Οι τροφές που βλάπτουν τη μεταβολική και αναπαραγωγική υγεία

Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα παρασκευάζονται από υπερβολικά επεξεργασμένα ή συνθετικά συστατικά.

Είναι πλούσια σε ζάχαρη, κορεσμένα λιπαρά και επεξεργασμένους υδατάνθρακες, αλλά φτωχά σε φυτικές ίνες.

Συχνά περιέχουν χημικές ουσίες και πλαστικοποιητές (όπως οι φθαλικές ενώσεις), που μπορούν να διαρρεύσουν από τη συσκευασία και να διαταράξουν την ορμονική ισορροπία.

Οι ερευνητές πραγματοποίησαν κλινική δοκιμή με 43 άνδρες, οι οποίοι ακολούθησαν για τρεις εβδομάδες είτε μια διατροφή πλούσια σε υπερεπεξεργασμένες τροφές είτε μια διατροφή με μη επεξεργασμένα τρόφιμα.

Στη συνέχεια αντάλλαξαν διατροφή. Και τα δύο διατροφικά σχήματα είχαν παρόμοια μακροθρεπτικά συστατικά, με βασική διαφορά την ποιότητα των τροφίμων.

Κατά τη διάρκεια της μελέτης αξιολογήθηκαν δείκτες όπως βάρος, σύσταση σώματος, αιματολογικές και ορμονικές εξετάσεις, αλλά και δείκτες ποιότητας σπέρματος.

Τα κύρια ευρήματα της μελέτης είναι τα εξής:

Αύξηση βάρους και λίπους: Οι συμμετέχοντες στην ομάδα των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων πήραν 1,3-1,4 κιλά και περίπου 1 κιλό λίπους, ακόμη και όταν η θερμιδική πρόσληψη ήταν ελεγχόμενη.

Αλλαγές στα λιπίδια αίματος: Παρατηρήθηκε αύξηση της αναλογίας LDL/HDL χοληστερόλης και μεταβολές στην αρτηριακή πίεση.

Ορμονικές επιδράσεις: Μειώθηκαν τα επίπεδα της FSH (θυλακιοτρόπου ορμόνης, που σχετίζεται με την αναπαραγωγή), ενώ υπήρξαν τάσεις μείωσης της τεστοστερόνης και αύξησης της λεπτίνης και των θυρεοειδικών ορμονών.

Ποιότητα σπέρματος: Παρατηρήθηκε τάση μείωσης της κινητικότητας, χωρίς όμως στατιστικά σημαντική διαφορά.

Περιβαλλοντικοί ρύποι: Η κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων συνδέθηκε με αυξημένα επίπεδα φθαλικών ενώσεων στο αίμα, που σχετίζονται με ενδοκρινικές διαταραχές.

Ψυχική υγεία: Οι δείκτες κατάθλιψης εμφάνισαν τάση επιδείνωσης, αν και όχι σε στατιστικά σημαντικό βαθμό.

Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα

Τα ευρήματα δείχνουν ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα δεν επηρεάζουν μόνο το βάρος και τη χοληστερόλη, αλλά έχουν και πιθανές αρνητικές συνέπειες στην αναπαραγωγική υγεία.

Οι επιδράσεις αυτές δεν εξηγούνται αποκλειστικά από τις επιπλέον θερμίδες, αλλά φαίνεται να συνδέονται με τις ίδιες τις ιδιότητες των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων.

Παρά τις περιορισμένες χρονικά παρεμβάσεις (τρεις εβδομάδες), η μελέτη ενισχύει την ανάγκη για μείωση της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων και προώθηση πιο φυσικής, μη επεξεργασμένης διατροφής.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Cell Metabolism.