Ορμόνη του στρες: Πώς επηρεάζει την υγεία, ποιες τροφές την αυξάνουν & πώς θα τη ρίξετε

Βραχυπρόθεσμες αυξήσεις της κορτιζόλης στο αίμα μπορεί να προκληθούν από στρες, ενώ και κάποιες παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν υψηλότερα από τα ιδανικά επίπεδα κορτιζόλης.

Ορισμένα τρόφιμα και ποτά μπορούν επίσης να συμβάλλουν στις φυσικές αντιδράσεις του οργανισμού στο στρες και να επηρεάσουν τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα.

Υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων

Η υψηλή κατανάλωση κάποιων υδατανθράκων μπορεί να προκαλέσει απότομη αύξηση του σακχάρου στο αίμα. Η αντίδραση του οργανισμού σε αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή αύξηση της κορτιζόλης. Οι διατροφικές οδηγίες συνιστούν τον περιορισμό των προστιθέμενων σακχάρων στα τρόφιμα, μια πηγή υδατανθράκων που μπορεί να προκαλέσει γρήγορη αύξηση του σακχάρου στο αίμα.

Καφεΐνη

Η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει προσωρινά τα επίπεδα κορτιζόλης. Αυτό έχει παρατηρηθεί σε άτομα που δεν καταναλώνουν συχνά καφεΐνη. Τα άτομα που καταναλώνουν καφεΐνη συχνά μέσα στην ημέρα μπορεί να έχουν υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης το βράδυ.

Αλκοόλ

Το αλκοόλ διεγείρει την έκκριση κορτιζόλης βραχυπρόθεσμα. Τόσο η μέθη όσο και η επαναφορά από τη μέθη, προκαλούν βραχυπρόθεσμη αύξηση της κορτιζόλης.

Πώς επηρεάζει η κορτιζόλη την υγεία

Η κορτιζόλη είναι η ορμόνη του στρες και βοηθά στη διαχείριση των περισσότερων σωματικών λειτουργιών, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί τα θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα, της καρδιακής λειτουργίας, του αναπνευστικού ρυθμού, των μυϊκών κινήσεων και των επιπέδων ενέργειας.

Φυσιολογικά, το σώμα μπορεί να απελευθερώνει και να χρησιμοποιεί κορτιζόλη ανάλογα με τις ανάγκες του και να προσαρμόζεται άμεσα.

Αυτή η ορμόνη αποτελείται από λίπος και γλυκόζη (ζάχαρη). Ο οργανισμός λαμβάνει τα συστατικά για την παραγωγή κορτιζόλης από τα λίπη και τους υδατάνθρακες που καταναλώνονται.

Ο σοβαρός υποσιτισμός μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της κορτιζόλης, αλλά εάν τρέφεστε κανονικά, ο οργανισμός σας θα πρέπει να διαθέτει τα συστατικά που χρειάζεται για να παράγει κορτιζόλη σε επαρκείς ποσότητες για την υγεία σας.

Τα συμπτώματα και οι επιπτώσεις της αυξημένης κορτιζόλης περιλαμβάνουν:

• Αίσθημα ανησυχίας ή άγχους
• Ανησυχία ή δυσκολία στον ύπνο
• Γρήγορο καρδιακό ρυθμό
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Μειωμένη ανοσία
• Αύξηση βάρους

Πώς επηρεάζει η διατροφή τα επίπεδα κορτιζόλης

Το τι τρώτε, η ποσότητα του φαγητού και το χρονοδιάγραμμα των γευμάτων, μπορεί να επηρεάσει τα συναισθήματά σας, συμπεριλαμβανομένης της αντίληψής σας για το άγχος.

Η γενική διάθεσή σας, οι σκέψεις σας και ο τρόπος με τον οποίο αντιδράτε στα γεγονότα γύρω σας, έχουν σημαντική επίδραση στα επίπεδα κορτιζόλης και στα συναισθήματα άγχους που νιώθετε.

