Είναι άγχος ή άλλο πρόβλημα υγείας; 8 συμπτώματα που προκαλούν σύγχυση στους γιατρούς

Άνθρωποι μοιράζονται καθημερινά στο διαδίκτυο τις εμπειρίες τους, σύμφωνα με τις οποίες ιογενείς λοιμώξεις, σκωληκοειδίτιδα, καρδιοπάθειες, ακόμη και περιπτώσεις καρκίνου, αποδίδονται σε άγχος.

Γιατί οι γιατροί υπερεκτιμούν τόσο τον ρόλο του άγχους;

Σύμφωνα με τον καθηγητή συμπεριφορικών επιστημών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ross, Robert Gee, τα συμπτώματα του άγχους επικαλύπτονται με εκείνα άλλων προβλημάτων υγείας, γεγονός που καθιστά εύκολο τόσο για τους ασθενείς όσο και για τους κλινικούς γιατρούς να μπερδέψουν μια σωματική πάθηση με κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας. Αν μάλιστα ένας ασθενής έχει ιστορικό άγχους, ο γιατρός εκτιμά ότι τα σωματικά συμπτώματα είναι μια επανάληψη και όχι σημάδι νεοεμφανιζόμενης πάθησης.

Άλλες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι ευθύνεται εν μέρει η έλλειψη γνώσεων αλλά και ο περιορισμένος χρόνος που περνούν με τους ασθενείς.

«Πρόκειται για πολύ σημαντικό παράγοντα που αφορά τους γιατρούς», λέει ο Gee. «Κάποιοι μπορεί να κλίνουν προς τη διάγνωση άγχους επειδή φαίνεται ως η απλούστερη εξήγηση, ειδικά όταν τα συμπτώματα είναι ασαφή -π.χ. "είμαι διαρκώς κουρασμένος"- και όταν οι διαγνωστικές εξετάσεις δεν παρέχουν σαφή εξήγηση».

«Είναι περίπλοκο. Ορισμένες ασθένειες ξεκινούν με ήπια συμπτώματα που μοιάζουν πολύ με άγχος πριν εμφανιστούν πιο ξεκάθαρα σημάδια», προσθέτει.

Οι συνέπειες μιας λανθασμένης διάγνωσης μπορεί να είναι σημαντικές. «Οι ασθενείς υποφέρουν περισσότερο, ενώ χωρίς την κατάλληλη θεραπεία, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επιδεινωθεί η υγεία τους. Κατά ειρωνικό τρόπο, το να τους λένε ότι είναι "απλώς άγχος" μπορεί να εντείνει την ανησυχία τους, αφού η ήδη υπάρχουσα ανησυχία δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψη», λέει ο Gee.

Αυτή η απώλεια εμπιστοσύνης μπορεί να αποτρέψει τους ανθρώπους από το να αναζητήσουν περαιτέρω φροντίδα, προσθέτει.

Δείτε ποια συμπτώματα είναι πιθανότερο να διαγνωστούν λανθασμένα ως άγχος:

Πεπτικά προβλήματα

Το άγχος μπορεί να αναστατώσει το στομάχι, προκαλώντας ναυτία και οδηγώντας σε κράμπες, φούσκωμα ή διάρροια. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τα τροφιμογενή νοσήματα, τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, τα προβλήματα της χοληδόχου κύστης, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, το πεπτικό έλκος και οποιοδήποτε άλλο γαστρεντερικό πρόβλημα. Η ακριβής διάγνωση γίνεται μέσω ενδοσκόπησης, εξέτασης κοπράνων ή υπέρηχου.

Αυξημένοι παλμοί καρδιάς

Εάν η καρδιά σας χτυπάει γρήγορα με πάνω από 100 παλμούς το λεπτό ή αισθάνεστε σαν να φτερουγίζει, μπορεί να ευθύνεται το άγχος. Όταν βρίσκεστε σε υπερδιέγερση και άγχος, οι παλμοί της καρδιάς αυξάνονται, είναι όμως πιθανό να αντιμετωπίζετε κάποιο καρδιακό πρόβλημα, λέει η Δρ. Saima Shikari, καρδιολόγος για την υγεία των γυναικών στο VCU Health Pauley Heart Center. «Θα μπορούσε να υποδηλώνει αρρυθμία ή κάποιο πρόβλημα με τον θυρεοειδή σας», λέει. Είναι γνωστό ότι τα άτομα με υπερθυρεοειδισμό συχνά εμφανίζουν ταχυκαρδία.

