλλουν στην υγιή γήρανση.

Αν και δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα γονίδιά μας, έχουμε τον έλεγχο του τρόπου ζωής μας, ειδικά της σωματικής δραστηριότητας και της διατροφής. Ένας υγιεινός τρόπος ζωής βοηθά στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην προστασία του οργανισμού από χρόνιες ασθένειες στη μέση ηλικία και μετά, δήλωσε ο Mankowski.

Πηγή: verywellhealth