Η νηστεία, δηλαδή η αποχή από το φαγητό για ορισμένο χρονικό διάστημα, η αποχή από το φαγητό πριν από μια χειρουργική επέμβαση ή πριν από μια εξέταση αίματος, μπορεί να αυξήσει προσωρινά τα επίπεδα κορτιζόλης.

Η διατροφή επηρεάζει τα επίπεδα κορτιζόλης μέσω διάφορων μηχανισμών.

Μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της περίσσειας κορτιζόλης.

Τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και αντιοξειδωτικά, μπορούν να έχουν τόσο βραχυπρόθεσμη όσο και μακροπρόθεσμη ρυθμιστική επίδραση στην ινσουλίνη και την κορτιζόλη.

Πόσο σημαντικές είναι οι επιδράσεις των τροφίμων στην κορτιζόλη;

Παρότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει το επίπεδο στρες, αυτή η επίδραση δεν γίνεται πάντα αισθητή.

Για παράδειγμα, μελέτη του 2007 διαπίστωσε ότι τα επίπεδα των μεταβολιτών της κορτιζόλης (προϊόντα διάσπασης) στα ούρα, αυξήθηκαν ως απάντηση σε συγκεκριμένη διατροφή αλλά, τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα δεν αυξήθηκαν.

Αυτό υποδηλώνει ότι ο οργανισμός μπορεί να προσαρμοστεί για να διατηρήσει τα βέλτιστα επίπεδα κορτιζόλης μετά την κατανάλωση τροφίμων που σχετίζονται με αύξηση της κορτιζόλης.

Κατανάλωση τροφής λόγω στρες

Η διατροφική συμπεριφορά λόγω στρες είναι μια αναγνωρισμένη μέθοδος αντιμετώπισης του άγχους, της θλίψης ή της απογοήτευσης. Η κατανάλωση τροφής λόγω στρες περιγράφεται συχνά ως κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας τροφής από τη συνήθη και συχνά περιλαμβάνει ανθυγιεινά τρόφιμα, όπως τηγανητά ή γλυκά.

Τα τρόφιμα που συνήθως καταναλώνονται λόγω στρες, μπορεί να έχουν μεγαλύτερη επίδραση στην πρόκληση προσωρινής αύξησης της έκκρισης κορτιζόλης.

Διακύμανση των επιδράσεων των τροφίμων στην κορτιζόλη

Οι επιδράσεις ενός τροφίμου στα επίπεδα κορτιζόλης και στην αντίδραση στο στρες σε ένα άτομο, μπορεί να μην είναι οι ίδιες με αυτές που βιώνει κάποιος άλλος. Προβλήματα υγείας και εγγενής προδιάθεση, μπορούν να εξηγήσουν αυτές τις διαφορές.

Για παράδειγμα, η παχυσαρκία μπορεί να προδιαθέτει στην κατανάλωση τροφής λόγω στρες, και η κατανάλωση τροφής λόγω στρες μπορεί να έχει μεγαλύτερη επίδραση στα επίπεδα κορτιζόλης σε άτομα που πάσχουν από παχυσαρκία.

Εγκυμοσύνη, διατροφή και κορτιζόλη

Τα επίπεδα κορτιζόλης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επηρεάζουν τόσο την έγκυο όσο και το έμβρυο. Τα υπερβολικά επίπεδα κορτιζόλης συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο χαμηλού βάρους γέννησης ή προβλημάτων ανάπτυξης.

Θρεπτικά συστατικά που μπορεί να σχετίζονται με σταθερά ή βέλτιστα επίπεδα κορτιζόλης στη μητέρα, περιλαμβάνουν τα όσπρια, τη βιταμίνη Β1, τη βιταμίνη Β6, τη βιταμίνη C, το σίδηρο και τον χαλκό.

Τα λαχανικά μπορεί να σχετίζονται με χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης στο έμβρυο.

Πηγή: verywellhealth