Πολλοί από τους ασθενείς της Shikari είναι γυναίκες με συμπτώματα καρδιακής νόσου που αρχικά διαγνώστηκαν λανθασμένα με άγχος. «Δυστυχώς, σε πολλές γυναίκες λένε ότι όταν έχουν ταχυπαλμία, έχουν άγχος. Αν τη στιγμή που βρίσκονται στον γιατρό δεν έχουν συμπτώματα, είναι πιθανό να λάβουν αρνητική διάγνωση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι χρήσιμο να παρακολουθείτε τα συμπτώματά σας, χρησιμοποιώντας ένα wearable. Έτσι θα μπορείτε να πείτε στον γιατρό σας: "Αυτό έδειξε το έξυπνο ρολόι μου"», προσθέτει.

Πόνος στο στήθος

Το άγχος μπορεί να προκαλέσει σφίξιμο στο στήθος, σαν να καίγονται τα σωθικά σας ή σαν να σας πιέζουν. Ο πόνος στο στήθος μπορεί επίσης να υποδηλώνει έμφραγμα ή να προκαλείται από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, μια πάθηση των πνευμόνων ή ακόμη και άσθμα. Οι κλινικοί γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν ηλεκτροκαρδιογραφήματα, σπινθηρογραφήματα θώρακα ή εξετάσεις για τα επίπεδα οξέων για να αποκλείσουν αυτές τις παθήσεις, ελέγχοντας παράλληλα και τα επίπεδα άγχους.

«Αυτό που θέλουμε είναι οι ασθενείς να μας πουν, με δικά τους λόγια, τι πιστεύουν ότι μπορεί να συμβαίνει με τον πόνο στο στήθος τους: τυχόν ανακουφιστικούς παράγοντες, τυχόν επιβαρυντικούς παράγοντες, προηγούμενα συμπτώματα ή τυχόν συνέπειες από τις διάφορες δραστηριότητές τους και πώς τους επηρεάζει στο σπίτι, στη δουλειά και στις δραστηριότητές τους», λέει o Gee.

Κόπωση ή αδυναμία

Το να αισθάνεστε συνεχώς κουρασμένοι είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα -και ασαφή- συμπτώματα που περιγράφουν οι ασθενείς. Δεν υπάρχει μία και μοναδική εξέταση για να προσδιοριστεί η βασική αιτία της κόπωσης, γι' αυτό και οι γιατροί συχνά την αποδίδουν στο άγχος ή την κατάθλιψη.

«Η κόπωση είναι δυστυχώς σημάδι πολλών διαφορετικών πραγμάτων», λέει η Shikari. «Μπορεί να έχετε κόπωση επειδή έχετε συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και δεν αντλείτε το αίμα τόσο αποτελεσματικά όσο χρειάζεται. Μπορεί να έχετε κόπωση επειδή έχετε αρρυθμία και η καρδιά σας βρίσκεται σε υπερδιέγερση. Μπορεί να έχετε κόπωση επειδή ο θυρεοειδής σας δεν λειτουργεί όπως πρέπει, οπότε είστε πραγματικά κουρασμένοι. Μπορεί να έχετε κόπωση επειδή έχετε μια διαταραχή του γαστρεντερικού συστήματος και δεν απορροφάτε τα θρεπτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να έχετε διατροφική ανεπάρκεια».

Η μόνιμη κόπωση θα μπορούσε επίσης να υποδηλώνει διαβήτη, αϋπνία ή σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, μεταξύ άλλων καταστάσεων. Μια πλήρης εξέταση περιλαμβάνει έλεγχο θυρεοειδούς, έλεγχο σακχάρου στο αίμα και μελέτη ύπνου.

Δύσπνοια

Αν έχετε βιώσει ποτέ έντονο άγχος ή κρίση πανικού, καταλαβαίνετε πώς είναι να αισθάνεστε ότι δεν έχετε αέρα. Αν και η δύσπνοια είναι κοινό πρόβλημα ψυχικής υγείας, μπορεί επίσης να υποδηλώνει μια πάθηση του αναπνευστικού όπως άσθμα, λοίμωξη ή καρδιακό πρόβλημα.

«Μερικοί άνθρωποι δεν έχουν πόνο στο στήθος - έχουν δύσπνοια, και αυτό είναι σημάδι εμφράγματος. Η δύσπνοια μπορεί επίσης να συνοδεύεται από καρδιακή ανεπάρκεια ή αρρυθμία», λέει o Gee.

Ημικρανίες ή σοβαροί πονοκέφαλοι

Οι πονοκέφαλοι μπορεί να σχετίζονται με το άγχος, αλλά «μπορεί επίσης να σηματοδοτούν αγγειακά προβλήματα», λέει ο Δρ. Sam Setereh, καρδιολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Cedars-Sinai και κλινικός ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο Καρδιάς. Για παράδειγμα, ένας πονοκέφαλος θα μπορούσε να οφείλεται σε παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο ή μια πάθηση όπως η επιληψία, η σκλήρυνση κατά πλάκας ή η ινομυαλγία.

Ο πόνος στο κεφάλι σχετίζεται επίσης με προβλήματα των ιγμορείων, προβλήματα όρασης και υψηλή αρτηριακή πίεση, γι' αυτό είναι σημαντικό οι γιατροί να λαμβάνουν λεπτομερές ιστορικό και να παραπέμπουν για εξετάσεις όπως μαγνητική ή αξονική τομογραφία. Εάν υποφέρετε από συχνούς πονοκεφάλους, είναι σημαντικό να παρακολουθείτε πότε ξεκινούν, πόσο διαρκούν και πόσο έντονοι γίνονται, καθώς έτσι μπορείτε να βοηθήσετε τον γιατρό σας να εντοπίσει την αιτία.

Ζάλη ή ίλιγγος

Στη δίνη του άγχους, μπορεί να αισθάνεστε ότι ο κόσμος γυρίζει. Αλλά ο ίλιγγος μπορεί επίσης να υποδηλώνει προβλήματα στο εσωτερικό του αυτιού, χαμηλό σάκχαρο στο αίμα, αναιμία ή ξαφνική πτώση της αρτηριακής πίεσης. «Θα μπορούσε να οφείλεται σε νευρολογικό πρόβλημα ή κάποιο σύνδρομο όπως η επιληψία», λέει ο Gee.

Επιπλέον, η ζάλη σχετίζεται με καταστάσεις που παραδοσιακά είναι δύσκολο να διαγνωστούν, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας. Ιδανικά, οι γιατροί θα πρέπει να εξετάσουν τη λειτουργία των αυτιών σας, να ελέγξουν την αρτηριακή σας πίεση και τα επίπεδα σακχάρου και σιδήρου στο αίμα σας, προσθέτει o Gee.

Ιδρώτας, έξαψη ή αίσθημα ζέστης

Το άγχος μπορεί να προκαλέσει εφίδρωση και έξαψη, ειδικά κατά τη διάρκεια κρίσεων πανικού. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να οφείλονται επίσης σε υπερδραστήριο θυρεοειδή, εμμηνόπαυση ή πρόωρη έναρξη μιας σοβαρής λοίμωξης, λέει o Gee. Οι εξετάσεις αίματος, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης του θυρεοειδούς και των ορμονών, μπορούν να βοηθήσουν τους γιατρούς να καθορίσουν την καλύτερη θεραπεία.

O Gee συνιστά στους γιατρούς να κάνουν ερωτήσεις και να ακούν προσεκτικά τους ασθενείς, παραμένοντας παράλληλα αμερόληπτοι. Αυτό μπορεί να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να μοιραστούν όχι μόνο τις λεπτομέρειες της ασθένειάς τους, αλλά και το κοινωνικό, οικογενειακό και ιατρικό ιστορικό τους.

Πηγή: Time